Στρατηγικά παίγνια

Στο συγκεκριμένο μάθημα αναλύονται τα στρατηγικά παίγνια και η σχέση τους με το χρηματιστήριο.

Αντιμετωπίζοντας το trading σαν παιχνίδι ικανοτήτων (treat trading like a strategic game)

Στη συγκεκριμένη παρουσίαση θα απαντηθούν τα εξής ερωτήματα:

• Τι είναι τα στρατηγικά παίγνια; Ποια η σχέση τους με το trading;
• Γιατί οι μεγάλες χρηματιστηριακές εταιρείες ενισχύουν τα team τους με κερδοφόρους παίκτες πόκερ, μπριτζ κ.τ.λ. ;
• Ποιες δεξιότητες του trading εξασκεί κανείς καθώς ασχολείται με τα στρατηγικά παίγνια;
• Ποιοι είναι οι κύριοι εκπρόσωποι αυτής της οικογένειας παιχνιδιών στα trading rooms;

Τι είναι τα στρατηγικά παίγνια ; Ποια η σχέση τους με το trading;

Ορισμός στρατηγικού παίγνιου: Ένα στρατηγικό παίγνιο ( strategic game) είναι ένα παιχνίδι αλληλεπιδρώντων ληπτών στρατηγικών αποφάσεων.

• Οι λήπτες των αποφάσεων ορίζονται ως παίκτες (players).
• Ο κάθε παίκτης διαθέτει ένα σύνολο από δυνατές ενέργειες (actions).
• Το αποτέλεσμα προκύπτει από την αλληλεπίδραση των ενεργειών των παικτών και όχι από τις μεμονωμένες επιλογές τους.

Ορισμός στρατηγικού παίγνιου μηδενικού αθροίσματος : Ένα παίγνιο μηδενικού αθροίσματος είναι μια μαθηματική αναπαράσταση μιας κατάστασης στην οποία τα κέρδη ή οι ζημιές του κάθε συμμετέχοντα ισορροπούν πλήρως με τα κέρδη ή τις ζημιές των άλλων συμμετεχόντων. Αν τα συνολικά κέρδη όσων συμμετέχουν αθροιστούν και αφαιρεθούν από αυτά οι συνολικές ζημιές, το αποτέλεσμα θα είναι πάντα μηδέν.

Σημαντικό: Στα παίγνια μηδενικού ή σταθερού αθροίσματος υπάρχει απόλυτη σύγκρουση συμφερόντων αφού το κέρδος του ενός παίκτη από κάθε πιθανό συνδυασμό στρατηγικών ισούται με την ζημιά του άλλου.

Γνωστά στρατηγικά παίγνια

• ΠΟΚΕΡ
• ΣΚΑΚΙ
• ΜΠΡΙΤΖ
• BACKGAMMON
• Παιχνίδια στοιχηματισμού με αποδόσεις ( π.χ. ως προς την έκβαση αγώνων αθλητικών διοργανώσεων)
• Παιχνίδια τύπου casino

Τα συγκεκριμένα παιχνίδια- παίγνια έχουν τα εξής κοινά χαρακτηριστικά:

• Δεν γίνεται να κερδίσουν ταυτόχρονα όλοι οι παίκτες
• Τα κέρδη/ζημιές είναι το αποτέλεσμα της αλλήλεπίδρασης των στρατηγικών αποφάσεων των παικτών
• Οι στρατηγικές αποφάσεις λαμβάνονται από τους παίκτες με γνόμωνα ένα σύνολο ελλειπών και πολλές φορές παραπλανητικών πληροφοριών όσον αφορά 1) τα στοιχεία της εξέλιξης του παιχνιδιού, 2) τα μελλοντικά σχέδια των αντιπάλων

Μπορεί το trading να αναλυθεί και τελικά να αντιμετωπιστεί σαν στρατηγικό παίγνιο;

Με βάση τα στοιχεία που ήδη έχουμε αναφέρει είναι φανερό ότι το trading ανήκει στην κατηγορία-οικογένεια των στρατηγικών παιγνίων. Δεν γίνεται να κερδίσουν όλοι ταυτόχρονα και το αποτέλεσμα προκύπτει από την αλληλεπίδραση των στρατηγικών μιας μεγάλης ομάδας παικτών. Επίσης οι αποφάσεις λαμβάνονται μετά από ανάλυση ελλιπών πληροφοριών.

Με βάση την θεωρία παιγνίων μπορούμε να ορίσουμε τα ακριβή χαρακτηριστικά του χρηματιστηριακού -στρατηγικού παιγνίου ως εξής:

• Συνεργατικό παίγνιο: Το trading είναι ένα εν δυνάμει συνεργατικό παίγνιο με την έννοια ότι η δημιουργία συνασπισμών-συνεργασιών ανάμεσα στους παίκτες κατά την διάρκεια του είναι πάντα πιθανή λόγω και της φύσης του. Το αν αυτές είναι αντικανονικές ή όχι ξεφεύγει από τους στόχους των συγκεκριμένων παρουσιάσεων.
• Δυναμικό παίγνιο: Φανερά το trading δεν είναι ένα στατικό παίγνιο αφού εξελίσσεται στην διάρκεια του χρόνου αναγκάζοντας τους παίκτες να προβλέψουν την επίδραση που θα έχουν οι συμπεριφορές τους στο παρόν αλλά και στην συμπεριφορά των άλλων παικτών στο μέλλον ώστε να είναι κερδοφόροι.

Επιπλέον χαρακτηριστικά γνωρίσματα του χρηματιστηριακού παιχνιδιού:

• Μη πλήρους-πληροφόρησης: Με τον όρο αυτόν εννοούμε ότι στο χρηματιστηριακό παιχνίδι οι αποδόσεις και τα περιθώρια κέρδους/έπαθλα για τους παίκτες δεν είναι πάντα εύκολο να καθοριστούν εκ των προτέρων. Άλλοτε είναι πιο εύκολο και άλλοτε αδύνατο. Αυτό εξαρτάται από την φύση και το είδος του παιχνιδιού.
• Μη τέλειας πληροφόρησης : Εφόσον έστω και ένας παίκτης (κάτι το οποίο πάντα ισχύει) συμμετάσχει χωρίς να γνωρίζει σε βάθος τα πάντα γύρω από την εξέλιξη του παιχνιδιού, το παίγνιο ανήκει στην κατηγορία των παιχνιδιών μη τέλειας πληροφόρησης.
• Περιορισμένης πληροφόρησης : Δεν έχουν όλοι οι παίκτες την ίδια πρόσβαση στις πληροφορίες. Καθένας λαμβάνει αποφάσεις με βάση την ελλιπέστατη και πολλές φορές παραπλανητική <<αποθήκη>> πληροφοριών που διαθέτει.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι το trading (με βάση την γενικότερη φύση του) αποτελεί ένα στρατηγικό παίγνιο βασισμένο σε στρατηγικές που αλληλεπιδρούν, συνεργατικό (μιας και υπάρχουν κίνητρα για συνεργασίες), δυναμικό (μιας και εξελίσσεται μέσα στον χρόνο) , μη πλήρους, μη τέλειας και κυρίως περιορισμένης πληροφόρησης.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

I.Παρότι είναι αδιαμφισβήτητο και αποδεκτό από όλους ότι το παιχνίδι των διαπραγματεύσεων αποτελεί ένα στρατηγικό παίγνιο εν τέλει υπάρχουν διφορούμενες απόψεις σχετικά με το κατά πόσο αποτελεί παίγνιο μηδενικού αθροίσματος. Ο λόγος που υπάρχει αυτή η σύγχυση δεν είναι άλλος από τις αντικρουόμενες απόψεις ως προς το κατά πόσο το χρήμα στις χρηματαγορές <<γεννιέται από το μηδέν>> καθώς και για τις μεθόδους με τις οποίες ανακυκλώνεται. Γενικά πάντως μπορούμε να πούμε ότι το είδος του trading (μετοχές, νομίσματα, παράγωγα προϊόντα κ.τ.λ. ) αλλάζει τους κανόνες και κατ’ επέκταση και τη φύση του παιγνίου. Πάντα όμως παραμένει ένα παίγνιο αλληλεπίδρασης στρατηγικών το οποίο σε θεωρητική βάση μπορεί να αντιμετωπίζεται και ως παίγνιο μηδενικού αθροίσματος.

II.Από τα παίγνια που αναφέρθηκαν προηγούμενα το πόκερ είναι αυτό που από την φύση του μοιάζει να είναι περισσότερο κοντά στην φύση του χρηματιστηριακού παιχνιδιού.

Για να γίνει καλύτερα αντιληπτή η έννοια των στρατηγικών παιγνίων αξίζει να αναφέρουμε ότι και οι επιχειρηματικές δραστηριότητες αποτελούν μια μορφή στρατηγικών παιγνίων ακριβώς ίδιας κατηγορίας.

Η δημιουργία και η διοίκηση μιας επιχείρησης αποτελεί ένα είδος στρατηγικού παιγνίου αλληλεπίδρασης. Λαμβάνονται αποφάσεις και εφαρμόζονται στρατηγικές με βάση την ελλιπή πληροφόρηση όσον αφορά την αγορά στόχο, τις κινήσεις των ανταγωνιστών κ.τ.λ. . Oι αποφάσεις αυτές αλληλεπιδρούν με τις αποφάσεις των αντίπαλων παικτών- εταιρειών μέσα στο ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο η εταιρεία προσπαθεί να επιβιώσει. Τελικά το έπαθλο για κάθε παίκτη- εταιρεία είναι το μερίδιο της αγοράς-στόχου το οποίο θα καταφέρει να κατακτήσει.

Τα εμπόδια εισόδου ανταγωνιστών και η γενικότερη εταιρική στρατηγική επιβίωσης μέσα στο ανταγωνιστικό της περιβάλλον αποτελούν ένα από τα κύρια παιδία μελέτης της θεωρίας παιγνίων στις μέρες μας.

Γιατί οι μεγάλες χρηματιστηριακές εταιρείες ενισχύουν το team τους με κερδοφόρους παίκτες πόκερ, μπριτζ κ.τ.λ. ;

Για να δώσουμε απάντηση σε αυτήν την ερώτηση αξίζει να μελετήσουμε τα εξής:

• Το ποσοστό των κερδισμένων παικτών στα διάφορα στρατηγικά παίγνια σε σχέση με το trading
• Την εξέχουσα θέση που παίγνια όπως το πόκερ και το σκάκι κατέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία των επίδοξων traders
• Το γεγονός ότι το trading όπως έχουμε αναφέρει παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με τα άλλα στρατηγικά παίγνια και πρακτικά ανήκει στην ίδια κατηγορία παιχνιδιών

ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΣΤΟ TRADING ΚΑΙ ΣΤΑ ΑΛΛΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΠΑΙΓΝΙΑ

Αποτελέσματα εκταταμένης έρευνας του Harvard Medical School με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε η Βwin.Ρarty και η επιτροπή ελέγχου παιγνίων των ΗΠΑ για την περίοδο 2005 έως 2007 :

• Το 11% των παικτών ΔΕΝ ήταν χαμένοι στα διάφορα παιχνίδια τύπου online καζίνο
• Το 16% των παικτών πόκερ παρουσιάζει ROI% (return on investment) που μπορεί να θεωρηθεί μακροχρόνια κερδοφόρο (το 33% κατάφερε να μην χάσει τα χρήματα του)
• Το 13,8% των παικτών κατάφερε να βγει κερδισμένο στα επίγεια καζίνο της Βορειοδυτικής Αμερικής

Όσον αφορά το trading με βάση την έρευνα των καθηγητών Terry Ordean και Brad Barder από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια που δημοσιεύτηκε από το Bloomberg BusinessWeek συμπεραίνουμε ότι το 18% των παικτών μακροχρόνια δεν χάνει τα χρήματα του στο trading. Παρατηρείται πολύ μικρή απόκλιση λοιπόν όσον αφορά τα ποσοστά επιτυχίας στα παίγνια αυτής της κατηγορίας.

Η θέση των παιγνίων όπως το πόκερ και το σκάκι στα εκπαιδευτικά προγράμματα των χρηματιστηριακών εταιρειών

• Η χρηματιστηριακή Susquehanna χρησιμοποιεί το πόκερ για να διδάσκει τους νέους traders από το 1987 που ιδρύθηκε. Πλέον διεξάγει τουρνουά πόκερ για να εκπαιδεύσει τους traders και να παρακολουθεί τις δυνατότητές τους στην λήψη αποφάσεων.
• Το 2010 η Toro Trading η οποία περιελάμβανε παρτίδες πόκερ μέσα στην διαδικασία των συνεντεύξεων της για προσλήψεις, προσέλαβε τον Chris Fargis γνωστό παίκτη πόκερ χωρίς καμιά προηγούμενη εμπειρία ή σπουδές στο χρηματιστηριακό κλάδο.
• Οι Bala Cynwyd και OptionsGroup ανακοίνωσαν επίσημα την προσθήκη του μαθήματος του πόκερ στα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης του δυναμικού τους.
• Ο Todd Fahey υπεύθυνος του τμήματος χρηματοοικονομικής μηχανικής της Exemplar Partners με έδρα την Νέα Υόρκη παραδέχτηκε σε συνέντευξη του ότι εταιρείες όπως η Two Sigma Investments LLC και η D.A Shaw Group έχουν θέσει ως προτεραιότητά τους την στελέχωση του δυναμικού τους με επιτυχημένους παίκτες πόκερ.
• Η Bankers Trust εφάρμοσε πρώτη το 1980 την πολιτική της πρόσληψης πετυχημένων σκακιστών (κυρίως grandmasters) για θέσεις <<κλειδιά>> στα trading rooms.
• To 2005 ιδρύθηκε από τον Patrick Wolff δυο φορές πρωταθλητή σκάκι στις ΗΠΑ ένα fund με όνομα Grandmaster Capital στο οποίο όπως είναι φυσικό οι σκακιστικές τακτικές παίζουν κυρίαρχο ρόλο στην λήψη στρατηγικών αποφάσεων.

Το trading παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά γνωρίσματα με τα άλλα παίγνια αυτής της κατηγορίας

Το γεγονός αυτό οδηγεί τις εταιρείες στο συμπέρασμα ότι ένας παίκτης που μπορεί να προσαρμοστεί αποτελεσματικά στους κανόνες και την λογική υπόσταση κάποιου στρατηγικού παιγνίου μπορεί σε όλα και ως εκ τούτου και στο trading.

• Συμπερασματικά οι χρηματιστηριακές εταιρείες προσλαμβάνουν ανθρώπινο δυναμικό από την λεγόμενη δεξαμενή των στρατηγικών παιγνίων γιατί:

1.Παρατήρησαν ότι το ποσοστό των ανθρώπων που επιβιώνουν σε κάθε είδους αρένα στρατηγικής αλληλεπίδρασης (πόκερ, χρηματιστήριο, καζίνο κ.τ.λ. ) είναι σχεδόν το ίδιο ( γύρω στο 15%) γεγονός που τις οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μια μικρή μερίδα ανθρώπων έχει την έμφυτη τάση να προσαρμόζεται και να επιβιώνει κάτω από συνθήκες αυτού του είδους.

2.Η παρουσία από την δεκαετία του ‘80 ακόμα στρατηγικών παιγνίων (έστω και πειραματικά στην αρχή) στα προγράμματα εκπαίδευσης των traders έχει εξομαλύνει την σχέση των εταιρειών αυτών με τα παιχνίδια αυτού του τύπου αλλά έχει δώσει και έμπρακτα δείγματα της ομοιότητας τους.

3.Τα κοινά χαρακτηριστικά του trading με τα άλλα παίγνια προδίδουν την ύπαρξη κοινών δεξιοτήτων και ταλέντων που κανείς πρέπει να έχει για να βγει κερδισμένος σε καθένα από αυτά.

Ποιες δεξιότητες του trading εξασκεί κανείς καθώς ασχολείται με τα στρατηγικά παίγνια;

Αν ασχολείστε συστηματικά με κάποιο στρατηγικό παίγνιο τότε αναμφίβολα έχετε εξασκηθεί και έχετε τις κατάλληλες βάσεις και προϋποθέσεις για να πετύχετε στο χρηματιστηριακό παιχνίδι. Αυτό γιατί έχετε ήδη δουλέψει σε μεγάλο βαθμό όλες ή τις περισσότερες από τις ΕΠΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ TRADING που απαιτούνται σε κάθε παιχνίδι αυτής της κατηγορίας.

1.Bankroll Management (διαχείριση κεφαλαίου)

• Σε παιχνίδια όπως το πόκερ, το στοίχημα, το backgammon, το blackjack κ.α. η διαχείριση κεφαλαίου είναι αδιαμφισβήτητα αναπόσπαστο κομμάτι της στρατηγικής του επιτυχημένου παίκτη. Για παράδειγμα:
• Στο στοίχημα είναι διαδεδομένη η στρατηγική των πενήντα πονταρισμάτων (κάθε ποντάρισμα πρέπει να αποτελεί το 2% του κεφαλαίου. 
• Οι επαγγελματίες παίκτες πόκερ για τα τουρνουά εφαρμόζουν συνήθως στρατηγική των 50-100 buy-ins (η συμμετοχή στο τουρνουά πρέπει να στοιχίζει περίπου το 1% του διαθέσιμου κεφαλαίου τους).
• Οι παραπάνω στρατηγικές διαχείρισης θυμίζουν την τακτική του 1-2% risk loss ανά trade που χρησιμοποιείται ευρέως στο trading.

2.Προσαρμογή σε στρατηγικές που αλληλεπιδρούν

Η ίδια η φύση όλων των στρατηγικών παιγνίων αναγκάζει τους παίκτες να εκπαιδεύονται ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν σε στρατηγικές άλλων παικτών που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους καθορίζοντας το αποτέλεσμα. Διαφορετικά είναι αδύνατο κανείς να καταστεί μακροχρόνια κερδισμένος. Για παράδειγμα:

• Η προσαρμογή στις στρατηγικές των άλλων παικτών και η ορθή αναπροσαρμογή των πλάνων του παίκτη πόκερ είναι μια από τις βασικότερες (αν όχι η βασικότερη) δεξιότητες που πρέπει κανείς να αναπτύξει αν θέλει να επιβιώσει στα τραπέζια.
• Στο σκάκι και στο backgammon ακόμη και η πρώτη κίνηση του αντιπάλου αναθεωρεί και μεταλλάσει σε μεγάλο βαθμό την στρατηγική προσέγγιση του μακροχρόνια κερδοφόρου παίκτη.
• Στο στοίχημα ένας επιτυχημένος παίκτης μαθαίνει να απαντά στις στρατηγικές τόσο των ίδιων των bookmaker όσο και σε αυτές των άλλων παικτών που έμμεσα αλληλεπιδρούν και τελικά διαμορφώνουν τις αποδόσεις.

3.Λήψη ‘value for money’ αποφάσεων

Η λήψη value for money αποφάσεων είναι αναπόσπαστο κομμάτι κάθε παιγνίου αυτής της οικογένειας. Οι παίκτες έστω και υποσυνείδητα εκπαιδεύουν τους εαυτούς τους ώστε άλλοτε με απλούστερους και άλλοτε με πιο σύνθετους μηχανισμούς να υπολογίζουν την ‘κατάλληλη τιμή’ στην οποία θεωρούν ότι αξίζει να ‘πληρώσουν’ για να πραγματοποιήσουν μια ενέργεια. Παραδειγματικά:

• Στο πόκερ ο υπολογισμός των πιθανοτήτων που προσφέρει το pot (pot odds) είναι ο πιο διαδεδομένος τρόπος για την λήψη όσο γίνεται περισσότερων μακροχρόνια κερδοφόρων αποφάσεων.
• Κάθε επιτυχημένο σύστημα στοιχήματος βασίζεται στην εύρεση value for money αποδόσεων δηλαδή υπερτιμημένων αποδόσεων από τους bookmakers σε σχέση με την πραγματική πιθανότητα επαλήθευσης του γεγονότος. Το ποντάρισμα σε τέτοιες αποδόσεις αποτελεί ίσως τον μόνο αξιόπιστο δρόμο προς την κερδοφορία.

4.Λογική προσέγγιση του κινδύνου

Μια ακόμα δεξιότητα που κανείς εξασκεί με την ενασχόληση του με τα παίγνια είναι η λογική διαχείρηση του κινδύνου. Ο κάθε παίκτης αναπτύσσει συγκεκριμένα αντανακλαστικά και τακτικές λογικής διαχείρισης του κινδύνου που βρίσκεται πίσω από κάθε απόφαση σε κάθε παιχνίδι. Άλλες από αυτές τις τακτικές είναι έμφυτες και βασίζονται στο ένστικτο και άλλες βασίζονται σε μελετημένους και προσχεδιασμένους μηχανισμούς τους οποίους οι παίκτες μαθαίνουν να χρησιμοποιούν.

5.Ταχεία λήψη αποφάσεων

• Αρκεί να παρακολουθήσει κανείς έναν παίκτη πόκερ να παίζει σε 15 με 20 τραπέζια ταυτόχρονα (multitabling) και θα κατανοήσει τους λόγους που αυτή η δεξιότητα αναπτύσσεται τόσο με την ενασχόληση κάποιου με το πόκερ.
• Στο στοίχηματισμό το να προλάβει κάποιος μια απόδοση πριν πέσει σε τιμές που δεν προσφέρουν πλέον αξία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να κερδίζει χρήματα μακροπρόθεσμα.
• Στο σκάκι η διαχείριση του χρόνου αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επιτυχίας καθώς ιδιαίτερα στα τουρνουά ο κάθε παίκτης έχει μια συγκεκριμένη δεξαμενή χρόνου για ολόκληρη την παρτίδα.
• Ανάλογα στενά χρονικά περιθώρια για λήψη αποφάσεων υπάρχουν φανερά και στα άλλα παίγνια όπως το blackjack, την ρουλέτα κ.τ.λ.

6.Πειθαρχία

Ο μόνος τρόπος για να νικήσει κανείς σε ένα στρατηγικό παίγνιο είναι μέσω της ΠΙΣΤΗΣ εφαρμογής ενός συστήματος που μακροχρόνια αποδεδειγμένα αποβαίνει κερδοφόρο. Οι παρεκκλίσεις από το πλάνο, η έλλειψη ψυχραιμίας, οι νευρικές αντιδράσεις ( στο πόκερ γνωστές ως tilt), και η αδυναμία ελέγχου των συναισθημάτων και κατά συνέπεια των κινήσεων είναι το πρώτο μειονέκτημα που ο κάθε παίκτης μοιραία προσπαθεί να βελτιώσει.

7.Καλά εκπαιδευμένη μνήμη

Όπως έχουμε ήδη αναφέρει είναι σημαντική η γνώση σε βάθος της μέχρι τώρα εξέλιξης του εκάστοτε παιχνιδιού. Αυτό οδηγεί τους παίκτες στην εξάσκηση μιας ακόμα βασικής δεξιότητας αυτής της καλής μνήμης και της ικανότητας ανάκλησης πληροφοριών από το παρελθόν με μικρά περιθώρια λάθους. Για παράδειγμα:

• Λένε πως οι διεθνούς επιπέδου σκακιστές μπορούν να κάνουν υποθέσεις μέχρι και για πενήντα-εξήντα μελλοντικές κινήσεις. Πραγματικός εγκεφαλικός μαραθώνιος με τρομερά ανεπτυγμένες μνημονικές δεξιότητες να απαιτούνται.
• Η καλή μνήμη είναι ένα από τα σημαντικότερα όπλα των καλών παικτών πόκερ καθώς πρέπει να ανακαλούν όσο γίνεται περισσότερες πληροφορίες (τακτικές πονταρίσματος, κινήσεις του σώματος κ.τ.λ. ) για κάθε παίκτη που αντιμετωπίζουν με στόχο την λήψη value for mοney αποφάσεων.
• Το να κερδίσει κανείς στο bridge και το blackjack εξαρτάται σε τεράστιο βαθμό από την μνήμη του παίκτη.

Συμπερασματικά

Με οποιοδήποτε παίγνιο στρατηγικών που αλληλεπιδρούν και να ασχοληθεί κανείς θα αναπτύξει λίγο ή πολύ τις εξής 7 βασικότατες δεξιότητες-ικανότητες trading :

1.Ικανότητα στην διαχείριση του διαθέσιμου κεφαλαίου

2.Δυνατότητα να προσαρμόζεται σε στρατηγικές που αλληλεπιδρούν

3.Ευκολία στην λήψη ‘value for money’ αποφάσεων

4.Λογική προσέγγιση του κινδύνου

5.Αντανακλαστικά για ταχεία λήψη αποφάσεων

6.Πειθαρχία

7.Ικανότητα απομνημόνευσης και ανάκλησης πληροφοριών (καλή μνήμη)

Ποιοι είναι οι κύριοι εκπρόσωποι αυτής της οικογένειας παιχνιδιών στα trading rooms;

• Devid Einhorn (ιδρυτής της Green Capital με ποσοστά κέρδους που ξεπερνούν το 21,5% από το 1996 έως το 2011 και περισσότερα από 5 εκατομμύρια δολάρια κέρδη στα διάφορα event του παγκοσμίου πρωταθλήματος πόκερ).
• Andy Frakenberger ( trader στην BMP Paribas και στην JP Morgan με 2,5 εκατομμύρια δολάρια κέρδη από τα παγκόσμια πρωταθλήματα πόκερ του 2011 και του 2012).
• Bill Chen ( επικεφαλής του στατιστικού τμήματος arbitrage της Susquehanna International Group και με 1,6 εκατομμύρια δολάρια κέρδη στο πόκερ καθώς και δυο μπρασελέ στο παγκόσμιο του 2006).
• Jack Kellar ( trader παραγώγων στην Polaroid Corp. και παγκόσμιος πρωταθλητής πόκερ το 1974 με 4 εκατομμύρια κέρδη και τρία χρυσά βραχιόλια από το WSOP).
• Phill Laak ( μετέτρεψε 10.000 δολάρια σε 80.000 μέσα σε δυο χρόνια κάνοντας ‘part time’ trading. Περισσότερα από 2,6 εκατομμύρια κέρδη καριέρας στο πόκερ).
• Dan Harrington ( έχει ιδρύσει την Anchor Loans με κύριο αντικείμενο τις κτηματομεσιτίες. Παγκόσμιος πρωταθλητής πόκερ το 1995 με περισσότερα από 6 εκατομμύρια κέρδη καριέρας.
• Rustam Kasymdzhanov (επιτυχημένος trader και παγκόσμιος πρωταθλητής σκάκι το 2004 στο world fide chess championship).
• Lew Stansby ( Επαγγελματίας trader, παγκόσμιος πρωταθλητής bridge το 1982).
• Eric Greco ( κέρδισε στα 16 του χρόνια το πρωτάθλημα bridge σε ζευγάρια της Βόρειας Αμερικής. Εργάζεται σαν διαπραγματευτής στην Φιλαδέλφεια από το 2007).
• Jimmy Cayne ( 21ος στην λίστα με τους καλύτερους παίκτες bridge της δεκαετίας και πρώην CEO της Bear Stearns).
• Roy Welland ( θέση 27 στην κατάταξη με τους καλύτερους παίκτες bridge της δεκαετίας και επιτυχημένος trader από το 1999).
• Elina Groberman ( Πρωταθλήτρια στο σκάκι στις Η.Π.Α στα 17 της και Trader στην Deutche Bank).
• Boaz Weinstein ( στην λίστα με τους καλύτερους παίκτες σκάκι στον κόσμο. Απορρίφτηκε η αίτηση του για δουλειά στην Goldman Sachs αλλά τελικά προσλήφθηκε μετά από παρέμβαση του επίσης σκακιστή David Delucia ο οποίος εργαζόταν εκεί και τον αναγνώρισε λόγω των συχνών συναντήσεων τους στα μεγάλα τουρνουά. Πλέον ο Boaz έχει ιδρύσει την Saba Capital.
• Aaron Brown ( συγγραφέας του βιβλίου the poker face of wall street εργάστηκε ως trader και διαχειριστής κινδύνου στις Morgan Stanley, GP Morgan, Citygroup κ.α. Πλέον έχει αφήσει εξ ολοκλήρου το trading και είναι επαγγελματίας παίκτης πόκερ με αρκετά εκατομμύρια κέρδη από online και live τουρνουά.

Συμπερασματικά

• Το trading αποτελεί στρατηγικό παίγνιο αλληλεπίδρασης όπως είναι το σκάκι, το πόκερ και το μπριτζ (με χαρακτηριστικά που αναλύθηκαν προηγούμενα) και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται προκειμένου κανείς να επιβιώσει στις χρηματιστηριακές αρένες.
• Πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι ένας κερδοφόρος παίκτης σε οποιοδήποτε παίγνιο αυτής της κατηγορίας έχει μεγάλες πιθανότητες να πετύχει στο trading.
• Η ενασχόληση με παίγνια όπως το πόκερ, το σκάκι και το στοίχημα αναμφίβολα βοηθούν τον παίκτη να εξασκεί ΕΝΤΑΤΙΚΑ όλες ή τις περισσότερες από τις 7 βασικές δεξιότητες του trading που απαιτούνται σε όλα τα παιχνίδια αυτής της οικογένειας.
• Είναι πολύ πιθανό κάποιος που αγαπάει κάποιο από τα παραπάνω παιχνίδια να αγαπήσει και το trading.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Παρόλο που όσοι ασχολούνται με τα στρατηγικά παίγνια έχουν το κατάλληλο υπόβαθρο και δεξιότητες ώστε να πετύχουν στο trading εντέλει αυτές ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΕΣ.

Απαιτούνται:

• Εντατική εκπαίδευση (με την βοήθεια και ειδικών), σκληρή μελέτη και συνεχής ενασχόληση με το αντικείμενο για πλήρη κατανόηση όλων των παραμέτρων, των παγίδων και της στρατηγικής πίσω από τις κινήσεις και τα αποτελέσματα στις χρηματαγορές.
• Σε βάθος κατανόηση του τρόπου με τον οποίον πρέπει να χρησιμοποιηθούν οι 7 δεξιότητες των στρατηγικών παιγνίων στο trading ούτως ώστε ο παίκτης να καταστεί μακροχρόνια κερδισμένος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της συζήτησης και της εκπαίδευσης από ανθρώπους με γνώση και των δυο χώρων άλλα και μέσα από την προσωπική διάθεση του κάθε παίκτη να δοκιμάσει καινούρια πράγματα και στρατηγικές αποκομίζοντας έτσι πολύτιμες εμπειρίες.