Κανονισμός ΧΑ: Προσαρμογή του free float έως... τα μέσα 2026

Με ρυθμούς «χελώνας» οι κινήσεις των εισηγμένων, ώστε να ευθυγραμμιστούν με το νέο πλαίσιο. Ποιες εταιρείες έχουν κινητοποιηθεί. Τι θα ισχύσει για τις μετοχές σε επιτήρηση.

Παρά το γεγονός ότι ο νέος Κανονισμός του ΧΑ ανακοινώθηκε το φθινόπωρο του 2023, επισημοποιήθηκε πέρυσι και ξεκίνησε τυπικά να εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου της φετινής χρονιάς, στην πράξη οι εισηγμένες εταιρείες έχουν χρονικό περιθώριο προσαρμογής σε ότι αφορά το απαιτούμενο ποσοστό της ελεύθερης διασποράς τους έως τον Ιανουάριο, ή ακόμη και έως τα μέσα του 2026!

Έτσι εξηγούνται οι… ρυθμοί χελώνας με τους οποίους (δεν) έχει ανταποκριθεί μέχρι σήμερα η συντριπτική πλειονότητα των δεκάδων εισηγμένων εταιρειών που εντάσσονται στη συγκεκριμένη κατηγορία. Επιπλέον, οι αρχικοί φόβοι που είχαν εκφραστεί από ορισμένους κατά το παρελθόν για σειρά εισηγμένων εταιρειών που θα διαγράφονταν από το ΧΑ, κάθε άλλο παρά δείχνουν να επιβεβαιώνονται στην πράξη.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η διοίκηση της ΕΧΑΕ τροποποίησε τον προϋπάρχοντα κανονισμό προκειμένου -μεταξύ άλλων- οι εισηγμένες εταιρείες που διαπραγματεύονται στην Κύρια Αγορά να έχουν μια ελάχιστη απαιτούμενη διασπορά και έτσι να διευκολύνεται η ρευστότητα και τα συμφέροντα των μετόχων μειοψηφίας και παράλληλα να αυξηθεί η αξία των συναλλαγών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έσοδα των χρηματιστηριακών εταιρειών και της ίδιας της ΕΧΑΕ.

Έδωσε μάλιστα για το σκοπό αυτό, μεγάλο χρονικό περιθώριο προσαρμογής στις δεκάδες εισηγμένες που θα έπρεπε να διευρύνουν τη μετοχική τους διασπορά. Ωστόσο μέχρι σήμερα, έχουμε μόλις τρεις-τέσσερις εταιρείες που προσαρμόστηκαν στον τύπο (και όχι στην ουσία) του νέου κανονισμού (πχ Μύλη Λούλη, Εβροφάρμα, Μουσικός Οίκος Νάκα) και λίγες ακόμη (π.χ. Trastor ΑΕΕΑΠ και Attica Group) οι οποίες δρομολογούν κινήσεις ουσιαστικής συμμόρφωσης.

Τί θα ισχύσει όμως με τις υπόλοιπες εισηγμένες; Ενώ αρχικά είχε δοθεί η εντύπωση πως η προσαρμογή θα έπρεπε να γίνει το αργότερο έως την 30η Ιουνίου του 2025 (τον Ιούλιο θα γινόταν ο έλεγχος των στοιχείων του πρώτου φετινού εξαμήνου), στην πράξη το χρονικό περιθώριο προσαρμογής μεταφέρεται ακόμη και μέχρι τα μέσα του 2026!

Συγκεκριμένα, τον προσεχή Ιούλιο θα γίνει πράγματι ο πρώτος έλεγχος της μέσης σταθμικής διασποράς των εισηγμένων εταιρειών για την περίοδο από 1/1 έως και 30/6 του 2025. Ακόμη όμως και εκείνες οι εισηγμένες που δεν θα πληρούν το ελάχιστο κριτήριο διασποράς του 15% ή του 25% (ανάλογα με το αν η κεφαλαιοποίησή τους υπερβαίνει ή όχι τα 200 εκατ. ευρώ) και επιπλέον δεν θα εντάσσονται στην κατηγορία της υψηλής συναλλακτικής δραστηριότητας, δεν θα μπουν σε καθεστώς επιτήρησης, αρκεί μέσα σε τρεις μήνες να προσλάβουν δύο ειδικούς διαπραγματευτές.

Έτσι, στις εταιρείες αυτές θα δοθεί μία εξάμηνη παράταση (έως τον Ιανουάριο του 2026) και ενδεχομένως άλλη μία (έως τα μέσα του 2026, εφ’ όσον συναινέσει η διοίκηση του ΧΑ) προκειμένου να διορθώσουν τη διασπορά τους.

Αν τώρα μέσα σε τρεις μήνες από τον πρώτο έλεγχο του φετινού Ιουλίου, μια εισηγμένη δεν τοποθετήσει δύο ειδικούς διαπραγματευτές, τότε θα μπαίνει είτε σε αναστολή διαπραγμάτευσης όταν το free float υπολείπεται του 10%, είτε σε καθεστώς επιτήρησης σε περίπτωση διασποράς που είναι μεν διψήφια, αλλά χαμηλότερη του ορίου που προβλέπει ο Κανονισμός.

Πέραν αυτών όμως, στην εξίσωση μπαίνει και το υπό ψήφιση θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει τη μεταφορά εταιρειών από την Κύρια στην Εναλλακτική Αγορά του ΧΑ, καθώς θα προβλέπεται:

α) Εταιρείες της Κύριας Αγοράς να έχουν το δικαίωμα να αιτούνται την οικειοθελή μετάταξή τους στην ΕΝΑ και

β) Το ίδιο το ΧΑ να μπορεί να αποφασίζει τη μετάταξη μιας εταιρείας που δεν συμμορφώνεται με τον Κανονισμό, στην ΕΝΑ.

Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω έρχεται να διαψεύσει τις αρχικές ανησυχίες ορισμένων ότι ο νέος Κανονισμός θα οδηγούσε σειρά εταιρειών στην έξοδό τους από το ΧΑ.

Καθεστώς επιτήρησης

Ζητούμενο αποτελεί επίσης το τί θα γίνει τελικά με τις μετοχές, οι οποίες βρίσκονται σήμερα σε καθεστώς επιτήρησης. Με βάση το νέο Κανονισμό, η διάρκεια παραμονής στην Επιτήρηση περιορίζεται στα δύο έτη και για τις εισηγμένες που βρίσκονται ήδη στη συγκεκριμένη κατηγορία, ο πρώτος έλεγχος προγραμματίζεται για τον προσεχή Μάιο.

Είναι προφανές ότι το Μάιο θα υπάρξουν εισηγμένες που θα έχουν κλείσει πάνω από δύο έτη στην Επιτήρηση, πλην όμως η διοίκηση της ΕΧΑΕ θα εξετάσει κάθε περίπτωση ξεχωριστά και δεν αναμένεται να προχωρήσει σε αναστολές διαπραγμάτευσης για εκείνες τις εταιρείες που έχουν δρομολογήσει πειστικές διαδικασίες ανάταξης των οικονομικών του δεδομένων.