Προστασία και διαμαρτυρία του επενδυτή

Στις ανεπτυγμένες αγορές λειτουργούν εξειδικευμένα και ενδελεχή ρυθμιστικά συστήματα, σχεδιασμένα να προστατεύουν τους επενδυτές –αλλά η καλύτερη επενδυτική προστασία δεν παύει να είναι η φροντίδα του ίδιου του επενδυτή για εξ’ αρχής αποφυγή του κινδύνου. Ο αγοραστής πρέπει να είναι πάντα προσεκτικός.

Προστασία του επενδυτή

Στις ανεπτυγμένες αγορές λειτουργούν εξειδικευμένα και ενδελεχή ρυθμιστικά συστήματα, σχεδιασμένα να προστατεύουν τους επενδυτές –αλλά η καλύτερη επενδυτική προστασία δεν παύει να είναι η φροντίδα του ίδιου του επενδυτή για εξ’ αρχής αποφυγή του κινδύνου. Ο αγοραστής πρέπει να είναι πάντα προσεκτικός.

Οι εποπτικές αρχές δεν μπορούν να σας εξασφαλίσουν ότι δεν θα υποπέσετε σε κακές επενδυτικές αποφάσεις ή αρνητικές αποδόσεις. Εκείνο που μπορούν να κάνουν είναι να φροντίσουν να αποζημιωθείτε εάν δεχτείτε επισφαλείς συμβουλές από επαγγελματίες ή αν πέσετε θύμα απάτης ή αν βρεθείτε στο επίκεντρο διοικητικού προβλήματος.

Ρόλος των εποπτικών αρχών είναι να εξασφαλίσουν ότι το οικονομικό σύστημα έχει γερές βάσεις και λειτουργεί αποδοτικά. Προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες που λειτουργούν στο σύστημα αντεπεξέρχονται στις υψηλές απαιτήσεις και έχουν την κατάλληλη πιστοποίηση και οικονομική δυνατότητα.

Πώς θα διαμαρτυρηθείτε

Το πρώτο βήμα για την διαδικασία της διαμαρτυρίας γίνεται στην εταιρία στην οποία θα απευθύνεται. Δεν έχει νόημα να απευθυνθείτε αμέσως στην ρυθμιστική αρχή, γιατί οι επόπτες θα επιμείνουν να εξαντλήσετε πρώτα όλες τις απαιτούμενες διαδικασίες στην εταιρία.

Κατ’ αρχήν θα πρέπει να συζητήσετε το θέμα με το άτομο με το οποίο είχατε τη συναλλαγή. Εάν δεν μείνετε ικανοποιημένοι, ρωτήστε εάν η εταιρία εφαρμόζει διαδικασία παραπόνων και πώς την χρησιμοποιείτε. Εάν η επαφή γίνεται τηλεφωνικά –και ίσως είναι ευκολότερο και καλύτερο να κάνετε τις επαφές τηλεφωνικά- φροντίστε να κρατήσετε σημείωση για την ώρα επικοινωνίας, το πρόσωπο με το οποίο μιλήσατε και το περιεχόμενο της συνομιλίας.

Εάν το αίτημά σας δεν ικανοποιηθεί, πιθανόν να υποχρεωθείτε να καταθέστε την διαμαρτυρία σας εγγράφως.

Εάν δεν υπάρχει καταγεγραμμένη διαδικασία διαμαρτυρίας, θα πρέπει να έρθετε σε επαφή με  υψηλότερο στέλεχος του οργανισμού. Η καλύτερη μέθοδος είναι να το κάνετε εγγράφως. Θα πρέπει να κάνετε ένα αντίγραφο του εγγράφου και να το αποστείλετε στον αρμόδιο υπάλληλο παραπόνων της εταιρίας –τον εργαζόμενο που έχει την ευθύνη να παρακολουθεί κατά πόσον η εταιρία ανταποκρίνεται στους νόμους και τις ρυθμίσεις- εάν υπάρχει τέτοιος υπάλληλος στην εταιρία.

Εάν και πάλι δεν σας ικανοποιήσει η αντίδραση, μεταφέρετε την υπόθεσή σας, σε κάποια ανεξάρτητη οργάνωση, σε κάποια επιτροπή διαμεσολάβησης, που λειτουργεί ως ανεξάρτητος διαιτητής. Αυτές οι υπηρεσίες διατίθενται συνήθως δωρεάν στους καταναλωτές.

Εάν δεν γνωρίζετε με ποιόν να επικοινωνήσετε, ο Μεσολαβητής Κεφαλαιαγοράς και η ίδια η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα σας βοηθήσουν. Εάν συνεχίσετε να μην νοιώθετε δικαιωμένος μετά την παρέμβαση ενός διαμεσολαβητή, μπορείτε να προωθήσετε την υπόθεση στις δικαστικές αίθουσες. Εάν οι επίσημες οδοί δεν σας ικανοποιήσουν, αλλά δεν θέλετε να αναλάβετε τον κίνδυνο και τα έξοδα να προσφύγετε στην δικαιοσύνη, θα μπορούσατε να προσπαθήσετε να ζητήσετε την υποστήριξη του βουλευτή που είναι υπεύθυνος για την εκλογική σας περιφέρεια, ή να ζητήσετε προσωπικώς τη βοήθεια κάποιου δημοσιογράφου που να αναλάβει την υπόθεσή σας.

Συμπεριφορά και προσέγγιση

Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να θυμάστε όταν καταθέτετε μια διαμαρτυρία, είναι να κρατάτε την ψυχραιμία σας. Είναι ενοχλητικό και εκνευριστικό να σας αδικούν, αλλά εάν παραμείνετε ήρεμος και πολιτισμένος είναι πολύ πιθανότερο να κάνετε μεγαλύτερη πρόοδο, πιο γρήγορα. Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι και είναι πολύ πιο πιθανό να σας βοηθήσουν εάν φερθείτε λογικά. Δεν χρειάζεται να γίνετε δυσάρεστος για να βρείτε το δίκιο σας.

Αποφύγετε να κάνετε υποθέσεις εάν δεν μπορείτε να τις αποδείξετε. Θα πρέπει να φροντίσετε να έχετε πλήρη επίγνωση των παραμέτρων της υπόθεσης πριν ξεκινήσετε τη διαμαρτυρία σας και ζητήσετε αποκατάσταση.

Εάν δεν γνωρίζετε πλήρως την κατάσταση, η προτεραιότητά σας θα πρέπει να είναι να ανακαλύψετε όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία για το τι συνέβη και ποιες ήταν οι προθέσεις για ό,τι συνέβη.

Πώς να γράψετε μια καλή επιστολή διαμαρτυρίας

1. Γράψτε «ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ» στην κορυφή της επιστολής.

2. Αναφέρατε αριθμό λογαριασμού ΣΑΤ

3. Αποστείλατε αντίγραφα των σχετικών εγγράφων, αλλά κρατήστε τα πρωτότυπα

4. Γράψτε καθαρά με μπλε ή μαύρο στυλό ή χρησιμοποιείστε γραφομηχανή ή ηλεκτρονικό υπολογιστή

5. Κρατήστε αντίγραφα όλης της αλληλογραφίας

6. Εκθέσατε την υπόθεσή σας όσο πιο ξεκάθαρα και συνοπτικά μπορείτε

7. Εάν χρησιμοποιήσετε τηλέφωνο, κρατήστε σημείωση της ώρας κλήσης, του συνομιλητή σας και το αντικείμενο της συζήτησης.

Επενδυτές, επαγρυπνείτε!

Είναι εύλογο να αποφεύγετε τα προβλήματα. Κανείς δεν μπορεί να περιμένει εγγυημένη ασφάλεια αλλά μπορείτε να περιορίσετε τις πιθανότητες σφαλμάτων, κρατώντας ένα καλά οργανωμένο αρχείο για τις πράξεις σας. Είναι εύλογο επίσης να πούμε ότι η καλύτερη επενδυτική προστασία είναι η αυτοπροστασία.

Κρατήστε επιμελές αρχείο για το τι, πότε και με ποιόν κάνατε τις πράξεις κάθε φορά. Αυτό θα σας βοηθήσει εάν τα πράγματα δυσκολέψουν αλλά επίσης θα σας κάνει καλύτερο επενδυτή γιατί θα είναι ευκολότερο να ανακαλέσετε στοιχεία και να μάθετε από την εμπειρία σας.

Οι κάτοικοι πολλών δυτικών αγορών είναι ούτως ή άλλως, υποχρεωμένοι να κρατούν αρχεία για φορολογικούς λόγους.

Θα πρέπει να κρατάτε όλα τα σχετικά έγγραφα. Ακόμα και στην εποχή του διαδικτύου που ζούμε, δεν υπάρχει κανένα υποκατάστατο της έγγραφης απόδειξης. Καλό είναι να αποκτήσετε και τη συνήθεια να κρατάτε σημείωση για όλα τα τηλέφωνα, τα e-mail ή τις ηλεκτρονικές συναλλαγές που κάνετε. Προσπαθήστε να κρατάτε πάντα τα ονόματα των ανθρώπων με τους οποίους συνομιλείτε και να καταγράφετε τους αριθμούς στους οποιους μπορείτε να απευθυνθείτε όταν χρειάζεται.

Θα προσέξετε ότι οι περισσότεροι συμφωνούν πλέον πως δεν είναι απαραίτητο το «πιστοποιητικό μετοχικού τίτλου» για να αποδείξετε ότι σας ανήκει η αντίστοιχη μετοχή.

Με τους, ευρύτατης χρήσης, λογαριασμούς ΣΑΤ, παρακάμπτεται η αναγκαιότητα του «πιστοποιητικού μετοχικού τίτλου».

Ωστόσο, αν έχετε αμφιβολίες για την αξιοπιστία του χρηματιστή σας, μπορείτε να απευθυνθείτε στις Κεντρικές Υπηρεσίες του Αποθετηρίου Αξιών (Κ.Α.Α.) και να ζητήσετε να μάθετε τι τίτλους περιλαμβάνει η μερίδας σας. Ο Όμιλος της ΕΧΑΕ φροντίζοντας για τη διασφάλιση των παρεχόμενων πληροφοριών που αφορούν τα ατομικά στοιχεία του κάθε επενδυτή ανέπτυξε μηχανισμούς ασφαλούς πρόσβασης στα στοιχεία, τις κινήσεις και τα υπόλοιπα της μερίδας του επενδυτή.

Ήδη το ΚΑΑ έχει δημιουργήσει και παρέχει σήμερα χωρίς κόστος τη σειρά υπηρεσιών Axiaphone και Axiaweb. Συγκεκριμένα, μέσω του αριθμού 210 5214500 ή μέσα από τις ιστοσελίδες του Αποθετηρίου, ο κάθε επενδυτής έχει τη δυνατότητα να ενημερώνεται 24 ώρες το 24-ωρο και 365 ημέρες το χρόνο για τα υπόλοιπα του λογαριασμού αξιών του και για τις κινήσεις του.

Ο έλεγχος ταυτοποίησης των στοιχείων που αποστέλλονται από τους χειριστές λογαριασμού του κάθε επενδυτή (χρηματιστηριακές εταιρείες και πιστωτικά ιδρύματα) καθώς και η αντιπαραβολή τους με τα στοιχεία που έχει η μερίδα του κάθε επενδυτή αποτελεί δυνατότητα και δικαίωμα για όλους τους επενδυτές. Ο Όμιλος ΕΧΑΕ προσφέρει σήμερα αυτή την υπηρεσία χωρίς κόστος μέσω των 2 παραπάνω μεθόδων. Η διαδικασία είναι απλούστατη και αρκεί μια σύμβαση με το ΚΑΑ για πρόσβαση του επενδυτή στα στοιχεία της μερίδας του στο ΣΑΤ.

Σήμερα ο όμιλος ΕΧΑΕ εξετάζει συμπληρωματικά με τις παραπάνω δύο μεθόδους τη δημιουργία υπηρεσίας που θα παρέχεται στους χειριστές ΣΑΤ και θα δίνει τη δυνατότητα αποστολής στους επενδυτές για λογαριασμό τους τα υπόλοιπα ή και τις κινήσεις των αξιών που καταχωρούνται υπό το χειρισμό τους. Για την οριστικοποίηση της υπηρεσίας αυτής, μετά από συζητήσεις που έχουν ήδη γίνει με τον ΣΜΕΧΑ, γίνεται διερεύνηση ώστε να εξασφαλισθεί ότι το κόστος της παρεχόμενης υπηρεσίας αυτής θα είναι τέτοιο που θα καθιστά εφικτή τη χρήση της από τους χειριστές του ΣΑΤ.

Δέκα βήματα για να αποφύγετε τα προβλήματα

1. Βεβαιωθείτε ότι η εταιρία με την οποία σκοπεύει να κάνετε συναλλαγή υπόκειται στις ρυθμίσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ή έναν από τους οργανισμούς της.

2. Βεβαιωθείτε ότι η εταιρία υπόκειται σε ρυθμίσεις για την δραστηριότητα που σας ενδιαφέρει. Μια εταιρία μπορεί να έχει πιστοποίηση για κάποιες δραστηριότητες αλλά όχι για όλες.

3. Ενημερωθείτε εάν η εταιρία με την οποία σκοπεύετε να συναλλαχθείτε διαθέτει εσωτερική διαδικασία διαμαρτυρίας και υπεύθυνο παραπόνων πλήρους απασχόλησης. Εάν διαθέτει, αυτό δεν σημαίνει ότι τα πράγματα πάνε πάντα στραβά σε αυτή την εταιρία. Η ύπαρξη μιας εσωτερικής διαδικασίας διαμαρτυρίας και υπευθύνου παραπόνων πλήρους απασχόλησης υποδεικνύει ότι η εταιρία ενδιαφέρεται να δείχνει επαγγελματισμό και να παίζει σωστά. Δείχνει ότι η εταιρία σέβεται τους πελάτες.

4. Βεβαιωθείτε ότι έχετε πλήρη επίγνωση των χρεώσεων που θα επιβαρυνθείτε. Εάν δεν δηλώνονται οι προμήθειες θα πρέπει να αναρωτηθείτε μήπως το άτομο ή η εταιρία που σας ενδιαφέρει έχει κάτι να κρύψει.

5. Καθίστε και σκεφτείτε εάν κατανοείτε πλήρως πού πάτε να εμπλακείτε. Εάν δεν το κατανοείτε, δεν θα μπορείτε να βγάλετε ένα σωστό συμπέρασμα για το εάν πρέπει να εμπλακείτε. Ίσως αναλαμβάνετε πάρα πολύ ρίσκο.

6. Διαβάζετε πάντα τα «ψιλά γράμματα»

7. Εάν σας πιέζουν να πάρετε μια απόφαση, να πάρετε την απόφαση «όχι».

8. Σε γενικές γραμμές θα πρέπει να ενδιαφέρεστε ενεργά για την επένδυσή σας και να ενημερώνεστε για την πορεία της καθώς και την γενικότερη οικονομική κατάσταση.

9. Αναρωτηθείτε μήπως η εταιρία ή το προϊόν ή η υπηρεσία που προσφέρεται, είναι πολύ καλή για να είναι αληθινή. Εάν δείχνει πολύ καλή για να είναι αληθινή, πιθανότατα είναι.

10. Μάθετε για τη «φήμη» της εταιρίας στην ευρύτερη αγορά.

Τυπώστε και έχετε πάντα εύκαιρο αυτόν τον «Δεκάλογο»

Το επόμενο βήμα σας

Το stocklearning.gr ελπίζει να βρήκατε χρήσιμο το τμήμα αρχαρίων. Θέλαμε να σας δώσουμε τα βασικά εργαλεία που χρειάζεστε για να κάνετε συναλλαγές σε μετοχικές αξίες. Να μελετήσουμε τα στοιχειώδη και να σας εξηγήσουμε πώς μπορείτε να στήσετε ένα χαρτοφυλάκιο που ελαχιστοποιεί, αφού δεν μπορεί να εξαφανίσει, τους κινδύνους. Θα θέλαμε να μας ενημερώσετε πώς σας φάνηκε το τμήμα και ποια θα είναι τα επόμενα βήματά σας στις επενδύσεις.

Συγχαρητήρια, μόλις ολοκληρώσατε το τμήμα αρχαρίων. Τώρα είστε έτοιμοι να αρχίσετε να κάνετε την πρώτη σας επένδυση.

Παρακολουθείστε το Προχωρημένο Τμήμα αμέσως μετά, και

Καλή Τύχη!

Υ.Γ. Μην ξεχνάτε τους χορηγούς μας. Χάρη σε αυτούς παρακολουθήσατε τα μαθήματα, οπότε δώστε 5 λεπτά από το χρόνο σας για να δείτε τις ιστοσελίδες τους –δεν θα σας απογοητεύσουν.