SAXO: Δέκα ανατροπές σε περίπτωση νίκης του Τραμπ

Bελτίωση των σχέσεων με τη Ρωσία, άλμα για το πετρέλαιο αλλά και μεγάλη αύξηση των πιθανοτήτων αποχώρησης της Ιταλίας από την ευρωζώνη, θα σηματοδοτήσει μια εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ. Μετρημένες οι μέρες της Γέλεν, θα καταρρεύσει το πέσο.

Τι θα γινόταν αν ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδιζε; Αν τελικά κατάφερνε αυτό που, για να πούμε την αλήθεια, πριν από 18 μήνες κανείς δεν περίμενε ότι θα συμβεί;Η μεθοδολογία των δημοσκοπήσεων παραμένει αναμφίβολα εξίσου καλή όπως παλιά. Ωστόσο το ασυνήθιστο περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης και τη ριζική διάλυση του κοινωνικού συμβολαίου, έχει προκαλέσει ένα κύμα δυσαρέσκειας και θυμού ενάντια στις διάφορες ελίτ, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει τον Τραμπ στην κορυφή και να αναιρέσει την αξιοπιστία όλων αυτών των εξειδικευμένων μεθοδολογιών μπροστά στη νέα πραγματικότητα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τραμπ ελπίζει ακριβώς σε κάτι τέτοιο. Και εφόσον έχει διασφαλίσει τη θέση του στην προεδρική κούρσα, είμαστε υποχρεωμένοι να αναπτύξουμε 10 λογικές εξελίξεις σε περίπτωση νίκης του.

Ναι, πράγματι: η λέξη-κλειδί εδώ, έστω και τολμώντας να φλερτάρουμε με την ανάπτυξη άλλης μιας θεωρίας Ακραίων Προβλέψεων, είναι το «λογικές». Όλες οι πιθανές εξελίξεις που καταγράφουμε παρακάτω εκτιμούμε ότι παρουσιάζουν μια σχετικά αυξημένη πιθανότητα να συμβούν, σε αντίθεση με τις παράλογες προτάσεις πολιτικής του Τραμπ.

Ας εξετάσουμε, λοιπόν, τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο Ντόναλντ Τραμπ και ας προσπαθήσουμε να εξαγάγουμε 10 ρεαλιστικά σενάρια από τυχόν προεδρία του.

1. Κατάρρευση του μεξικανικού πέσο
Έχει αποδειχθεί ότι το μεξικανικό πέσο έχει καταλήξει να λειτουργεί ως δείκτης των ελπίδων νίκης του Ντόναλντ Τραμπ, με κάθε εξέλιξη υπέρ της δημοκρατικής υποψηφίου να συνοδεύεται από μια ανάλογη, πτωτική εξέλιξη για το νόμισμα.

Όταν τη δεύτερη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου αποκαλύφθηκε ότι η Χίλαρι Κλίντον ενδέχεται να πάσχει από πνευμονία, το USDMXN κατέγραψε ιστορικό υψηλό και έφτασε πολύ κοντά σε διάσπαση του ορίου του 20,00.

Η ανάρρωση και η επίδοσή της στις τηλεοπτικές αναμετρήσεις με τον αντίπαλό της, σε συνδυασμό με την αδυναμία του Τραμπ να αποφύγει το ένα φάουλ μετά το άλλο (τα οποία στο 95% των περιπτώσεων προκάλεσε ο ίδιος), οδήγησε το ζεύγος νομισμάτων στο πιο διαχειρίσιμο 18,50 -παρ' όλα αυτά, παραμένει πολύ πάνω από τα επίπεδα του καλοκαιριού του 2015, γύρω στο 15,50, πριν ο Τραμπ ανακοινώσει την υποψηφιότητά του για την προεδρία του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: Το πέσο θα καταρρεύσει σίγουρα, το ερώτημα είναι απλώς πόσο. Δίνουμε μια πιθανότητα 8/10 να καταγράψει νέο ιστορικό υψηλό και να διασπάσει το όριο του 20,00.

2. Στροφή προς τα δεξιά
Δεν αποτελεί βέβαια μυστικό ότι μεγάλο μέρος της απήχησης του Τραμπ οφείλεται στον πλέον ευτελή εθνικιστικό κοινό παρονομαστή, και δεν χρειάζεται να είναι κανείς ιδιοφυΐα για να προβλέψει ότι θα υπάρξει μια έντονη στροφή προς τα δεξιά στο πολιτικό φάσμα των ΗΠΑ, η οποία θα έχει με τη σειρά της τεράστιο αντίκτυπο σε διεθνές επίπεδο.

Με δεδομένο το αυξανόμενο κύμα προστατευτισμού, η απήχηση του Τραμπ σε μεγάλη μερίδα του πυρήνα των υποστηρικτών του έχει θέσει τους Κινέζους, τους Μεξικανούς, τους Ευρωπαίους και διάφορες άλλες εθνικότητες στο στόχαστρο.

Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει σχεδόν κανένα έθνος που να μην έχει δεχθεί κάποια στιγμή τα επικριτικά βέλη του Τραμπ -με την περίεργη εξαίρεση των Ρώσων, καθώς φαίνεται ότι αποτελούν μία από τις πλέον δυσαρεστημένες μειονότητες των ΗΠΑ, σε μια χώρα που ιδρύθηκε από μετανάστες και «χώνεψε» πολυάριθμες διαφορετικές κουλτούρες.

Τι συνεπάγεται αυτή η κλίση προς τα δεξιά; Το λιγότερο που μπορούμε να περιμένουμε είναι η όρθωση, ως άλλου τείχους με το Μεξικό, εμποδίων με τη μορφή δασμών, και μια τάση εσωστρέφειας στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, η οποία θα αφήσει στο διεθνές πεδίο πολύ περισσότερο ελεύθερο χώρο για άλλους μεγάλους γεωπολιτικούς παίκτες όπως η Ρωσία και η Κίνα.

Στη χειρότερη περίπτωση, στη διάρκεια μιας προεδρίας Τραμπ είναι πιθανό οι καμπάνες να χτυπήσουν πένθιμα για τον θάνατο των Ηνωμένων Εθνών. Αν και η ιστορία του ΟΗΕ είναι πολυτάραχη και βαρύνεται από επικρίσεις περί διαφθοράς και αναποτελεσματικότητας, ο οργανισμός έχει καταφέρει να προστατευθεί από τους άσπονδους εχθρούς του για το μεγαλύτερο μέρος των 70 χρόνων δράσης του. Κατά πάσα πιθανότητα, ο ΟΗΕ θα καταφέρει να διατηρηθεί στη ζωή στο πλαίσιο μιας προεδρίας Τραμπ. Ωστόσο η αποτελεσματικότητά του θα υποστεί μάλλον ένα γερό πλήγμα σε περίπτωση νίκης του Τραμπ.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: Η κλίση προς τα δεξιά αποτελεί βεβαιότητα (9/10), ωστόσο ο αποδυναμωμένος ΟΗΕ θα εξακολουθήσει να υφίσταται. Εκτιμούμε την πιθανότητα ενός αμετάκλητου θανάτου του οργανισμού στο 2/10.

3. Οι ημέρες της Γέλεν είναι μετρημένες
Η πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) Τζάνετ Γέλεν δέχθηκε τα πυρά και των δύο υποψηφίων, με τον Τραμπ να κάνει σαφές πως πιστεύει ότι η Fed έχει χρησιμοποιηθεί ως πολιτικό όπλο του κατεστημένου.

Οι μάλλον φτωχές επιδόσεις της Γέλεν αρκούν ώστε να βρεθεί στο στόχαστρο τόσο του Τραμπ όσο και της Κλίντον το 2018, ενόψει της εξέτασης της πορείας της θητείας της, όμως είναι βέβαιο ότι ο Τραμπ θα την καθαιρέσει με την πρώτη διαθέσιμη ευκαιρία.

Είναι επίσης ιδιαίτερα πιθανό ότι ο Τραμπ θα επιδιώξει να ελέγξει τον ρόλο της ίδιας της Fed, η οποία αναδεικνύεται σε βολικό αποδιοπομπαίο τράγο για όλα τα δεινά που πλήττουν εκείνη ακριβώς τη μερίδα του εκλογικού σώματος που αποτελεί τον βασικό πυρήνα των υποστηρικτών του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: 10/10 αν ο Τραμπ διασχίσει την είσοδο του Λευκού Οίκου.

4. Quitaly -βλ. αποχώρηση της Ιταλίας από το ευρώ
Αποτελεί ίσως απλούστευση ένας παραλληλισμός του ιταλικού δημοψηφίσματος, το οποίο είναι προγραμματισμένο για τις 4 Δεκεμβρίου, με το δημοψήφισμα για το Brexit, δεδομένου ότι το πρώτο αφορά μια συνταγματική μεταρρύθμιση και όχι μια άμεση ψήφο για τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ωστόσο, τυχόν αποτυχία του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι να πείσει για το «Ναι» θα αποτελέσει βαρύτατο πλήγμα για τους φιλοευρωπαϊστές και θα οδηγήσει σχεδόν σίγουρα στην παραίτησή του, ενώ θα προκαλέσει άλλη μια στροφή προς τα πολιτικά άκρα καθώς και έναν ακόμη κλυδωνισμό στο συνολικό υπερεθνικό θεμελίωμα στο οποίο βασίστηκε η Ευρώπη από το 1945 και το οποίο πραγματώνεται μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κοινού νομίσματος.

Μια ήττα του Ρέντσι θα οδηγούσε σχεδόν με βεβαιότητα σε νέες εκλογές και θα έδινε την ευκαιρία στο λαϊκιστικό Κίνημα Πέντε Αστέρων της Ιταλίας να καταφέρει ένα αποφασιστικό πλήγμα στο εθνικιστικό μέτωπο.

Μια νίκη του Τραμπ θα στηρίξει το αντικαθεστωτικό αφήγημα και θα δημιουργήσει περισσότερες προσδοκίες ότι τα πάντα είναι δυνατά. Μια ήττα του Ρέντσι θα λειτουργούσε ως ντόμινο μετά το Brexit και θα αύξανε ακόμα περισσότερο την πίεση προς τις Βρυξέλλες, οι οποίες έχουν ήδη να αντιμετωπίσουν ένα άτακτο παιδί -τη Βρετανία.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: 7/10 αν ο Τραμπ νικήσει, αλλά 3/10 αν νικήτρια αναδειχθεί η Κλίντον. Το γεγονός των εκλογών δεν συνδέεται άρρηκτα, ωστόσο τροφοδοτεί την καθολική στάση ενάντια στο status quo.

5. Πόλωση των μέσων ενημέρωσης
Μιλώντας σε απόλυτους όρους, αυτό δεν αφορά τόσο την ελευθερία του Τύπου όσο την ιδιαίτερη πόλωση των ειδήσεων στις ΗΠΑ, που οδηγεί τους ψηφοφόρους να παρακολουθούν την ειδησεογραφία αποκλειστικά από τα κανάλια που τροφοδοτούν αυτόματα τις βασικές πεποιθήσεις και, δυστυχώς, τις προκαταλήψεις τους.

Για παράδειγμα, το Fox News είναι διαβόητο για την τήρηση μιας γραμμής που παρουσιάζει τεράστιες ομοιότητες με το μήνυμα που προωθεί ο Τραμπ. Αυτό το φαινόμενο δεν φαίνεται ιδιαίτερα πιθανό να αλλάξει κατά την προεδρία Τραμπ -αντιθέτως, μάλλον θα ενταθεί. Και η λογική του συνέχεια είναι ότι η αντίθετη άποψη θα κινηθεί επίσης προς τα άκρα, προκειμένου να αντιταχθεί στη συγκεκριμένη ρητορική.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: Έχει ήδη συμβεί και κατά πάσα πιθανότητα θα ενταθεί, όποιος και αν κερδίσει στις εκλογές.

6. Το τέλος της θεωρίας καλπονοθείας
Είναι μια αστεία αντιπαραβολή, ωστόσο όσοι έχουν ισχυρή μνήμη θα θυμούνται σίγουρα το σκάνδαλο με τα μολύβια που για κάποιο διάστημα κυριάρχησε στις συζητήσεις την περίοδο πριν από το δημοψήφισμα του Brexit.

Το Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο συγκεκριμένο θέμα, όταν ένιωσε ότι οι εξελίξεις κινούνταν εναντίον του, στον απόηχο της δολοφονίας Τζο Κοξ (ας μην ξεχνάμε ότι ο Νάιτζελ Φάρατζ σχεδόν το παραδέχθηκε τη νύχτα του δημοψηφίσματος) και στη συνέχεια, όταν η νίκη επιβεβαιώθηκε, ξαφνικά δεν αναφέρθηκε σε αυτό ποτέ ξανά.

Ο Τραμπ χρησιμοποίησε το ίδιο επιχείρημα δύο εβδομάδες πριν από την ολοκλήρωση των εκλογών -και μπορεί κάποιος να περιμένει ότι το θέμα θα μπει ησύχως στο αρχείο μετά τις 9 Νοεμβρίου, αν ο Τραμπ αναδειχθεί πράγματι νικητής. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να τον κατηγορήσει που χρησιμοποιεί αυτό το επιχείρημα, αφού δούλεψε στην περίπτωση του Κόμματος Ανεξαρτησίας και είναι χαρακτηριστικό ότι ο Φάρατζ έκανε αρκετά αισθητή την παρουσία του στο στρατόπεδο Τραμπ τις τελευταίες εβδομάδες.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: 9/10 αν ο Τραμπ νικήσει, αλλά 0/10 αν δεν νικήσει. Ο μύθος της καλπονοθείας δεν θα πεθάνει ποτέ, αν ισχύσει το δεύτερο.

7. Το τέλος του πολιτικού διπολισμού στις ΗΠΑ
Έχουμε βρεθεί ξανά σε αυτό το σημείο, φυσικά, όταν ο Ρος Περό αμφισβήτησε το status quo απλώς για να δει τον διπολισμό να επιβεβαιώνει τη θέση του στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, ως Δημοκρατικοί εναντίον Ρεπουμπλικανών. Αυτή τη φορά, όμως, λαμβάνοντας υπόψη τη δυσαρέσκεια με την οποία αντιμετωπίζονται και οι δύο υποψήφιοι, είναι πιθανό να δούμε να αναδύεται μια τρίτη οδός.

Στις ΗΠΑ αναπτύσσεται ένα αυξανόμενο κύμα αντίδρασης απέναντι και στους δύο υποψηφίους, το οποίο προκαλείται από τη γενικότερη απογοήτευση σε ό,τι αφορά τις διαθέσιμες εναλλακτικές. Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα αντιμετωπίζει έντονα το ενδεχόμενο διάσπασης, με παραδοσιακά μέλη του να μάχονται εναντίον μιας αλλαγής κατεύθυνσης που έχει τις ρίζες της στο Κίνημα του Τσαγιού (Tea Party) και πλέον καθρεφτίζεται στο πρόσωπο του Ντόναλντ Τραμπ.

Όσο ειρωνικό και αν είναι αυτό, μια νίκη του Τραμπ ενάντια στα προγνωστικά θα έλυνε προς το παρόν το πρόβλημα, ωστόσο η μάλλον ολοφάνερη απέχθεια κορυφαίων μελών του κόμματος όπως ο Τζον Μακέιν και ο Πολ Ράιαν για τον Τραμπ θα μπορούσε να αποτελέσει τη σπίθα που θα προκαλούσε την έκρηξη και τελικά τη διάσπαση στο μέλλον. Όποιος και αν αναδειχθεί νικητής στις τρέχουσες εκλογές, είναι σαφές ότι το status quo βρίσκεται σε οριακό σημείο, γεγονός που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως το φιτίλι που θα πυροδοτήσει τη δημιουργία μιας νέας πολιτικής σκηνής στις ΗΠΑ, με το δικαίωμα επιλογής να αποδεσμεύεται και να ξεπερνά τις δύο παραδοσιακές επιλογές.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: 9/10. Το ερώτημα είναι μάλλον το «πότε», και όχι το «αν». Ωστόσο, ίσως χρειαστεί να περάσουν άλλες μία ή δύο θητείες μέχρις ότου γίνει ξεκάθαρη η νέα πραγματικότητα.

8. Βελτίωση των σχέσεων με τη Ρωσία
Είχα την αμφίβολη ευχαρίστηση να συναντήσω τον Ντόναλντ Τραμπ στη Μόσχα το 1997, εποχή που έδειχνε ήδη την αδυναμία του για τη Ρωσία, και κυκλοφορούν πολλές θεωρίες για τις σχέσεις μεταξύ Τραμπ και Μόσχας.

Δεν θα υποδαυλίσουμε αυτές τις εικασίες, αλλά λαμβάνοντας υπόψη τις επανειλημμένες δηλώσεις του Τραμπ για το πόσο θαυμάζει τον Βλαντιμίρ Πούτιν και πόσο ελπίζει να συνεργαστεί με τη Ρωσία στο θέμα της Συρίας, η βελτίωση των σχέσεων με τη συγκεκριμένη χώρα είναι μάλλον δεδομένες.

Η Ρωσία, φυσικά, είναι μια απίστευτα συντηρητική χώρα και μπορεί η απρόβλεπτη προοπτική μιας προεδρίας Τραμπ να μην αρέσει ιδιαίτερα στο Κρεμλίνο, ωστόσο οι εκκλήσεις του Τραμπ προς τη ρωσική κυβέρνηση να αποκαλύψει περισσότερα από τα μηνύματα που έχει υποκλέψει και συνθέτουν το έπος των email Κλίντον, καθώς και οι εκφράσεις λατρείας του απέναντι στον Πούτιν υποδηλώνουν ότι η συμφιλίωση αποτελεί πρωταρχικό στόχο του. Τι σημαίνει αυτό για το παγκόσμιο πολιτικό γίγνεσθαι παραμένει ένα ερώτημα.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: 9/10 σε περίπτωση νίκης Τραμπ, αλλά και άκρως πιθανό σε δύο χρόνια η εχθρότητα ανάμεσα σε Μόσχα και Ουάσινγκτον να βρίσκεται στα χειρότερα επίπεδα από το 1985.

9. Το πετρέλαιο στα ύψη
Η αντιμουσουλμανική ρητορική του Τραμπ αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, και μια νίκη του θα παρείχε στο Ισλαμικό Κράτος (ISIS) και στην Αλ Κάιντα ακριβώς το υλικό που χρειάζονται ώστε να αναβιώσουν τις οργανώσεις τους και να στρέψουν εκ νέου την προσοχή τους στις ΗΠΑ ως τον πρωταρχικό εχθρό.

Αν ο Τραμπ πραγματοποιήσει την απειλή του για γενικευμένη απαγόρευση εισόδου των μουσουλμάνων στο έδαφος των ΗΠΑ, θα καταφέρει με μία κίνηση να ενισχύσει τις αντιαμερικανικές δυνάμεις και να θέσει την Ουάσινγκτον σε πορεία σύγκρουσης, από την οποία θα είναι δύσκολο να αποδεσμευτεί. Με δεδομένη την ευαισθησία των τιμών πετρελαίου απέναντι στις γεωπολιτικές εντάσεις της Μέσης Ανατολής, το γεγονός αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές σε κορύφωση και το πετρέλαιο σε διάσπαση του τρέχοντος ορίου του, από τα 50 USD ανά βαρέλι περίπου, σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.

Αν θέλουμε να επεκτείνουμε αυτό το σκεπτικό σε άλλα εμπορεύματα, τότε και ο χρυσός λογικά θα αντιμετωπίσει προβλήματα από μια ενδεχόμενη νίκη Τραμπ, ενώ είναι επίσης πιθανό να υπάρξει μια στροφή προς το ψηφιακό νόμισμα Bitcoin, το οποίο αυτή τη στιγμή κυμαίνεται περίπου στα 660 USD. Μπορεί να βρίσκεται μακριά από τα υψηλά του Δεκεμβρίου 2013, όταν για σύντομο χρονικό διάστημα συναγωνίστηκε την τιμή του χρυσού, ωστόσο οι επενδυτές είναι πιθανό να αναζητήσουν διάφορες εναλλακτικές τοποθετήσεις για τα χρήματά τους και το Bitcoin ίσως επωφεληθεί.

Αξιολόγηση πιθανοτήτων: 7/10 για πετρέλαιο και χρυσό. 3/10 για το Bitcoin.

10. Μέι και Μέρκελ θα κρατήσουν τις αποστάσεις τους
Δεν νομίζω ότι χρειάζεται πραγματικά να προσθέσουμε τίποτε πάνω σε αυτό.

*Ο Martin O'Rourke είναι αρχισυντάκτης του TradingFloor.com της Saxo Bank.