C. Cashman: Εστιάστε πρώτα στη διαχείριση του ρίσκου
Πως η στρατηγική διαχείρισης κινδύνου οδηγεί σε κέρδη τους επενδυτές. Τι πρέπει να προσέξουν οι... αρχάριοι. Τα μηνύματα που στέλνουν οι τεχνικοί «σχηματισμοί».
Το επενδυτικό ιστορικό του Christopher* στις χρηματαγορές έχει την απαρχή του στο 1989. Ο ίδιος εστιάζει στην αδιάκοπη έρευνα και μελέτη, αποσκοπώντας στην τελειοποίηση και συνεχή βελτίωση των στρατηγικών του. Απέκτησε το πτυχίο του στα χρηματοοικονομικά, με διάκριση, από το Πανεπιστήμιο του Rhode Island. Ως επαγγελματική πιστοποίηση κατέχει τον τίτλο Certified Hedge Fund, απονεμημένο από το σύλλογο The Hedge Fund Group, και έχει άδεια ως πιστοποιημένος σύμβουλος επενδύσεων της Καλιφόρνιας.
Πόλη: Λος Άντζελες
Ενδιαφέροντα: Ποδηλασία βουνού, ποδηλασία δρόμου, κατασκήνωση, πεζοπορία, δυναμικό ράφτινγκ, ανάγνωση βιβλίων
Ύφος/μέθοδος εκτέλεσης συναλλαγών: θέση αγοράς/θέση πώλησης και Swing Trading
»TRADERS´: Πρώτα απ’ όλα, αναρωτιόμασταν αν το Chris Cashman είναι το πραγματικό σας όνομα.
Cashman: Ναι, Christopher Todd Cashman είναι το πραγματικό μου όνομα, το οποίο αναγράφεται και στο πιστοποιητικό γέννησης μου. Το επώνυμο «Cashman» πηγαίνει πίσω περισσότερο από πέντε γενιές.
TRADERS´: Ακούγεται σαν ένα πολύ καλό όνομα για έναν πετυχημένο επενδυτή. Πότε και πώς προέκυψε το ενδιαφέρον σας για τις αγορές;
Cashman: Συμμετέχοντας σε μια τάξη οικονομικών ως μαθητής του γυμνασίου, οι περιπλοκές της χρηματιστηριακής αγοράς με γοήτευσαν και μου κίνησαν την περιέργεια.
Άρχισα μελετώντας και επενδύοντας σε αμοιβαία κεφάλαια σπασμωδικά, όσο ήμουν στον στρατό. Παρακολουθούσα τις αγορές και πουλούσα σε ράλι, ενώ αγόραζα όταν η αγορά βρισκόταν σε πανικό ή σε κατάσταση ξεπουλήματος (sell-off). Όπως γνωρίζετε, με τα αμοιβαία κεφάλαια μπορείτε να αγοράσετε ή να πουλήσετε μόνο μία φορά την ημέρα. Στο κολέγιο άρχισα να μελετώ και να συναλλάσσομαι πολλές δημόσιες εγγραφές (IPO και δευτερεύουσες) κι είχα πραγματικά συναρπαστεί από το σύστημα και από τις καθολικές ανεπάρκειες της διαδικασίας που μου ήταν εντελώς προφανείς!
TRADERS´: Ποιες ήταν οι εν λόγω ανεπάρκειες;
Cashman: Είχα εκπλαγεί με τον τρόπο που οι κύριοι εκδότες μετακινούσαν τις αγορές των συγκεκριμένων δημόσιων προσφορών πριν, κατά τη διάρκεια, και μετά από την προσφορά στην περίπτωση των δευτερευουσών, επιτρέποντας μου να το εκμεταλλευτώ και να επωφεληθώ από αυτές τις ανεπάρκειες. Κοιτάζοντας στο παρελθόν, εκείνη ήταν μια συναρπαστική εποχή, πραγματικά απόλαυσα αυτή την όψη του επαγγέλματος.
TRADERS´: Τι έγινε στη συνέχεια;
Cashman: Η αυξανόμενη εμπειρία μου οδήγησε στο να διαχειρίζομαι τα λεφτά άλλων χρησιμοποιώντας τις ίδιες στρατηγικές, αλλά σε μικρή κλίμακα. Χρησιμοποιούσα αυτές τις προσφορές και ορισμένες στρατηγικές αγοράς/πώλησης που άρχισα να μαθαίνω, να τροποποιώ και να ενσωματώνω στο δικό μου ύφος. Στη συνέχεια άρχισα να ερευνώ για το πώς να ξεκινήσω ένα Hedge Fund. Ανέπτυξα και έστησα το πρώτο μου hedge fund στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Διεύθυνα αυτό το fund με μεγάλη επιτυχία για επτά χρόνια, δίχως ποτέ να βιώσω ένα αρνητικό τρίμηνο. Το πρώτο μου fund ήταν πολύ μικρό όσον αφορά τα διαχειριζόμενα κεφάλαια.
TRADERS´: Πώς εξελίχθηκαν αυτές οι εμπειρίες σε καριέρα ζωής;
Cashman: Το επιχειρηματικό μου ενδιαφέρον άρχισε να μετατοπίζεται προς τον χώρο της ανάπτυξης πράσινων κτιρίων (Green Building Development). Κυνήγησα αυτή τη βιομηχανία για πέντε χρόνια, με μεγάλη επιτυχία, ώσπου το αρνητικό αντίκτυπο της οικονομίας νέκρωσε αυτό τον τομέα βιομηχανίας σε αυτή τη γεωγραφική περιοχή. Η καριέρα μου βρήκε και πάλι τον δρόμο της ενώ καθόμουν στην καρέκλα του οδοντιάτρου μου. Κατ’ αρχήν, επισκεπτόμουν συχνά τον οδοντίατρό μου γιατί χρειαζόμουν κάποια σφραγίσματα. Κατά τη διάρκεια αυτών των επισκέψεων, συζητούσαμε γενικώς σχετικά με τις αγορές και τις μετοχές, κι αυτό δε θα το ξεχάσω ποτέ. Ο Στιβ, ο οδοντίατρός μου και νυν συνεργάτης, μου είπε: «κανείς δεν μπορεί να νικήσει πραγματικά τον S&P 500 σε σταθερή βάση, έτσι δεν είναι;». Ένιωσα σαν ένα παιδί σε καρναβάλι, ήμουν τόσο ενθουσιασμένος και ήθελα να πηδήξω από την καρέκλα μου με αυτή τη σκέψη: «θα μου δώσεις την ευκαιρία για να αποδείξω ότι κάνεις λάθος;» Αυτή ήταν η αρχή της επενδυτικής μας συνεργασίας. Όπως ανατρέχω σε εκείνη τη στιγμή και τη μοιράζομαι μαζί σας, συνειδητοποιώ ότι κάπου εδώ βρίσκεται η ρίζα του αληθινού πάθους μου. Με αυτό εννοώ ότι η αγορά παρουσιάζει το μόνο αληθινό, ανοικτό, και δίκαιο πεδίο δράσης, όπου μπορείς να αναμετρηθείς με εξυπνότερους παίκτες αλλά το τελικό σκορ εξαρτάται από τη δική σου απόδοση.
TRADERS´: Ώστε αρχίσατε να επενδύετε τα χρήματα του οδοντιάτρου σας, σωστά;
Cashman: Ακριβώς. Άρχισα συναλλαγές στο λογαριασμό του Στίβεν, ώστε να είναι μάρτυρας όλων των κινήσεών μου, καλών και κακών, καθώς και τον καθορισμό των stop-loss, και να νιώσει με αυτό τον τρόπο το επενδυτικό μου στιλ. Καθώς “χτυπούσα” συνεχώς την αγορά μέσω του λογαριασμού του ακολουθώντας μια συντηρητική προσέγγιση, ο Στιβ έπεισε τον Τζο, έναν πολύ καλό φίλο του, να συμμετάσχει στο παιχνίδι μας. Όλοι μαζί σχεδιάσαμε συστήματα για τις συναλλαγές που εκτελούσα, κι εγώ συνέχισα να τα πηγαίνω πολύ καλά ενώ εκείνοι παρακολουθούσαν. Για το 2010, επέστρεψα ένα καθαρό κέρδος πάνω από 20 τοις εκατό, ενώ για το 2011 πάνω από 32 τοις εκατό, λες κι έκανα ανάληψη καθιερωμένων αμοιβών hedge fund 2/20 από το λογαριασμό. Σε αυτό το διάστημα, το γνήσιο πάθος και η επιτυχία που είχα στις επενδύσεις έγιναν ιδιαίτερα εμφανή στον καθένα από εμάς. Αυτό εξελίχθηκε με ταχύτητα και μεθοδικότητα στην ίδρυση της Equanimity Capital Partners, το 2012. Για το τρέχον έτος (2012), είμαι στο συν 13 τοις εκατό και πλέον, καθαρό κέρδος, συνολικά.
TRADERS´: Ποια ήταν η πιο σημαντική πτυχή στην ανάπτυξή σας προς το να γίνετε πετυχημένος στην αγορά;
Cashman: Θα πρέπει να πω ότι ήταν η αφοσίωσή μου στη συνεχή μάθηση και βελτίωση των δεξιοτήτων μου. Μου αρέσει πολύ η καριέρα μου και συνεχώς μαθαίνω όλο και περισσότερα για τις επενδύσεις. Ένιωσα το πάθος μου για τη βιομηχανία και το αξιοποίησα με πλήρη δέσμευση. Δεν νομίζω ότι μπορείς να συναλλάσσεσαι περιστασιακά και να έχεις επιτυχία.
TRADERS´: Οι περισσότεροι επενδυτές έχουν να μοιραστούν μια ιστορία με κάποιο σκληρό μάθημα. Ποιά είναι η δική σας;
Cashman: Θα απαντήσω σε αυτή την ερώτηση σε σχέση με τις επενδύσεις (trading), καθώς είμαι σίγουρος ότι αυτό μου ζητάτε.
Ωστόσο, εάν αναφερόμουν σε ένα «σκληρό μάθημα» της ζωής γενικότερα, θα επρόκειτο σίγουρα για το «σκληρό μάθημα» της σύντομης εξέλιξης της καριέρας μου. Πίσω στις επενδύσεις. Μετά από τόσα χρόνια στις επενδύσεις, θα έπρεπε να έχω κάποιες άγριες ιστορίες να διηγηθώ. Δεν έχω! Υποθέτω πως είχα σπουδαίες πηγές γνώσης και είχα πάντα καλή αντίληψη της διαχείρισης του κινδύνου. Οι περισσότερες ιστορίες σχετίζονται με το να χάνεις τα πάντα ή να διαλύεις έναν λογαριασμό, κανένα από τα δυο δεν μου έχει συμβεί. Μπορώ να μοιραστώ κάποια σκληρά μαθήματα που πήρα από συγκεκριμένες μετοχές, όμως ήταν, και είναι, αναμενόμενες καταστάσεις, άρα τίποτα το ιδιαίτερο. Υποθέτω ότι, αν ειπωθεί ως μάθημα, θα έλεγα ότι υπήρξα ένοχος για την παρατεταμένη κατοχή κάποιας μετοχής. Μπορώ να σκεφτώ μια συναλλαγή που έλαβε χώρα πέρυσι. Είχα μια ανοικτή θέση χρησιμοποιώντας ακάλυπτες θέσεις σε δικαιώματα πώλησης (naked puts) σε μια μετοχή που ονομάζεται Cooper Companies, με σύμβολο COO. Όλα ήταν μια χαρά μέχρι που έφτασαν αρνητικές ειδήσεις για τους φακούς επαφής της εταιρείας, σχετικά με κάποια ανάκληση. Οι πληροφορίες και ο τρόπος που θα επηρέαζαν τα κέρδη του επόμενου τριμήνου ήταν πολύ αόριστα. Η μετοχή κατέρρευσε κάτω από την τιμή εξάσκησης των δικαιωμάτων προαίρεσης που κατείχα, γεγονός πολύ σπάνιο (ορισμένοι αναγνώστες θα αμφισβητήσουν τον χαρακτηρισμό «πολύ σπάνιο», όμως έχω στατιστικά στοιχεία προς απόδειξη, τα οποία αποστέλλονται κατόπιν αιτήματος). Στο τέλος, κατάφερα να ανταπεξέλθω με τη θέση, χάνοντας ένα διαχειρίσιμο ποσό, αλλά κράτησα την θέση για λίγο περισσότερο από το συνηθισμένο και περισσότερο από ό,τι θα ήθελα. Το μάθημα είναι: «να είσαι πάντα έτοιμος για το απροσδόκητο, χειρότερο σενάριο.»
TRADERS´: Πότε και πώς αναπτύξατε τα εργαλεία που χρησιμοποιείτε σήμερα;
Cashman: Συνεχώς εξελίσσονται, αλλά διαμορφώθηκαν κατά κύριο λόγο στα πρώτα χρόνια του πρώτου μου hedge fund. Διάβαζα όσο περισσότερο μπορούσα σχετικά με την τεχνική ανάλυση και τις επενδύσεις. Το ύφος μου επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τον Jeff Cooper, καθώς έδωσα προσοχή στο σύνολο της δουλειάς του από νωρίς.
Κάποιες άλλες επιρροές υπήρξαν, κι εξακολουθούν να είναι, οι Alexander Elder, Mark Douglass, Robert Koppel, Howard Abel και Barry Rudd, το TC 2000 και κάποιοι άλλοι ανά τα χρόνια. Ανέπτυξα το στυλ μου με βάση κυρίως την τεχνική ανάλυση και την αναγνώριση μοτίβων/σχηματισμών (pattern recognition).
TRADERS´: Παρακαλώ, περιγράψτε τον τρόπο που εφαρμόζετε τους κινητούς μέσους όρους (ΚΜΟ), τις τιμές, τους όγκους και άλλες τεχνικές παραμέτρους.
Cashman: Όλα αυτά τα χρησιμοποιώ στη διαδικασία αναγνώρισης σχηματισμών. Δεν υπάρχει κάποια κρυστάλλινη σφαίρα. Δουλεύω πολλές ώρες, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα. Δεν παραπονούμαι. Μου αρέσει και είμαι πολύ παθιασμένος με αυτό. Μιας που το αναφέρετε όμως, χρησιμοποιώ ως επί το πλείστον τους κινητούς μέσους όρους των 50- και των 200-ημερών. Βασίζομαι κυρίως σε αυτόν των 50-ημερών, αναφερόμενος πάντοτε, και γνωρίζοντας πού βρίσκεται αυτός των 200-ημερών σε σχέση με εκείνον των 50. Χρησιμοποιώ επίσης τον δείκτη ADX (Average Directional Index), ο οποίος μετρά την ισχύ της τάσης. Θέλω να επενδύω σε μετοχές ισχυρής τάσης για το μεγαλύτερο μέρος της στρατηγικής συναλλαγών μου. Βασίζομαι επίσης στον γρήγορο στοχαστικό δείκτη (Fast Stochastics %K) ως εργαλείο καθοδήγησης για ιδιαίτερα βραχυπρόθεσμες εισόδους στην αγορά. Με βοηθάει, αλλά δεν έχω απόλυτους κανόνες σχετικά με τον Fast K. Υπάρχουν πολλαπλές μορφές συναλλαγής που υιοθετώ, αλλά οι περισσότερες γίνονται εντός της τάσης, πραγματοποιούνται επί του παρόντος πάνω από τον ΚΜΟ 50- και 200- ημερών, και έχουν υποστεί υποχώρηση (pullback) ή αυτό που εγώ ονομάζω «συμπίεση». Αυτό μπορεί να έχει τη μορφή μιας απλής υποχώρησης μίας έως τεσσάρων ημερών ή, ορισμένες φορές, περισσότερων, ανάλογα με τη μετοχή. Παράλληλα, χρησιμοποιώ γραμμές τάσεων. Οι απλές γραμμές τάσεων είναι πολύ ισχυρές.
TRADERS´: Χρησιμοποιείτε μια σειρά διαφορετικών χρονικών πλαισίων (time frames), από ωριαία έως μηνιαία. Μπορείτε να το εξηγήσετε, παρακαλώ;
Cashman: Στην πραγματικότητα, δεν χρησιμοποιώ ωριαία. Χρησιμοποιώ στήλες (bars) των 5 λεπτών, τόσο κατά τη διάρκεια της νυχτερινής εργασίας μου, όσο και κατά το διάστημα που η αγορά είναι ανοικτή. Στη νυχτερινή μου εργασία εξετάζω συνήθως περί τα 550 διαγράμματα μετοχών σε χρονικό πλαίσιο ημέρας, με εξέταση δεδομένων έξι μηνών. Μπορεί να επιλέξω δύο ντουζίνες μετοχών με ενδιαφέρον, και με τη χρήση στηλών 5 λεπτών να τις διερευνήσω ώσπου να καταλήξω πού θα επενδύσω την επόμενη μέρα.
Συνήθως, ανοίγω μια θέση αγοράς μόνο αν η μετοχή ξεπεράσει το υψηλό ή το χαμηλό της προηγούμενης μέρας σε περίπτωση short. Ωστόσο, η εξέταση των στηλών 5 λεπτών αποκαλύπτει συχνά μια καλύτερη, πιο λογική είσοδο, πιο χαμηλά από το υψηλό. Για παράδειγμα, έναν πολύ σφιχτός σχηματισμός (pattern) συγκέντρωσης (consolidation) καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, με την εξαίρεση μιας στήλης 5 λεπτών, η οποία εκτείνεται προς τα πάνω και δίνει το υψηλό της ημέρας.
TRADERS´: Τελικά, χρησιμοποιείτε τόσο τεχνικά όσο και θεμελιώδη στοιχεία για να βρείτε τις καταλληλότερες μετοχές για τη στρατηγική σας. Πώς λειτουργεί αυτή η διαδικασία, ποια είναι τα κριτήρια και οι παράμετροι;
Cashman: Χρησιμοποιώ λογισμικό για να με βοηθήσει σε αυτή τη διαδικασία. Έχω μια- δυο διαφορετικές οθόνες σε καθημερινή χρήση, με βάση κυρίως τον ADX, με παραμέτρους τιμών & όγκου για τη μείωση του μεγέθους δεδομένων.
Παρακολουθώ επίσης διαγράμματα με πιθανά μελλοντικά μοτίβα. Στη συνέχεια, επιλέγω συγκεκριμένα διαγράμματα με επενδυτικό ενδιαφέρον και τα τρέχω σε ένα θεμελιώδες λογισμικό που χρησιμοποιώ για πολλά χρόνια και πιστεύω ότι κάνει εξαιρετική δουλειά στο να συγκεντρώνει και να ταξινομεί συγκεκριμένα βασικά δεδομένα για τη δική μου χρήση. Στη συνέχεια, βεβαιώνομαι ότι τα κέρδη της εν λόγω εταιρείας/μετοχής δεν είναι προγραμματισμένο να ανακοινωθούν στις επόμενες δύο εβδομάδες, καθώς δεν συναλλάσσομαι ποτέ εν μέσω τέτοιων περιόδων. Έπειτα, πριν ολοκληρώσω, επιβεβαιώνω την αρέσκειά μου για το διάγραμμα, που σημαίνει ότι ανιχνεύω το διάγραμμα ημέρας ελέγχοντας την τιμή ανοίγματος και κλεισίματος καθώς και το υψηλό και χαμηλό.
Κοιτάζω τον όγκο και τους κινητούς μέσους όρους (κυρίως το εκθετικό διάγραμμα 50-ημερών) και το κλείσιμο εντός της διακύμανσης. Θα εξετάσω επίσης τις στήλες 5 λεπτών για δεδομένα μίας έως τεσσάρων ημερών, ιδιαίτερα της «χθεσινής», το οποίο με βοηθάει στον καθορισμό της τιμής εισόδου. Όσα έχω αναφέρει σε αυτή την απάντηση αφορούν μόνο σε επενδύσεις ημέρας και swing, κι όχι στη στρατηγική πώλησης δικαιωμάτων πώλησης (short put).
TRADERS´: Πώς καθορίζετε το πότε να επενδύσετε σε μια μετοχή, και πότε να κάνετε χρήση του δικαιώματος προαίρεσης επί αυτής;
Cashman: Υπάρχουν ένα δυο απαραίτητα στοιχεία για τη διαπραγμάτευση των δικαιωμάτων προαίρεσης. Κατ‘ αρχάς, πρέπει να έχει υψηλή απόδοση με τη χρήση κυρίως λογισμικού στο οποίο είμαι εγγεγραμένος. Στη συνέχεια, θα πρέπει να έχει αρκετά υψηλό ανοικτό ενδιαφέρον (open interest). Τέλος, η επιλογή μου πρέπει να είναι σε μια τεχνικά ευνοϊκή θέση.
TRADERS´: Ποιος είναι ο ρόλος του όγκου στην ανάλυσή σας;
Cashman: Ο όγκος είναι κρίσιμο μέγεθος για τη συνολική ανάλυση, καθώς το μόνο που πραγματικά χρειάζομαι για να λειτουργήσω είναι ο όγκος, η τιμή και οι κινητοί μέσοι όροι. Ο κόσμος μπερδεύεται πολύ με τους διαφόρων τύπων δείκτες, επειδή υπάρχουν σε πολύ μεγάλο αριθμό! Οι περισσότεροι εξ’ αυτών αναφέρονται σε τιμές ή/και όγκο. Βλέπω αξία στο να συμβουλεύεσαι και μερικούς από τους άλλους, απλά προτείνω την αποφυγή βομβαρδισμού με δείκτες, είναι καλύτερα να προσκολλάσαι στους βασικούς.
TRADERS´: Πώς είναι οι επιδόσεις σας όσον αφορά το fund;
Cashman: Οι επενδύσεις κατά το έτος 2011 παρουσίασαν μια καθαρή απόδοση της τάξης του 32%. Το τρέχον έτος, η καθαρή απόδοση έως τώρα είναι της τάξης του 13.35%. Κρισιμότερη, κατά τη γνώμη μου, είναι ο λόγος Sharpe που πετύχαμε, καθώς αυτός αποκαλύπτει την πραγματική αξία του fund. Από την ίδρυσή της, η Equanimity Capital Partners, LP βρίσκεται μεταξύ των δώδεκα funds στη βάση δεδομένων του ιστότοπου www.HedgeCo.net, στην κατηγορία με την υψηλότερη αναλογία Sharpe. Επίσης, μόλις πρόσφατα έχουμε καταταχτεί στη βάση δεδομένων τους ως 12οι σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ όλων των hedge funds.
TRADERS´: Ποιες συνθήκες θα προτείνατε ως κατάλληλες για να κάνουν οι αρχάριοι επενδυτές το ξεκίνημά τους;
Cashman: Απλές συναλλαγές συμπίεσης με μια επιστροφή προς τον κινητό μέσο όρο των 50 ημερών με τοποθέτηση stop κάτω από τον κινητό μέσο όρο. Επίσης, οι μεγαλύτεροι σχηματισμοί αποτελούν καλά σημεία εκκίνησης, όπως τα Head & Shoulders, Expansion breakouts και W Bottoms. Αν και οφείλω να σας προειδοποιήσω πως έχω δει διαφόρους να αποκαλούν μοτίβο/σχηματισμό κάτι που (κατά τη γνώμη μου) δεν είναι μοτίβο, ή δεν είναι άξιο επένδυσης.
TRADERS´: Ποια μέθοδο ακολουθείτε για την τοποθέτηση των stop;
Cashman: Σε γενικές γραμμές, για stop μπορεί να χρησιμοποιήσω μια θέση με ακρίβεια δολαρίου ή ένα τεχνικό σημείο στο διάγραμμα. Επιπρόσθετα, θα χρησιμοποιήσω trailing stops για να εξασφαλίσω μερικώς τα κέρδη μου σε ενδοημερήσιες κερδοφόρες συναλλαγές. Σε κάθε περίπτωση, συνήθως θα έχω ορίσει ένα stop. Αξίζει να σημειώσω οτι σπανίως χρησιμοποιώ θεωρητικά stops (mental stops)
TRADERS´: Σχετικά με την αύξηση και μείωση θέσεων (scaling in και το scaling out);
Cashman: Αυτό λειτουργεί καλά, και χρησιμοποιείται από επενδυτές με τεχνική swing και επενδυτές μακροπρόθεσμης επένδυσης. Δεν το έχω χρησιμοποιήσει τόσο πολύ.
TRADERS´: Πώς εκτιμάτε το μέγεθος των θέσεών σας;
Cashman: Υπολογίζονται πάντοτε βάσει του ρίσκου και καθορίζονται πριν από την εκτέλεση της συναλλαγής. Μόλις εκτελεστούν, καταχωρείται αμέσως ένα προκαθορισμένο stop-loss.
TRADERS´: Προσθέτετε ποτέ σε θέσεις που έχουν κινηθεί εναντίον σας;
Cashman: Ποτέ. Απλώς, είναι προσωπικός κανόνας το να μην προσθέτω ποτέ σε θέση που χάνει (moyenne).
TRADERS´: Θα πρέπει μια υψηλή αναλογία ρίσκου προς ανταμοιβή (risk/reward ratio) να είναι η πρώτη προτεραιότητα των επενδυτών;
Cashman: Οπωσδήποτε, ειδικά στην αρχή. Η δουλειά είναι στη μελέτη, την αναγνώριση των μοτίβων και τη διαχείριση κινδύνου. Δεν είναι περίπλοκη, αλλά οι αρχάριοι επενδυτές έχουν την τάση να το περιπλέκουν πάρα πολύ κατά τη γνώμη μου.
TRADERS´: Παρακαλώ, εξηγήστε τις έννοιες της διαχείρισης κινδύνου και διαχείρισης κεφαλαίου που εφαρμόζετε.
Cashman: Πάντοτε καθορίζω το μέγεθος και το stop loss προτού ανοίξω μια θέση. Σε κάποιο βαθμό, συνήθως κυμαίνομαι μεταξύ 60/40 και 80/20, πολύ προκατειλημμένα. Έχω ένα προκαθορισμένο, μέγιστο ρίσκο ανά συναλλαγή και κάνοντας χρήση αυτού, υπολογίζω το μέγεθος της θέσης. Επίσης, στις συναλλαγές μου χρησιμοποιώ μερικούς διαφορετικούς τύπους στρατηγικών.
TRADERS´: Σε αυτό το σημείο της καριέρας σας ποιόν έχετε ως πρότυπο έμπνευσης και καθοδήγησης;
Cashman: Οι γονείς μου έχουν πάντα υπάρξει υποστηρικτές δικοί μου και των ονείρων μου. Αυτή η στήριξη είναι ανεκτίμητη. Για καθοδήγηση και μαθήματα στη ζωή και στον ψυχολογικό τομέα, το ίδιο υποστηρικτικοί είναι οι συνεργάτες και η σύζυγός μου. Ως προς την έμπνευση και καθοδήγηση σε σχέση με τις επενδύσεις, μελετώ όσο μπορώ περισσότερο. Έχω την αίσθηση ότι τα βιβλία περί εκτέλεσης συναλλαγών είναι υποτιμημένα. Επίσης, όποτε είναι εφικτό, παρακολουθώ σεμινάρια επενδύσεων/τεχνικής ανάλυσης.
TRADERS´: Ποιά είναι μερικά σημαντικά πράγματα που έχετε μάθει μέχρι στιγμής, που θα σας εξέπλητταν αν σας τα είχε πει κάποιος στην αρχή;
Cashman: Το γεγονός ότι θα συνέχιζα να είμαι τόσο έντονα παθιασμένος με την καριέρα μου. Επίσης, θεωρούσα ότι η συγκέντρωση κεφαλαίου ήταν ευκολότερη.
TRADERS´: Τι θα συνιστούσατε σε εκείνους που μόλις ξεκινάνε;
Cashman: Δεν είχα ποτέ έναν σύμβουλο, αλλά δοθείσης της ευκαιρίας, θα το συνιστούσα σε έναν επενδυτή που μόλις ξεκινάει. Διαφορετικά, διαβάστε όσο μπορείτε και ξεκινήστε πολύ αργά με κύριο μέλημα τη διαχείριση κινδύνου. Οι θεωρητικές συναλλαγές στο χαρτί (paper trading) προτού ξεκινήσετε τις πραγματικές συναλλαγές, είναι μια καλή ιδέα έως ότου αποκτήσετε αυτοπεποίθηση. Θα παραδεχτώ, ωστόσο, ότι δε χρησιμοποίησα ποτέ μου αυτή τη μέθοδο εκπαίδευσης.
TRADERS´: Πείτε μας μερικά από τα προσωπικά σας ενδιαφέροντα, πέρα από την αγορά.
Cashman: Ποδηλασία, τόσο σε βουνό όσο και σε δρόμο. Κατασκήνωση, πεζοπορία, δυναμικό ράφτινγκ, κ.ά. Μου αρέσει να είμαι απλά έξω, στη φύση. Εύχομαι να είχα περισσότερο χρόνο για να ζωγραφίσω. Απολαμβάνω επίσης την ανάγνωση βιβλίων σχετικά με την αγορά. Βρίσκομαι συχνά στο δάσος μαζί με τη γυναίκα μου Bernice και τα σκυλιά μας. Έχουμε πολλά σκυλιά και τα χαιρόμαστε πολύ. Σκοπεύω σύντομα να υιοθετήσω ένα παιδί και αυτό είναι κάτι που περιμένω με ανυπομονησία.
TRADERS´: Τέλος, αν είχατε να μοιραστείτε μια συμβουλή με όλους τους επενδυτές, ποιά θα ήταν;
Cashman: Φτιάξτε κανόνες συναλλαγής. Πολύ έξυπνους, συγκεκριμένους κανόνες, και να τους τηρείτε. Να αντιγράψετε άλλους επενδυτές που έχουν ήδη διαγράψει πορεία, καθώς δεν χρειάζεται να επανεφεύρετε τον τροχό. Αυτό και μόνο, εφόσον γίνει σωστά, μπορεί να γλιτώσει έναν επενδυτή από μεγάλη θλίψη και σπατάλη χρημάτων. Ποτέ μη σταματήστε να μαθαίνετε. Ποτέ μην υποτιμήστε τη σημασία της ψυχολογίας των συναλλαγών και το σημαντικότερο, ποτέ μην ξεκινήσετε το ταξίδι σας χωρίς μια διεξοδική κατανόηση της διαχείρισης του κινδύνου. Η διενέργεια συναλλαγών περιλαμβάνει και απώλειες. Βλέπω αρχάριους που αντιμετωπίζουν τις ζημίες ως αποτυχίες. Δεν γνωρίζω κανένα σύστημα για τη διενέργεια συναλλαγών που δεν περιλαμβάνει και απώλειες, κι αυτό δεν πρέπει να σας αποτρέπει ή να αποσπά την προσοχή σας ως επενδυτές. Διαβάστε και ξαναδιαβάστε βιβλία για διενέργεια συναλλαγών.
*Ο Christopher T. Cashman είναι ο διαχειριστής χαρτοφυλακίου της Equanimity Capital Partners, LP.
**Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε από τον Marko Graenitz