Αποταμίευση: Προθεσμιακή ή ομόλογο με μέρισμα, τι συμφέρει τώρα
Οι υψηλές αποδόσεις που προσφέρουν τα Αμοιβαία Κεφάλαια Target Maturity και γιατί έχουν μετριαστεί το τελευταίο διάστημα. Η απόκλιση με προθεσμιακές καταθέσεις, τα ρίσκα και πού στρέφονται τώρα οι αποταμιευτές.
Τα Ομολογιακά Αμοιβαία Κεφάλαια συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας (Target Maturity) ξεκίνησαν να λανσάρονται στην ελληνική αγορά από το φθινόπωρο του 2022 και μέχρι σήμερα έχουν προσφέρει πολύ σημαντικές αποδόσεις στους κατόχους τους. Αυτό ήρθε ως αποτέλεσμα ενός συνδυασμού γεγονότων και συγκεκριμένα:
α) Των κουπονιών των ομολόγων στα οποία τοποθετήθηκαν τα συγκεκριμένα Α/Κ, το ύψος των οποίων ήταν σαφώς υψηλότερο από τα επιτόκια των προθεσμιακών τραπεζικών καταθέσεων και
β) Του γεγονότος ότι τα ομόλογα των συγκεκριμένων αμοιβαίων κεφαλαίων αγοράστηκαν κατά κύριο λόγο σε τιμές χαμηλότερες του «100», οι οποίες στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, σημείωσαν άνοδο.
Όπως έχει αναφέρει πολλές φορές το Euro2day.gr, τα Α/Κ Target Maturity όχι μόνο είναι σε θέση να προσφέρουν στους αποταμιευτές καλύτερες ετήσιες αποδόσεις από τις καταθέσεις (υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα προκύψει κάποιο default στις τοποθετήσεις των Α/Κ ή μια εκτίναξη διαρκείας των διεθνών επιτοκίων), αλλά παράλληλα έχουν αποδειχτεί «χρυσοφόρα» για τους τραπεζικούς ομίλους και τις θυγατρικές τους (ή συνεργαζόμενες) ΑΕΔΑΚ, λόγω της αποφυγής καταβολής τόκων και της είσπραξης σημαντικών εσόδων από προμήθειες.
Και ενώ τα Α/Κ της συγκεκριμένης κατηγορίας είχαν αρχικά πενταετή διάρκεια, στη συνέχεια λανσαρίστηκαν και σαφώς πιο βραχυπρόθεσμες εκδόσεις (24 ή και 18 μηνών), με στόχο τα προϊόντα αυτά να έρθουν ακόμη πιο κοντά στον χρονικό ορίζοντα (και στις προτιμήσεις) των προθεσμιακών καταθετών.
Η «επόμενη μέρα»
Παρ' όλα αυτά, η άνοδος που έχουν σημειώσει οι τιμές των ομολόγων κατά το τελευταίο δεκαοκτάμηνο είναι φυσικό πως μειώνουν τις προσδοκώμενες αποδόσεις των νεοεκδιδόμενων Α/Κ Target Maturity, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι οι άλλοι παράγοντες, όπως π.χ. ρίσκο και χρονική διάρκεια, θα διατηρηθούν σταθεροί.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, «μπορεί αυτή την περίοδο οι προσδοκώμενες υπεραποδόσεις έναντι των επιτοκίων των τραπεζικών προθεσμιακών καταθέσεων να μην είναι τόσο μεγάλες όσο κατά το παρελθόν, ωστόσο αυτό είναι αρκετά πιθανό να έχει προσωρινό χαρακτήρα. Και αυτό γιατί φαίνεται πως υπάρχει μια διαφορά φάσης στον επηρεασμό των αποδόσεων μεταξύ ομολόγων και καταθέσεων.
Σήμερα, για παράδειγμα, οι τρέχουσες τιμές των ευρωπαϊκών ομολόγων έχουν προεξοφλήσει σε μεγάλο βαθμό δύο νέες μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ μέσα στο 2024, με αποτέλεσμα, το βασικό επιτόκιο, από το 3,75% να υποχωρήσει στο 3,25% στο τέλος της χρονιάς. Αντίθετα, μια αντίστοιχη προεξόφληση δεν φαίνεται να έχει γίνει στον ίδιο βαθμό στα επιτόκια των δωδεκάμηνης διάρκειας τραπεζικών καταθέσεων.
Ποια είναι η διαφορά; Παλαιότερα, τα Α/Κ Target Maturity εκτιμούσαν μια μέση ετήσια (αφορολόγητη) απόδοση της τάξεως του 2,9%-3,2%, όταν τα τραπεζικά επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων προσέγγιζαν κατά μέσον όρο το 1,5%, ή το 1,275% μετά την αφαίρεση των φόρων. Σήμερα, όμως -λόγω της προαναφερθείσας προεξόφλησης μιας διπλής μείωσης των επιτοκίων- μια νέα έκδοση ενός A/K Target Maturity δύσκολα θα μπορούσε να «υποσχεθεί» ετήσια απόδοση γύρω στο 2,5% (ανάλογα και με τη χρονική διάρκεια), οπότε η διαφορά από τα τρέχοντα τραπεζικά επιτόκια έχει περιοριστεί σημαντικά.
Η κατάσταση όμως αυτή θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις της αγοράς πως μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μειώσει δύο φορές τα επιτόκιά της, από 0,25%.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η προσφερόμενη ετήσια απόδοση των A/K Target Maturity δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί σημαντικά από τα τρέχοντα επίπεδα, πλην όμως οι τράπεζες είναι πολύ πιθανόν να προχωρήσουν σε μεγαλύτερες μειώσεις στα καταθετικά τους επιτόκια. Βέβαια, όλα αυτά αποτελούν εκτιμήσεις, οι οποίες μπορούν να διαφοροποιηθούν σε ένα τόσο έντονα μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον».
Σε κάθε περίπτωση, η επιμονή των τραπεζών στην προσφορά χαμηλών καταθετικών επιτοκίων (προκαλώντας τις κυβερνητικές αντιδράσεις, αλλά και τον έλεγχο της Επιτροπής Ανταγωνισμού) έχει ωθήσει πολλούς αποταμιευτές στην αναζήτηση εναλλακτικών τοποθετήσεων, με τις κυριότερες εξ αυτών να είναι μέχρι σήμερα τα Αμοιβαία Κεφάλαια Target Maturity, τα Α/Κ Χρηματαγοράς, τα Έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου και τα μακροχρόνια ασφαλιστικά προϊόντα που είναι συνδεδεμένα με επενδύσεις (unit linked).