Οι προοπτικές των πολύτιμων μετάλλων το 2017
Τι θα καθορίσουν την πορεία των τιμών σε χρυσό, ασήμι, πλατίνα και παλλάδιο το επόμενο έτος. Οι αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών και η πορεία του δολαρίου. Ο ρόλος των αναδυόμενων οικονομιών. Γράφει ο Π. Στεριώτης.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τοποθετήσεις στα χρηματιστηριακά διαπραγματευόμενα πολύτιμα μέταλλα, λόγω της διαφοροποίησης που προσφέρουν στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια, της υψηλής μεταβλητότητας, της τασικής συμπεριφοράς και της χρήσης τους ως γενικά αποδεκτού δείκτη για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και τη διάθεση των επενδυτών για ανάληψη ρίσκου.
Με θετικό πρόσημο πλησιάζει στο τέλος του το 2016 και για τα τέσσερα σημαντικότερα πολύτιμα μέταλλα.
Η πρόσφατη υποχώρηση των τιμών χρυσού και πλατίνας σε χαμηλά 10 μηνών και του ασημιού σε χαμηλό 6 μηνών αφαιρεί μεγάλο μέρος από τα εντυπωσιακά κέρδη που σημείωσαν τα πολύτιμα μέταλλα το πρώτο εξάμηνο του 2016 και αποτελεί σημείο αναφοράς στην παγκόσμια επενδυτική ειδησεογραφία.
Οι απόψεις των διεθνών αναλυτών διίστανται σχετικά με το αν οι τρέχουσες τιμές προσφέρουν ευκαιρία «χτισίματος» αγοραστικών θέσεων ή, αντίθετα, «προάγγελο» βαθύτερης διόρθωσης το 2017. Ας εξετάσουμε τους βασικότερους παράγοντες που συνηγορούν υπέρ των δύο διαφορετικών προσεγγίσεων.
Τι θα μπορούσε να στηρίξει τις τιμές των μετάλλων το 2017
1. Η συνέχιση των πολιτικών νομισματικής χαλάρωσης από τις μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες (με εξαίρεση την αμερικανική Federal Reserve που ακολουθεί πολιτική σταδιακής σύσφιξης). Τα χαμηλά επιτόκια μειώνουν την επιθυμία των θεσμικών επενδυτών να έχουν σε «αδράνεια» τα πλεονάζοντα κεφάλαιά τους, κάνουν φθηνότερο τον δανεισμό για άνοιγμα μοχλευμένων κερδοσκοπικών θέσεων (leverage) και καθιστούν εύλογη τη διαδικασία αναζήτησης νέων τρόπων επίτευξης υψηλότερων αποδόσεων (alpha).
2. Η μεταβλητότητα (volatility) στους σημαντικότερους μετοχικούς δείκτες θα μπορούσε να αυξηθεί από τα χαμηλά επίπεδα στα οποία βρίσκεται και ενώ ο δείκτης VIX του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης καταγράφει ότι οι επενδυτές χαρακτηρίζονται στην παρούσα φάση μάλλον από άγνοια κινδύνου, με τον Dow-Jones να βρίσκεται σε επίπεδα-ρεκόρ και τον DAX σε υψηλά ενός και πλέον έτους. Κυριότεροι παράγοντες αύξησης της μεταβλητότητας θα μπορούσαν να είναι οι εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο της Ευρωζώνης και τα γεωπολιτικά ρίσκα, που θα μπορούσαν να επαναφέρουν στο προσκήνιο τη λειτουργία των πολύτιμων μετάλλων ως "ασφαλή επενδυτικά καταφύγια".
3. Οι ιστορικά χαμηλές αποδόσεις που προσφέρουν τα κρατικά ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης (παρά το τελευταίο rebound των αποδόσεων στα αμερικανικά χρεόγραφα) μειώνουν τη «σχετική ελκυστικότητά» τους και αυξάνουν τις πιθανές κεφαλαιακές εκροές προς άλλα ανταγωνιστικά επενδυτικά assets, όπως για παράδειγμα τα πολύτιμα μέταλλα.
4. Η ιστορικά υψηλή θετική συσχέτιση των τιμών των πολύτιμων μετάλλων με τα ενεργειακά προϊόντα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), τα οποία το τελευταίο διάστημα βρίσκονται σε έντονη ανοδική τάση, θα μπορούσε να συμπαρασύρει έστω και με καθυστέρηση τα -το τελευταίο εξάμηνο- υποαποδίδοντα πολύτιμα μέταλλα.
Οι πιθανοί καταλύτες συνέχισης της διόρθωσης
1. Η αδυναμία των μεγάλων οικονομιών να «πείσουν» ότι παρουσιάζουν δυναμική βελτίωση στα βασικά μακροοικονομικά τους περιορίζει τις εκτιμήσεις για τη βιομηχανική χρήση ασημιού, πλατίνας και παλλάδιου σε μπαταρίες, καταλύτες, ηλεκτρονικά κυκλώματα κ.λπ.
2. Τα χαμηλά επίπεδα πληθωρισμού στις ανεπτυγμένες οικονομίες, παρά μάλιστα το μέγεθος των προγραμμάτων QE που «τρέχουν», περιορίζουν την ελκυστικότητα των πολύτιμων μετάλλων, τα οποία παραδοσιακά θεωρούνται από τους επενδυτές αποτελεσματικά μέσα προστασίας από τις πληθωριστικές πιέσεις.
3. Οι εκτιμήσεις για απώλεια εισοδημάτων των ανώτερων οικονομικά τάξεων στις αναδυόμενες Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα λόγω αστάθειας στις τιμές των πρώτων υλών, υπερθέρμανσης στις τοπικές αγορές ακινήτων, απώλειας στη δυναμική των εμπορικών τους πλεονασμάτων και ανάγκης για απομόχλευση των τραπεζικών δανειακών χαρτοφυλακίων σε αυτές τις χώρες, θα μπορούσε να προκαλέσει μείωση της φυσικής ζήτησης για πολύτιμα μέταλλα, η οποία τα τελευταία χρόνια στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό από αυτές λόγω των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης που επιτύγχαναν.
4. Η προσπάθεια των πολύτιμων μετάλλων να κινηθούν εντονότερα ανοδικά δυσχεραίνεται λόγω της παραδοσιακά αντίθετης σχέσης που διατηρούν με το δολάριο και ενώ ο Δείκτης μέτρησης της σχετικής ισχύος του αμερικανικού νομίσματος (Dollar Index) βρίσκεται σε υψηλά 14 ετών, με τη FED να είναι η μοναδική από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες που βρίσκεται σε φάση αυξήσεων του παρεμβατικού της επιτοκίου. Υπενθυμίζουμε ότι η αντίθετη σχέση δολαρίου-μετάλλων οφείλεται κυρίως στην τιμολόγησή τους στο αμερικανικό νόμισμα. Με απλά λόγια, όταν η τιμή του δολαρίου ανεβαίνει, η αγορά πολύτιμων μετάλλων γίνεται ακριβότερη για τους εκτός ΗΠΑ επενδυτές, με τη μειωμένη ζήτηση να προκαλεί πτωτική αναπροσαρμογή της τιμής τους (χωρίς να συνυπολογίζονται οι υπόλοιποι παράγοντες επηρεασμού προσφοράς και ζήτησης που λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα).
Σε αυτό το σύνθετο περιβάλλον, οι επενδυτές καλούνται να «ζυγίσουν» τις επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν το 2017 οι προαναφερθέντες παράγοντες στην πορεία των πολύτιμων μετάλλων, τόσο αυτοί που συνηγορούν υπέρ του ανοδικού, όσο και αυτοί που συνηγορούν υπέρ του καθοδικού σεναρίου.
Συνοψίζοντας, τα μακροοικονομικά μεγέθη των μεγάλων οικονομιών (ρυθμός ανάπτυξης, πληθωρισμός, εμπορικά ισοζύγια), οι αποφάσεις των Κεντρικών Τραπεζών για τη ρευστότητα, η δυναμική των μετοχικών αποτιμήσεων και των ενεργειακών προϊόντων και, τέλος, η πειστικότητα της λειτουργίας των πολύτιμων μετάλλων ως μέσα προστασίας από πιθανούς «μαύρους κύκνους» θα καθορίσουν την πορεία των τιμών σε χρυσό, ασήμι, πλατίνα και παλλάδιο το επόμενο έτος.
* Αποποίηση Ευθύνης: Το άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα, εκφράζει καθαρά προσωπικές απόψεις και δεν προτρέπει σε αγορά, πώληση ή διακράτηση οιουδήποτε επενδυτικού προϊόντος.
**Ο Πέτρος Στεριώτης είναι οικονομολόγος και κατέχει Πιστοποίηση Δ’ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για την Εκπόνηση Αναλύσεων για Χρηματοπιστωτικά Μέσα και Εκδότες (email: [email protected]).