Η στρατηγική ενός... βετεράνου των επενδύσεων
Ποια µέθοδο χρησιμοποιεί για τη διαχείριση κινδύνου ένας... guru της τεχνικής ανάλυσης. Οι τακτικές εισόδου και εξόδου. Τα απαραίτητα ψυχολογικά εφόδια ενός επενδυτή.
Ο John Person είναι ένας βετεράνος της βιοµηχανίας επενδύσεων σε συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ) και δικαιώµατα προαίρεσης µε εµπειρία 33 ετών.
Ξεκίνησε την πορεία του το 1979, στην αγορά Mercantile Exchange του Σικάγου. Στη συνέχεια είχε το προνόµιο να εργαστεί κοντά στον George Lane, τον καινοτόµο εµπνευστή του δείκτη Stochastic.
Ο John εργάστηκε σταδιακά σε όλο το φάσµα της βιοµηχανίας ως ανεξάρτητος επενδυτής, µπρόκερ, αναλυτής και διευθυντής υποκαταστήµατος σε µια από τις µεγαλύτερες εταιρείες του Σικάγου. Είναι ο συγγραφέας διάφορων κορυφαίων επενδυτικών βιβλίων και εκπαιδευτικών σειρών. Ήταν ο πρώτος που δίδαξε στους επενδυτές έναν ισχυρό συνδυασµό ανάλυσης candlestick και σηµείου αλλαγής τάσης.
Το 1998 ανέπτυξε το προσωπικό του σύστηµα εκτέλεσης συναλλαγών και άρχισε να εκδίδει το µηνιαίο ενηµερωτικό δελτίο µε τίτλο «The Bottom-Line Financial and Futures Newsletter», το οποίο ενσωµατώνει θεµελιώδεις αναπτύξεις και τεχνική ανάλυση που περιλαµβάνει τα δεδοµένα του δικού του συστήµατος, µε τον ισχυρό δείκτη του «Persons Pivots». Ο John αναφέρεται ευρέως στη βιοµηχανία και αποτελεί έναν περιζήτητο οµιλητή για πολλές από τις κορυφαίες επαγγελµατικές οργανώσεις ανά τον κόσµο.
» TRADERS´: Πότε ακούσατε για πρώτη φορά για τις αγορές και τις επενδύσεις;
Person: Στον τόπο όπου µεγάλωσα πολλοί από τους γονείς των φίλων µου ήταν στο χώρο των επενδύσεων, µε αποτέλεσµα πολλά παιδιά να εργάζονται τα καλοκαίρια στο χρηµατιστήριο (floor) σε νεαρή ηλικία. Η αλήθεια είναι ότι ένας φίλος των γονιών µου πρότεινε να εργαστώ στο χρηµατιστήριο ως runner για το καλοκαίρι. Εκείνος ήταν µέλος του CME κι έτσι πήγα και έκανα αίτηση σε ορισµένες εταιρείες µε αποτέλεσµα να προσληφθώ από την Packers Trading, η οποία ήταν κατά κύριο λόγο µια εταιρεία εκτροφής βοοειδών.
TRADERS´: Ποια ήταν τα σηµαντικότερα µαθήµατα που πήρατε στο χρηµατιστηριακό σανίδι (floor);
Person: Εκείνη την εποχή ήµουν 16 και δεν ενδιαφερόµουν πραγµατικά για τις επενδύσεις, αλλά αυτό που έµαθα ήταν να πηγαίνω εγκαίρως στη δουλειά επειδή µερικοί επενδυτές επέλεγαν runners και τους έδιναν πολύ µεγάλα φιλοδωρήµατα για να κάνουν ιδιαίτερα θελήµατα, όπως το να πηγαινοέρχονται στο γραφείο ή στο εστιατόριο για να τους φέρουν φαγητά ή ποτά. Εάν πήγαινες νωρίς στη δουλειά σε επέλεγαν.
TRADERS´: Ποιος ήταν ο στόχος καριέρας που είχατε θέσει για τον εαυτό σας εκείνη την εποχή;
Person: Η αλήθεια είναι ότι ήθελα να γίνω δικηγόρος σπουδάζοντας νοµική. Η σκέψη µου ήταν να γίνω εγκληµατολόγος.
TRADERS´: Πώς έγινε και καταλήξατε επενδυτής;
Person: Βρισκόµουν σε ένα τραίνο και διάβαζα για ένα τεστ οικονοµικών σε µια εποχή που σπούδαζα στο Loyola Business school του Σικάγου. Δίπλα µου καθόταν κάποιος που µε ρώτησε τι µελετούσα και ποια ήταν τα ενδιαφέροντά µου, ενώ στο τέλος µου είπε πως ενδιαφερόταν να προσλάβει κάποιον σαν εµένα. Μου είπε ότι δούλευε στη βιοµηχανία εµπορευµάτων, µου έδωσε µια κάρτα και µου ζήτησε να τον επισκεφτώ στο γραφείο του και να γευµατίσουµε ώστε να έβλεπα αν θα µε ενδιέφερε η πρότασή του. Μια εβδοµάδα αργότερα του τηλεφώνησα και τον συνάντησα στο κτίριο Insurance Exchange στην οδό 175 West Jackson, δίπλα στο CBOT. Στο σηµείο εκείνο βρισκόταν η αγορά εµπορευµάτων Mid-American Commodity Exchange. Γευµατίσαµε και στη συνέχεια ανεβήκαµε στο γραφείο του και στο «δωµάτιο πολέµου». Αυτό ήταν ο χώρος εκτέλεσης συναλλαγών. Η σύζυγός του Kerry ήταν εξαιρετικά ευγενική και µε καλωσόρισε. Έδεσα. Νοµίζω πως ήταν η σύζυγός του εκείνη που µε έβαλε να συµπληρώσω µερικές µορφές για το CTFC ώστε να εγγραφώ επίσηµα ως αντιπρόσωπος εµπορευµάτων, τόσο µε τη CME όσο και µε το CBOT. Αυτά έγιναν προτού δηµιουργηθεί το NFA.
TRADERS´: Χρησιµοποιήσατε ο ίδιος το δείκτη Stochastic του George Lane, και αν ναι, τον χρησιµοποιείτε ακόµη σήµερα;
Person: Ο George ήταν σπουδαίος και, πράγµατι, τον χρησιµοποίησα, όµως σήµερα τον χρησιµοποιώ για πιο µακροπρόθεσµη ανάλυση για να επιβεβαιώσω καθοδικά και ανοδικά µοτίβα απόκλισης. Έχω ένα εργαλείο ορµής που δηµιούργησα, το οποίο είναι διαθέσιµο στην πλατφόρµα TD Ameritrades. Είναι διαθέσιµο ως βιβλιοθήκη στα Bloomberg Terminals, Tradestation, Metastock, Genesis και σε ένα πλήθος από άλλες γνωστές πλατφόρµες όπως οι eSignal OEC και Ninja trader. Ο δείκτης ονοµάζεται PPS και τον χρησιµοποιώ, κατά κύριο λόγο, από κοινού µε το εργαλείο µου Persons Pivot.
TRADERS´: Πολλοί από τους αναγνώστες µας µπορεί να µην έχουν πρόσβαση σε αυτές τις πλατφόρµες. Μπορείτε να µας δώσετε µια συνοπτική εισαγωγή για το πώς υπολογίζεται και πώς λειτουργεί ο δείκτης PPS;
Person: Οι υπολογισµοί βασίζονται σε έναν προσωπικό αλγόριθµο. Η λειτουργία του είναι να αναγνωρίζει αλλαγές στην τάση της αγοράς. Είναι πολύ αποτελεσµατικός όταν χρησιµοποιείται µε πολλαπλά χρονικά πλαίσια. Για παράδειγµα, εάν τα χρονικά πλαίσια των 60 και των 15 λεπτών υποδεικνύουν συνθήκες αγοράς, τότε, όταν εκτελώ συναλλαγές µε ηµερήσιο ορίζοντα, προτιµώ να εξετάζω πιο βραχυπρόθεσµα σήµατα αγοράς. Το πρωί της Δευτέρας 7 Οκτωβρίου είχαµε ένα κλασικό παράδειγµα µιας τέτοιας κατάστασης. Όπως φαίνεται στο κάτω τεταρτηµόριο του διαγράµµατος 1, στο τέλος της στήλης των 60 λεπτών, στις 9:00 πµ, ο δείκτης έδωσε ένα έντονο ανοδικό σήµα (πράσινο τρίγωνο). Το διάγραµµα των 15 λεπτών (µεσαίο τεταρτηµόριο) έδωσε ένα έντονο ανοδικό σήµα στο τέλος του χρονικού πλαισίου των 9:45 πµ. Την ίδια στιγµή, το διάγραµµα των 5 λεπτών (άνω τεταρτηµόριο) βρισκόταν σε ανοδική κατάσταση. Επίσης, είχαµε κατά σύµπτωση κι ένα µοτίβο High Close Doji των 5 λεπτών. Η είσοδος πραγµατοποιείται µε αγορά ενάντια σε υποχώρηση των κινητών µέσων όρων και για τους επενδυτές µε ορίζοντα ηµέρας τα stop µπορούν να τεθούν κάτω από το χαµηλό της στήλης trigger. Εάν η αγορά κινηθεί ανοδικά, µε αυτό το stop θα πρέπει να είµαστε ασφαλείς καθώς όταν οι αγορές βρίσκονται σε ανοδική τάση τείνουν να δίνουν υψηλότερα χαµηλά.
TRADERS´: Πώς αναπτύχθηκε η σταδιοδροµία σας; Τι πήγε καλά, τι πήγε λάθος, και το σηµαντικότερο, τι διδαχθήκατε κατά την πορεία;
Person: Η καριέρα µου ξεκίνησε δίπλα στον George Lane. Αρχικά βοηθούσα στη συλλογή δεδοµένων σε εκθέσεις και στη σύνταξη των ενηµερωτικών δελτίων, ενώ τον παρακολουθούσα να εκτελεί συναλλαγές και να αναλύει τις αγορές. Ασχολιόταν περισσότερο µε τις αγορές αγροτικών προϊόντων. Εγώ ήµουν γοητευµένος µε τις χρηµαταγορές, κυρίως µε τα τριακονταετή οµόλογα. Το 1984, το CBOT εισήγαγε για πρώτη φορά δικαιώµατα προαίρεσης στα οµόλογα, αυτό ήταν το πρώτο εµπόρευµα και στη συνέχεια κόλλησα. Έµαθα να εφαρµόζω τη µόχλευση δυναµικά χρησιµοποιώντας καθορισµένες παραµέτρους κινδύνου. Αυτό που πήγε καλά ήταν το γεγονός ότι είχα έναν σπουδαίο δάσκαλο που µου έδειχνε πώς να προσδιορίζω µια κατεύθυνση τάσης και πώς να εκτελώ συναλλαγές επί αυτής. Το τι πήγε στραβά είναι µια δύσκολη ερώτηση, αλλά ως επενδυτής νοµίζω ότι όλοι ξέρουµε πως τα καλά πράγµατα κάποτε τελειώνουν. Μέχρι τα µέσα του 1986 τα είχα πάει περίφηµα κι έκανα ένα διάλειµµα από τις αγορές. Κι αυτό γιατί όλοι γνωρίζουµε ότι η τάση είναι µε το µέρος σου µέχρι να ολοκληρωθεί. Οι καλοί επενδυτές ξέρουν ότι µόλις βγάλουν χρήµατα πρέπει να υποχωρήσουν, να διακόψουν τις συναλλαγές και να επανεκτιµήσουν την κατάσταση. Μου έµαθαν ότι εάν συνεχίζεις να συναλλάσσεσαι, οι αγορές θα θελήσουν πίσω τα λεφτά σου.
TRADERS´: Πώς τα πήγατε όταν οι συναλλαγές άρχισαν να µεταφέρονται όλο και περισσότερο από το “χρηµατιστηριακό σανίδι” (floor) στην οθόνη; Σύµφωνα µε την άποψή σας, ποιά είναι η διαφορά στις δεξιότητες που πρέπει να αποκτήσει ένας επενδυτής;
Person: Είµαι τεχνικός επενδυτής. Πάντοτε χρησιµοποιούσα διαγράµµατα, ήδη από την εποχή που τα σχεδιάζαµε στο χέρι. Σήµερα οι συναλλαγές γίνονται µέσω υπολογιστών κι αυτό νοµίζω ότι, σε κάποιο βαθµό, δίνει στους επενδυτές κοινή αφετηρία. Οι υπολογιστές παρέχουν στους επενδυτές πρόσβαση σε πιο εξελιγµένες δυνατότητες προγραµµατισµού και ανάλυσης. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές παρέχουν περισσότερα δεδοµένα όπως όγκο, τιµές αγοράς και πώλησης, συγκριτική ανάλυση κοκ. Τα πράγµατα είναι πιο ξεκάθαρα. Το µειονέκτηµα είναι ότι δε βλέπεις κι ούτε ακούς τη ροή των εντολών όπως έκανες στο floor. Με άλλα λόγια, δε βλέπεις κι ούτε ακούς εάν οι θεσµικοί πουλάνε ή αγοράζουν σταθερά. Επιπλέον, οι υπολογιστές στηρίζονται στο διαδίκτυο και είναι γνωστό ότι γίνονται διακοπές λειτουργίας.
TRADERS´: Δώστε µας παρακαλώ λίγες περισσότερες λεπτοµέρειες για τις συναλλαγές σας. Πώς επιλέγετε τις εισόδους και τις εξόδους σας και πού θέτετε τους στόχους σας και τα stop;
Person: Οι περισσότερες από τις εισόδους µου γίνονται µε εντολές µε όρια. Αφότου ενεργοποιηθεί κάποιο ανοδικό σήµα, ψάχνω, για παράδειγµα, για αιφνιδιαστικές επιστροφές σε κάποιον κινητό µέσο όρο. Επίσης εισάγω εντολές stop για να εισέλθω εφόσον δεν επιλεγούν τα όρια µου, ώστε να µπορώ να προλάβω µια είσοδο καθώς η αγορά µετακινείται προς την αναµενόµενη κατεύθυνση. Χρησιµοποιώ αυτό που αποκαλώ µέθοδο Last Condition Stop και trail stop. Συνήθως θέτω ένα κέρδος-στόχο, αλλά για συναλλαγές µε ορίζοντα ηµέρας συνήθως πραγµατοποιώ εισόδους µε τη µία και βγαίνω σταδιακά από µια συναλλαγή µε trailing stops. Όταν ανοίγω µια θέση, το κάνω επίσης σταδιακά.
TRADERS´: Τι είναι η µέθοδος Last Condition Stop;
Person: Πρώτιστα, εάν η αγορά είναι ανοδική, τοποθετείς sell stop κάτω από τα χαµηλά συγκεκριµένων στηλών ξεσπάσµατος. Αναφέροµαι σε στήλη που έχει κλείσει πάνω από το υψηλό των προηγούµενων στηλών.
TRADERS´: Ποια στησίµατα χρησιµοποιείτε;
Person: Διάφορα ανοδικά στησίµατα που χρησιµοποιώ είναι οι είσοδοί µου µε σήµατα PPS ή τα µοτίβα High Close Doji. Το µοτίβο HCD έχει συγκεκριµένους κανόνες εισόδου και stop. Είναι ένας από τους περίπου 20 σχηµατισµούς διαγραµµατικών µοτίβων που χρησιµοποιώ σταθερά, η αλήθεια είναι ότι τα µοτίβα HCD και το καθοδικό LCD εξηγούνται πλήρως σε πολλά από τα βιβλία µου.
TRADERS´: Μπορείτε να εξηγήσετε την προσέγγιση που ονοµάζετε «Persons Pivot»;
Person: Πρόκειται για έναν δυναµικό κύριο δείκτη τιµών. Βασίζεται στη συνιστώσα ενός κινητού µέσου όρου χρησιµοποιώντας το σηµείο αλλαγής τάσης ως την τιµή εισαγωγής κι όχι κλεισίµατος. Με βάση την ανάλυση του κινητού µέσου όρου, παρέχει στον επενδυτή την τεχνική προοπτική της αγοράς – ανοδική, καθοδική ή ουδέτερη – και, υπό αυτή την προϋπόθεση, υποδεικνύει το προβαλλόµενο επίπεδο στήριξης και αντίστασης. Άρα, εάν η αγορά καθοριστεί ως ανοδική, δίνει τις προβολές των επιπέδων-στόχων R-2 έως και S-1 χρησιµοποιώντας τους µαθηµατικούς υπολογισµούς five point pivot. Αυτό το έχω αναπτύξει για διάφορες χρονικές περιόδους και συνθήκες.
TRADERS´: Μπορείτε, επίσης, να µας δώσετε µια συνοπτική εξήγηση του µοτίβου High Close Doji;
Person: Ως επενδυτής ψάχνω για το πιο αξιόπιστο και συνεπές µοτίβο εκτέλεσης συναλλαγών. Ως αιώνιος µαθητής της αγοράς, άρχισα να διαβάζω για τα µοτίβα candle κατά τα µέσα του ’90. Πόσο πιο ανοδικό µοτίβο θα µπορούσε να υπάρχει από το Island Bottom (Abandon Baby) ή το Morning Doji Star; Δυστυχώς, αυτά τα δύο µοτίβα παρουσιαζόντουσαν σπάνια. Εντούτοις, αυτό που είδα σε σταθερή βάση και αναγνώρισα ως κοινό παρανοµαστή ήταν ότι µετά από µια καθοδική τάση, µόλις διαµορφωνόταν ένα Doji, ήταν το candle µε τις πολλές στήλες που έκλεινε επάνω από το υψηλό του Doji. Για αυτό το λόγο ονόµασα το µοτίβο High Close Doji (διάγραµµα 2). Το πρωτοδηµοσίευσα στο βιβλίο µου µε τίτλο Candlestick Pivot Point Trading Triggers, των εκδόσεων John Wiley & Sons, 2005 (σελίδα 215). Το σπουδαίο είναι ότι η τοποθέτηση της εισόδου και του stop loss είναι συνεπής και έχει συγκεκριµένους κανόνες.
TRADERS´: Παρουσιάστε µας παρακαλώ µερικές πρόσφατες συναλλαγές που υπογραµµίζουν τη µέθοδό σας.
Person: Βεβαίως. Έκανα µια συναλλαγή δικαιώµατος προαίρεσης στη Priceline µπροστά σε ένα µεγάλο ακροατήριο την Τετάρτη 2 Οκτωβρίου, µάλιστα κάναµε επισήµανση και στο Twitter. Το στήσιµο ήταν το εξής: η τιµή συναλλασσόταν έως το Monthly Persons Pivot, στις 1072. Είχαµε ένα στήσιµο όγκου χρησιµοποιώντας τον On Balance Volume (διασταύρωση του OBV µε τον κινητό µέσο όρο του). Η συναλλαγή αφορούσε στην πώληση του Οκτωβρίου 1070/1080 call spread (άνοιγµα µε δικαιώµατα αγοράς) εισπράττοντας $4.60. Μερικοί επενδυτές επέλεξαν να πουλήσουν τις εβδοµαδιαίες λήξεις που είχαν ελαφρώς χαµηλότερη τιµή δικαιώµατος. Την επόµενη ηµέρα, ο PCLN έπεσε στο χαµηλό των 1043. Το διάγραµµα 3 παρουσιάζει το στήσιµο και το σήµα.
TRADERS´: Παρουσιάστε µας παρακαλώ και µία ή δύο αποτυχηµένες συναλλαγές ώστε να δούµε πώς διαχειρίζεστε τις απώλειες.
Person: Το διάγραµµα 4 δείχνει µια συναλλαγή όπου το στήσιµο ήταν κλασικό αλλά δε λειτούργησε. Η DHI παρήγαγε ένα εβδοµαδιαίο σήµα αγοράς σε µηνιαία στήριξη. Η κίνηση υποστηρίχθηκε από µια αύξηση στον όγκο όπως φαίνεται χρησιµοποιώντας το δείκτη OBV που φαίνεται στο σηµείο «Α». Η είσοδος ήταν στα $20,17. Το stop τοποθετήθηκε κάτω από την παράµετρο κινδύνου µου της τάξης του 5% και κάτω από τον κινητό µέσο όρο των 20 εβδοµάδων στα $18,72. Η συναλλαγή δεν ήταν αποτελεσµατική, η ορµή χάθηκε, και τώρα προχωράω στην επόµενη συναλλαγή.
TRADERS´: Ποια είναι η µέθοδός σας στη διαχείριση κινδύνου και χρηµάτων;
Person: Για συναλλαγές µε ορίζοντα ηµέρας τυπικά χρησιµοποιώ ένα stop µε βάση τις συνθήκες και όχι το δολάριο ή το επίπεδο τιµών. Αυτό σηµαίνει πως εάν υπάρξει ένα σήµα για αγορά, το stop µου είναι κάτω από το χαµηλότερο χαµηλό των τεσσάρων τελευταίων στηλών ή κάτω από το χαµηλό της στήλης trigger. Το µέγεθος της απόστασης ή του ρίσκου βοηθάει επίσης στον καθορισµό του µεγέθους θέσης. Επιπλέον, σε περιπτώσεις όπου οι αγορές είναι όµηροι σε µια κατάσταση που προκαλείται από ένα τρέχον γεγονός, όπως το κλείσιµο του Αµερικανικού δηµοσίου, όπου οποιοδήποτε εξέχον γεγονός δηµιουργεί σπασµωδικές αντιδράσεις, µειώνω το µέγεθος θέσης µου. Όσον αφορά στις συναλλαγές swing ή θέσης µε είσοδο αγοράς, ανάλογα µε τις συνθήκες και το στήσιµο, προτιµώ να χρησιµοποιώ έναν παράγοντα ρίσκου της τάξης του 5%, από κοινού µε ένα επίπεδο στήριξης. Σε περιπτώσεις όπου το stop πρέπει να είναι κάτω από έναν κινητό µέσο όρο ή προηγούµενο χαµηλό, το ρίσκο µου µπορεί να αυξηθεί σε 6-8%, όπως συνέβη µε τη συναλλαγή της DHI.
TRADERS´: Ο παράγοντας κινδύνου 5% σηµαίνει ότι πράγµατι ρισκάρετε το 5% του επενδυτικού κεφαλαίου;
Person: Σπουδαία ερώτηση, η απάντηση είναι όχι, σε καµία περίπτωση. Χρησιµοποιώ έναν παράγοντα 5% στην αξία της συναλλαγής, έπειτα καθορίζω το ποσό σε δολάρια για να ανακαλύψω στη συνέχεια το συνολικό µέγεθος θέσης µου. Παραδείγµατος χάριν, εάν υπάρχει µια µετοχή $20,00, το 5% ισούται µε $1,00, αλλά εάν το χαµηλό ή µια στήριξη είναι, ας πούµε, $1,26 από την είσοδο, θα πραγµατοποιήσω αυτή την προσαρµογή.
TRADERS´: Περιγράψτε, παρακαλώ, τη χειρότερη συναλλαγή που κάνατε ποτέ και τι διδαχθήκατε από αυτήν.
Person: Η χειρότερη συναλλαγή που έκανα ποτέ ήταν στην πραγµατικότητα ένα λάθος. Ήταν µια πολύ µεγάλη συναλλαγή δικαιώµατος προαίρεσης σε οµόλογα και αντιστάθµισα τη λάθος τιµή εξάσκησης. Αυτό που διδάχθηκα είναι ότι ανεξάρτητα από το πόσο µεγάλο είναι ένα κέρδος σε µια συναλλαγή, εάν δεν είσαι προσεκτικός, εάν πραγµατοποιείς βεβιασµένη έξοδο, µπορεί να γίνουν λάθη. Οι επενδυτές πρέπει να ελέγχουν τη θέση και να σιγουρεύονται ότι αντισταθµίζουν τη σωστή πλευρά και ποσότητα. Πρέπει κανείς να είναι συναισθηµατικά ισορροπηµένος.
TRADERS´: Περιγράψτε µας, παρακαλώ, και την πιο επιτυχηµένη συναλλαγή σας.
Person: Δεν υπάρχει κάποια µεµονωµένη. Η συναλλαγή που απέφερε τα περισσότερα κέρδη ήταν µια θέση δικαιώµατος προαίρεσης σε οµόλογα, αλλά πρέπει να πω ότι οι καλύτερες συναλλαγές που εκτελώ είναι όταν εκτελώ συναλλαγές στα στησίµατά µου, τοποθετώ τα όρια για τις τιµές αγοράς ή µια προσφορά σε στησίµατα πώλησης, η αγορά ανταποκρίνεται στην τιµή µου και η συναλλαγή εξελίσσεται σύµφωνα µε το πλάνο.
TRADERS´: Αναλύοντας τις πιο κερδοφόρες συναλλαγές σας, βρήκατε κάποιου είδους µοτίβο που βοήθησε στο να επαναλάβετε ανάλογες επιτυχίες;
Person: Ναι, πρέπει να αφήνεις τη συναλλαγή να εξελιχθεί. Πρέπει κανείς να θυµάται ότι παίρνει χρόνο για να ωριµάσει µια συναλλαγή, και χρειάζεται πειθαρχία για να την αφήσεις να εξελιχθεί, αντιστεκόµενος στη διάθεση να κατοχυρώσεις κάποιο γρήγορο κέρδος. Αυτό είναι κάτι που διαπίστωσα για τον εαυτό µου, όταν µειώνω µια συναλλαγή κατά ένα τµήµα και θέτω trailing stop εξισορρόπησης είµαι πιο ήσυχος στο να αφήσω τη συναλλαγή να τρέξει.
TRADERS´: Τι συστήνετε στους νέους επενδυτές για το ξεκίνηµά τους;
Person: Οι εκτελέσεις συναλλαγών απαιτούν εξάσκηση και πρέπει να ανακαλύψεις πώς ενεργείς και αντιδράς την ώρα της δράσης. Βρείτε µια µέθοδο και ακολουθήστε πιστά τους κανόνες. Ως ανθρώπινα όντα είµαστε επιρρεπείς στη συνήθεια. Συνήθως αποκτούµε κακές συνήθειες, η γνώση αυτής της αλήθειας µπορεί να αποδειχθεί ως το σηµαντικότερο προτέρηµά σας. Οι περισσότεροι επενδυτές αποτυγχάνουν επειδή νοµίζουν ότι ξέρουν περισσότερα από τις αγορές. Εάν οι µέθοδοί σας είναι ορθές και εφαρµόζετε µε συνέπεια τις παραµέτρους κινδύνου, εάν η συναλλαγή αξίζει θα ανταµειφθείτε.
TRADERS´: Τι χρειάζεται, από ψυχολογική άποψη, για να πετύχει ένας επενδυτής;
Person: Δεν είµαι ψυχολόγος, αλλά νοµίζω ότι χρειάζεται ταπεινότητα και πειθαρχία στο να περιµένει κανείς το κατάλληλο στήσιµο αντί να προσδοκά ότι θα προκύψει ένα σήµα. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνονται καλύτερες είσοδοι και µπορείτε να «νικήσετε» την αγορά. Επίσης, απαιτείται πειθαρχία στο να διατηρεί κανείς τη συναλλαγή που αποδίδει. Αναφέροµαι στην ταπεινότητα επειδή όποτε έπιασα τον εαυτό µου να λέει «αυτή η αγορά πρέπει να είναι ανοδική γιατί δε µπορεί να πέσει άλλο» κατάλαβα ότι πρόκειται για ιδιοτελή δήλωση κι αποτελεί έναν άλλο τρόπο για να υποκρίνεσαι ότι γνωρίζεις περισσότερα από την αγορά.
TRADERS´: Ποιό επάγγελµα θα επιλέγατε εάν έπρεπε να σταµατήσετε τις συναλλαγές;
Person: Πιθανόν να γινόµουν δικηγόρος.
TRADERS´: Εκτός από τις επενδύσεις, τι σπορ κτλ. κάνετε;
Person: Είµαι αρκετά ενεργός. Ζούµε στη Φλώριδα, παίζω γκολφ, απολαµβάνω το ψάρεµα, πηγαίνουµε για παραδοσιακό ψάρεµα στις Μπαχάµες. Επίσης, έχουµε τρία εγγόνια κάτω των έξι, οπότε το να τα επισκεπτόµαστε και να τα κρατάµε είναι κατά κάποιο τρόπο ένα απαιτητικό σπορ. Οι εκτελέσεις συναλλαγών µπορούν να σε εξουθενώσουν, προσπαθώ να αθλούµαι τουλάχιστον τέσσερις ηµέρες την εβδοµάδα. «