Τα «κλασικά» λάθη που κάνουν οι νέοι επενδυτές
Τα ρίσκα που αναλαμβάνουν οι... «άκαπνοι» επενδυτές και πώς μπορούν να αποφύγουν τα λάθη. Η εκμάθηση στην πράξη και η βοήθεια από την τεχνική ανάλυση.
Κάθε επενδυτής θαυμάζει όσους έχουν καταφέρει να νικήσουν την αγορά. Αλλά τι κρύβεται πίσω από όλα αυτά; Είναι απλά τύχη, γνήσιο ταλέντο ή μαγεία; Ή πρόκειται απλά για μεμονωμένες ιστορίες που με τον καιρό θα ξεθωριάσουν μόλις καταγραφεί ο μύθος και κανείς πια δε θα τις ξανακοιτάξει με προσοχή; Η ακόλουθη ιστορία μιλάει για μια πολύ διαφορετική περίπτωση που είναι πραγματικά ανθρώπινη και πολύ πιο συνήθης στο χρηματιστήριο - μιλάει για τα βάσανα και τον αγώνα ενός άπειρου επενδυτή, ο οποίος είχε το θάρρος να πολεμήσει για την αγάπη του για την αγορά και να ρισκάρει τα πάντα.
» Πώς ξεκίνησαν όλα
Ο Michael ήταν ένα αγόρι που από νεαρή ηλικία στόχευε ψηλά, θέλοντας να γίνει διάσημος. Όταν ο δάσκαλος στο δημοτικό σχολείο τον ρωτούσε τι θα ήθελε να γίνει, αυτός απαντούσε γρήγορα και χωρίς πολλή σκέψη: Σούπερμαν. «Ναι, αυτοί ήταν πολύ φιλόδοξοι στόχοι», είπε νοσταλγικά εκείνο το κρύο απόγευμα του Νοεμβρίου καθώς σερφάριζε ξανά στο διαδίκτυο ψάχνοντας για όποια ευκαιρία θα μπορούσε να του αποφέρει κάποια χρήματα. Κατά τη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων έκανε μικρές, περιστασιακές δουλειές αλλά βρισκόταν συνεχώς σε επιφυλακή για κάτι μεγαλύτερο, κάτι το ιδιαίτερο – ήταν σα να προσπαθούσε να βρει ένα θησαυρό, την ακριβή φύση του οποίου δεν γνώριζε. Ξαφνικά πρόσεξε μια λέξη ανάμεσα στις χιλιάδες λέξεις μιας διαφήμισης: Forex.
Ο Michael δεν είχε ιδέα για το τι σήμαινε η λέξη forex. Αλλά θα πρέπει να είχε ενδιαφέρον και να ήταν γεμάτη υποσχέσεις, εφόσον μια μόνο λέξη εκπροσωπούσε μια ολόκληρη έννοια, όπως συνέβαινε σε εκείνη την ιστοσελίδα, η οποία είχε να κάνει με το γρήγορο κέρδος. Ο Michael πέρασε τις ακόλουθες ώρες διαβάζοντας γύρω από αυτό το θέμα. Αρχικά, έπρεπε να κατανοήσει τα βασικά. Για παράδειγμα, πώς συγκρίνονται τα νομίσματα στην αγορά συναλλάγματος, forex για συντομία, μεταξύ τους, και γιατί συναλλάσσονται πάντα σε ζεύγη, όπως EUR/USD. Τι αγοράζεται στις συναλλαγές συναλλάγματος και τι πωλείται; Και πώς βρίσκεις τα χρήματα για να βγάλεις πολλά λεφτά με τόσο μικρά pip ή μετακινήσεις; Ξεπήδησαν δεκάδες ερωτήσεις και ο Michael άρχισε να μελετάει επίπονα για να βρει απαντήσεις.
Θυμήθηκε έναν συμφοιτητή του, ο οποίος πριν από λίγο καιρό του είχε μιλήσει για τη χρηματαγορά και τη διαπραγμάτευση μετοχών, και για το γεγονός ότι του επέτρεπε να βγάζει μερικές εκατοντάδες δολάρια επιπλέον το μήνα. Τότε ο Michael δεν είχε δώσει ιδιαίτερη σημασία σε όσα του είπε ο συμφοιτητής του. Αλλά τώρα αναρωτήθηκε: «γιατί να μην κάνω μια δοκιμή;» Αυτό δεν έψαχνε να κάνει πάντα, κάτι μεγάλο που θα τον ικανοποιούσε και θα τον έκανε πλούσιο;
Ο Michael έκανε διεξοδικές έρευνες στο διαδίκτυο και βυθιζόταν όλο και πιο βαθιά στον κόσμο της οικονομίας, διάβασε συνεντεύξεις επιτυχημένων επενδυτών, ανέλυσε στρατηγικές, έμαθε όλα τα βασικά, μελέτησε κάθε τύπο μοτίβου candle και δείκτη και, φυσικά, άνοιξε ένα λογαριασμό demo. Αισθάνθηκε όμορφα και φαντάστηκε τον εαυτό του να είναι ένας από αυτούς, ένας από τους μυστήριους τύπους της ανώτερης τάξης του κόσμου των οικονομικών.
Ποτέ δε φανταζόταν ότι αυτός ο κόσμος θα μπορούσε να τον μαγέψει τόσο πολύ. Ήταν ένας παράξενος κόσμος, γεμάτος μυστηριώδη πλάσματα, πλούσια, όμορφα και έξυπνα. Κανείς δεν είχε πληροφορίες για το πώς λειτουργούσε, κανείς δεν είχε την παραμικρή ιδέα – για τους οικείους του, ο κόσμος της χρηματαγοράς ήταν κάτι πολύ μεγάλο, πολύ μακρινό και πολύ αφηρημένο. Ένιωσε μικρός και γεμάτος δέος για την ανακάλυψη αυτού του κόσμου. Ένα πράγμα γνώριζε: ότι ήθελε να είναι μέρος αυτού του κόσμου των οικονομικών, ήθελε να είναι μέλος της κλίκας του 5% της κορυφής. Ήξερε ότι διέθετε το απαραίτητο θάρρος και δύναμη, καθώς και ότι μπορούσε να μάθει όλα τα υπόλοιπα. Έδωσε θάρρος στον εαυτό του υπενθυμίζοντάς του ότι θα μπορούσε να τα καταφέρει, θα μπορούσε να γίνει Σούπερμαν.
Εκμάθηση στην πράξη
Πέρασαν ώρες, ημέρες και εβδομάδες και ο Michael δε μπορούσε να σκεφτεί τίποτα άλλο εκτός από το forex. Στο πανεπιστήμιο σχεδίαζε στρατηγικές και φανταζόταν πώς θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του μέσα σε ένα μόλις χρόνο. Πώς θα μπορούσε να στηρίξει οικονομικά τους γονείς του, πώς θα έκανε έκπληξη στην αδελφή του χαρίζοντάς της ένα ολοκαίνουργιο αυτοκίνητο για την 18α γενέθλιά της, πώς θα μπορούσε επιτέλους να σχεδιάσει διακοπές στο εξωτερικό με τη φίλη του και πώς θα γινόταν ο ήρωας της οικογένειάς του - μάλλον, ο ήρωας ολόκληρου του περιβάλλοντός του. Ήταν ευτυχισμένος, περισσότερο από ποτέ. Έμοιαζε σαν ένας νέος έρωτας. Σαν κάτι για το οποίο πρέπει να αγωνιστείς - κάτι συναρπαστικό.
Ο Michael γνώριζε πια τι ήθελε και αφοσιώθηκε ακούραστα στην επίτευξη των φιλοδοξιών του. Είδε τον εαυτό του ως πρωτοετή στο πανεπιστήμιο της χρηματαγοράς. Διάβασε βιβλία για στρατηγικές σχετικά με την αγορά Forex, παρήγγειλε βιβλία από επαγγελματίες και διάσημους που υπόσχονταν την εξασφάλιση επιτυχίας. Κάθε μέρα, ενημερωνόταν για όλες τις σχετικές επιχειρηματικές ειδήσεις από όλο τον κόσμο και έψαχνε συνεχώς για οποιοδήποτε σήμα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για τις συναλλαγές του.
Μετά από λίγο καιρό, ένιωσε έτοιμος να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις. Ήξερε ότι έπρεπε να ξεκινήσει με ένα λογαριασμό demo. Η αλήθεια είναι ότι εκείνη τη στιγμή δεν είχε ιδέα σχετικά με το πώς θα συγκέντρωνε τα χρήματα για έναν πραγματικό λογαριασμό, αλλά αυτή ήταν μια ερώτηση που δεν ήθελε να απαντήσει ακόμη. Εξάλλου, είχε ακόμα 500 ευρώ στην Τράπεζα – αυτά θα ήταν αρκετά για να βγάλει μερικές εκατοντάδες ευρώ ακόμα. «Εξάλλου, αυτό ήταν κάτι που είχαν καταφέρει κι άλλοι άνθρωποι», είπε στον εαυτό του. Αποφάσισε να εκτελεί μερικές συναλλαγές την ημέρα στο λογαριασμό demo μετά από την παρακολούθηση των μαθημάτων στο πανεπιστήμιο, ώστε να μπορεί αργότερα να εκτελεί πραγματικές συναλλαγές με περισσότερη ευκολία. Εξάλλου, ο Michael γνώριζε ότι ο χρόνος είναι χρήμα και ότι δε διέθετε πολύ χρόνο. Η φίλη του θα αισθανόταν σίγουρα περήφανη για αυτόν. Ένιωσε σημαντικός.
Το πρώτο σύστημα εκτέλεσης συναλλαγών
Έτσι, αφού είχε κάνει, όπως πίστευε, αρκετή μελέτη των βασικών αρχών της αγοράς, αφού έμαθε όλες τις ώρες εκτέλεσης συναλλαγών παγκοσμίως, αφού αποστήθισε τα σημαντικότερα μοτίβα candle, αφού εγκατέστησε τους «καλύτερους» δείκτες στο λογαριασμό demo, αφού έκανε κτήμα του τους κύριους κανόνες και απαιτήσεις της χρηματαγοράς, και αφού έμαθε κάποια πράγματα σχετικά με τη διαχείριση χρημάτων, ήταν έτοιμος για τη μάχη. Ο Michael σημείωσε ένα «αρχικό σύστημα εκτέλεσης συναλλαγών» που ήθελε να χρησιμοποιήσει για τις συναλλαγές του (δείτε το πλαίσιο πληροφοριών στα αριστερά).
Η πρώτη του συναλλαγή ήταν απόλυτα επιτυχής: η τάση καθορίστηκε με σαφήνεια, οι πτωτικές μετοχές είχαν το πάνω χέρι και οι τιμές εξακολούθησαν να πέφτουν. «Όποιος δε βγάζει λεφτά σε μια πτωτική αγορά μπορεί να κατηγορήσει μόνο τον εαυτό του» δήλωσε κάποτε ένας επενδυτής σε μια συνέντευξη. Ο Michael πούλησε ευρώ και στις επόμενες δύο ώρες κέρδισε 80 επιπλέον pips. Σε εκείνο το σημείο, έκλεισε τη θέση - ωστόσο, χωρίς να έχει σήμα εξόδου σύμφωνα με το σύστημα που είχε ο ίδιος εφαρμόσει. Ένιωσε ότι διέθετε χάρισμα για την αγορά και για τη συναρπαστική δύναμή της.
Στις ακόλουθες ώρες, τοποθέτησε άλλες 15 μικρές συναλλαγές σε διαφορετικά ζεύγη συναλλαγμάτων, μερικές σε θέση αγοράς και άλλες σε θέση πώλησης. Υπήρξαν φορές που κέρδιζε +5 pips, κι άλλες που έκλεινε με stop loss -40 pips ή απλά άφηνε κάποιες συναλλαγές να τρέχουν. Δεν υπήρχε ωστόσο λόγος ανησυχίας, καθώς διαπραγματευόταν λογαριασμό demo. Δυστυχώς, ο Michael δε μπόρεσε να ορίσει το stop loss των -20 pips όπως είχε προγραμματίσει, καθώς ο μπρόκερ του επέτρεψε ένα ελάχιστο stop loss στα -40 pips. Σκέφτηκε ότι αυτό δεν ήταν σπουδαία υπόθεση, δεδομένου ότι είχε κερδίσει +80 pips στην πρώτη του συναλλαγή, άρα δεν θα του έπαιρνε χρόνο να καλύψει τα -40 pips. Ο νεαρός Michael έγινε ανυπόμονος καθώς στο τέλος της ημέρας είχε €400 επιπλέον στο demo λογαριασμό του. Ενοχλήθηκε στη σκέψη ότι όλο αυτό το διάστημα θα μπορούσε να το είχε αξιοποιήσει ανοίγοντας έναν πραγματικό λογαριασμό και βγάζοντας αληθινά λεφτά. Ήξερε ότι δεν μπορούσε να αφήσει το μέγεθος θέσης σε ένα lot (100.000$), όπου η μόχλευση που θα χρειαζόταν από τον μπρόκερ θα ήταν πολύ μεγάλη και τα «αληθινά» χρήματά του θα κινδύνευαν. Δεν ήθελε να συμβεί ούτε αυτό, αλλά θα συμβιβαζόταν με ένα κέρδος 400 ευρώ για όλο τον μήνα.
Στη συνέχεια, πήρε λιγότερο από τέσσερις εβδομάδες στον Michael για να μεταφέρει τις οικονομίες του αξίας 500 ευρώ στο νέο πραγματικό λογαριασμό του μπρόκερ του. Δεν είχε χρόνο να «παίζει» με ένα λογαριασμό demo για δύο χρόνια. Και πάνω από όλα, δεν ήθελε να το κάνει επειδή αν δεν πρόκειται για αληθινά λεφτά, δεν συμμετέχεις πραγματικά στον κόσμο της χρηματαγοράς. Εξάλλου, είχε θέσει σπουδαίους στόχους και είχε έρθει η ώρα να τους κυνηγήσει.
Για την ώρα, ήθελε να παραμείνει με τον πρώτο μπρόκερ, αν κι εκείνος δεν του επέτρεψε το stop loss των -20 pips και γενικά δεν είχε τη φήμη του «πλέον επαγγελματία». Ωστόσο, ένιωθε έτοιμος και πλήρως προετοιμασμένος να μετατρέψει τα 500 ευρώ σε μια μικρή περιουσία. Εξάλλου, είχε κατανοήσει τα βασικά και από εδώ και πέρα ήθελε να τηρήσει αυστηρά το σύστημα εκτέλεσης των συναλλαγών του.
Πραγματικές συναλλαγές
Η πρώτη του συναλλαγή με πραγματικό λογαριασμό ήταν όσο συναρπαστικό είναι και το πρώτο φιλί. Ο Michael ένιωθε την ταραχή και τον ενθουσιασμό ενός έφηβου. Καθόταν νευρικά στην καρέκλα του μπροστά στο φορητό υπολογιστή με τα μάτια κολλημένα στην οθόνη: +7 pips, +12 pips, +13 pips. «Μήπως πρέπει να κλείσω τώρα»; ρώτησε τον εαυτό του, ρίχνοντας μια αστραπιαία ματιά στο επενδυτικό πλάνο του. «Οχι, δεν θα πραγματοποιήσω έξοδο έως ότου διασταυρωθούν ξανά οι γραμμές», κατέληξε. Είδε τη συναλλαγή του να δείχνει όλο και μεγαλύτερους μαύρους αριθμούς και εξέτασε το υπόλοιπο του λογαριασμού του: «έχω ήδη βγάλει $27. Αν θέλω να βγάζω μόνο 400 ευρώ το μήνα, αυτά είναι αρκετά για σήμερα», αποφάσισε και έκλεισε τη θέση. Κατά κάποιο τρόπο, στη συνέχεια ένιωσε σαν να είχε κάνει κάποιο λάθος, σα να μην ήταν ο εαυτός του όταν πήρε την απόφαση. Επιπλέον, είχε αποτύχει να τηρήσει το επενδυτικό πλάνο του.
Κατά κάποιο τρόπο, ο Michael ήταν απογοητευμένος με τον εαυτό του για τη γρήγορη έξοδο. Εξάλλου, ο σκοπός ειναι να αφήνεις τα κέρδη να τρέχουν. Είδε ένα σκούρο κόκκινο καθοδικό candle - γρηγορότερα από ό,τι είχε ποτέ παρατηρήσει (διάγραμμα 1). Χωρίς δεύτερη σκέψη, έκανε την επιλογή «πώλησης» σε EUR/USD. Η συναλλαγή ήταν μέσα στο σύστημα. Κοιτάζοντας το επενδυτικό πλάνο άρχισε να τρέμει: τίποτα δεν δικαιολογούσε μια είσοδο σε πώληση, ακόμη και με τους μέσους όρους να τείνουν σε μια πιο ανοδική κατεύθυνση. «Ω Θεέ μου, γιατί το έκανα αυτό;» αναρωτήθηκε με θλίψη. Το υπόλοιπο του λογαριασμού του βρέθηκε στην κόκκινη ζώνη, χαστούκισε τον εαυτό του δυσαρεστημένος και δεν ήθελε πια να βλέπει τα αποτελέσματα. Ακόμα έλπιζε στο να στραφεί η συναλλαγή καθοδικά και θέλησε να τη διατηρήσει ανοικτή.
Πήγε στην κουζίνα για ένα σνακ και για να αποσπάσει την προσοχή του. Όταν τον είδε η μητέρα του, τον ρώτησε: Michael, είσαι πολύ χλωμός, τι συνέβη;» «Τίποτα, έχω αρκετό στρες αυτή τη στιγμή,» της απάντησε. Η αλήθεια είναι ότι δεν ήθελε να το συζητήσει, απλά δεν ήθελε να δει κανέναν. Πήρε ένα κομμάτι ψωμί και κλείστηκε ξανά στο δωμάτιό του. Κοίταξε την οθόνη όπως ένα μικρό παιδί κοιτάζει τη μεγάλη οθόνη του κινηματογράφου. Ήταν συγκλονιστικό: -23 -32 -38, -40 pips και η συναλλαγή τερματίστηκε. Ο Michael δεν μπορούσε να πιστέψει ότι αυτό συνέβαινε στον ίδιο - ήταν απόλυτα σοκαρισμένος. Πέταξε το κομμάτι του ψωμιού στα σκουπίδια καθώς το στομάχι του είχε ανακατευτεί.
Οι επόμενες εβδομάδες και μήνες πέρασαν γρήγορα. Εκτός από την παρακολούθηση των μαθημάτων, στον ελεύθερο χρόνο του ο Michael δούλευε πάνω σε νέες στρατηγικές και πρόσθεσε επιπλέον δείκτες στο πλάνο του, αποκλείοντας όσους δεν απέδιδαν. Το πλάνο του έγινε πλέον τόσο πολύπλοκο που πιθανόν να μην το καταλάβαινε ούτε ένας έμπειρος επαγγελματίας. Ο Michael είχε πλέον εμμονή με τις συναλλαγές. Πραγματοποίησε συναλλαγές με τη στρατηγική Bollinger, έκανε τις συναλλαγές του εξαρτώμενες από τα επίπεδα Fibonacci, εφάρμοσε τη στρατηγική Turtle και δοκίμασε, επίσης, τη στρατηγική Turtle Soup. Στον πραγματικό λογαριασμό του, εφάρμοσε όλα όσα γνώριζε. Πίστευε ακράδαντα ότι υπήρχε κάποιος τρόπος να βγει με επιτυχία από την «κόλαση», όπως ονόμαζε πλέον την αγορά. Το συνονθύλευμα των στρατηγικών μπέρδεψε τις αισθήσεις του.
Είχε παραμελήσει την οικογένειά του και τη σχέση με τη φίλη του. Στον ελεύθερο χρόνο του δεν ήθελε να δει κανέναν πέρα από τα ζεύγη συναλλαγμάτων. Κάποτε, η φίλη του γύρισε σπίτι με σκυφτό κεφάλι και με μια θλιμμένη έκφραση στο πρόσωπό της, βλέποντάς τον να στέκεται για ώρες μπροστά στον υπολογιστή του. Ο Michael δε νοιαζόταν, έπρεπε να παλέψει και ήταν
αποφασισμένος να βγει νικητής.
Εν τω μεταξύ, το υπόλοιπο του λογαριασμού του μειώθηκε από τα €500 στα $20. Μέσα σε δύο βραδιές έκανε τόσες πολλές συναλλαγές ώστε ο λογαριασμός του ανήλθε ξανά στα 460 ευρώ. Ο Michael είχε εξαντληθεί, το άγχος της αγοράς τον είχε κάνει να χάσει πέντε κιλά. Ωστόσο, δεν ήθελε να κάνει διάλειμμα. Τώρα επέλεξε έναν επαγγελματία μπρόκερ ECN προκειμένου να πάρει χαμηλότερα ανοίγματα τιμών. Ο Michael αισθανόταν ότι το προηγούμενο άνοιγμα των τριών pips ήταν υπερβολικά υψηλό και κατηγόρησε τον προηγούμενο μπρόκερ για την αποτυχία του. Το μόνο πρόβλημα ήταν το αρχικό υψηλό ποσό που έπρεπε να καταβάλει στον νέο ECN μπρόκερ. Δεν είχε την ελάχιστη απαιτούμενη καταβολή των €2.000 για το λογαριασμό αλλά θυμήθηκε ότι η μητέρα του είχε κάνει ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής με εκείνον ως δικαιούχο – «και καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ούτως ή άλλως σημαντικές απώλειες», σκέφτηκε ότι θα μπορούσε απλά να ακυρώσει το συμβόλαιο.
Δύο μήνες αργότερα, ο Michael εκτελούσε συναλλαγές κατά ένα μέγεθος μεγαλύτερο. Είχε 5.000 δολάρια στον ECN λογαριασμό του και συναλλασσόταν διάφορα συνήθη lot καθημερινά, έχοντας στρες όπως κι ένας διαχειριστής. Είχε αλλάξει το ύφος των συναλλαγών του, εφάρμοζε εξελιγμένες στρατηγικές και πρόσεχε τη διαχείριση κινδύνου και χρημάτων - αλλά ο λογαριασμός του έμοιαζε μπλοκαρισμένος. Απλά δεν μεγάλωνε, παρά το γεγονός ότι είχε κάνει πολλές σωστές κινήσεις. Κάποτε είχε βγάλει 1.000 δολάρια μέσα σε μία ημέρα, ενώ σε μια άλλη έχασε $2.000. Άρχισε να κάνει λάθη κι έγινε οξύθυμος.
Από το κακό στο χειρότερο
Ήταν 10:15, πρωί μιας Τρίτης, μόλις δύο χρόνια από τότε που ο Michael είχε διαβάσει για πρώτη φορά σχετικά με το Forex. Από τότε, ο ειρηνικός και ασφαλής κόσμος του Michael είχε μετατραπεί σε ένα παμφάγο τέρας της χρηματαγοράς που έτρωγε χρήματα και ενέργεια. Πλέον συναλλασσόταν τον τρίτο πραγματικό λογαριασμό του, τα χρήματα που είχε λάβει μετά από την ακύρωση του ασφαλιστήριου συμβολαίου ζωής είχαν από καιρό καταλήξει στους καρχαρίες της αγοράς. Έκτοτε, είχε δανειστεί μέρος από το κομπόδεμα των γονιών του και ακόμα και από τη φίλη του. Εκείνη δεν ήταν πλέον περήφανη για τον Michael, αντίθετα, τον λυπόταν και τον έβλεπε σαν «πρεζόνι», σαν τζογαδόρο σε καζίνο – έναν μονίμως χαμένο. Παρέμενε μαζί του, μη θέλοντας να του στερήσει το τελευταίο κομμάτι της πραγματικής υποστήριξης που χρειαζόταν απεγνωσμένα.
Ο Michael υπήρξε καλός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο, αλλά από τότε που άρχισε τις συναλλαγές στο χρηματιστήριο, δεν είχε χρόνο για να αφιερώσει στις σπουδές του. Πλέον, τα νύχια της αγοράς ήταν πολύ βαθιά για να μπορεί να διαφύγει. Εξάλλου, στην αρχή είχε τόσο μεγάλες ιδέες και προσδοκίες για μια καλύτερη ζωή, και κάποτε είχε καυχηθεί στους φίλους και την οικογένειά του για τις συναλλαγές που εκτελούσε. Κάθε φορά που η μητέρα του τον ρωτούσε πόσα βγάζει και πότε θα απέδιδαν καρπούς οι προσπάθειές του, εκείνος υπέκφευγε και άλλαζε θέμα. Ποτέ δεν θα μπορούσε να καταλάβει πόσο δύσκολες είναι οι συναλλαγές και πόσο απρόβλεπτες είναι οι αγορές. Ένιωθε πλέον να δέχεται πιέσεις από την οικογένειά του επειδή αρχικά στόχευε πολύ ψηλά. Και τώρα είχε φτάσει στο ναδίρ.
Με την τελευταία σπιθαμή ενέργειας επέλεξε «αγορά» σε ένα από τα ζεύγη GBP. Με το που έγινε η συναλλαγή, εισήλθε στην κόκκινη ζώνη – «πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει,» σκέφτηκε μέσα σε απελπισία. Έτρεμε από το άγχος, η καρδιά του χτυπούσε όλο και πιο δυνατά και πονούσε: το άγχος και ο πανικός τον είχαν καταβάλει. Η συναλλαγή τον τρέλαινε, δεν μπορούσε πλέον να την παρακολουθεί, η υγεία του είχε ήδη υποφέρει πολλά από τις συναλλαγές του.
Ο Michael δεν μπορούσε άλλο, είχε αρρωστήσει. Ένιωθε ντροπή όταν βρισκόταν με τη φίλη του, δε μπορούσε πλέον να κοιτάξει τους γονείς του στα μάτια, δεν ήθελε να συνεχίσει και ήθελε πια να παρατήσει τις αγορές. Ο κάποτε πολλά υποσχόμενος κόσμος του πλούτου τον είχε καταστρέψει – του είχε κλέψει τα λεφτά του καθώς κι εκείνα των αγαπημένων του προσώπων, τον είχε κάνει να χάσει κάθε ελπίδα και να δείχνει ανόητος. Αναλογίστηκε όλο τον κόπο που είχε καταβάλει σε αυτήν την προσπάθεια, πόσο πολύ είχε διαβάσει και μελετήσει, πόσο πολύτιμο χρόνο είχε θυσιάσει και πόσο βασανίστηκε για αυτό – πόσο πολύ είχε αγωνιστεί.
Έτσι πλέον έμελλε να είναι ένας από τους χαμένους - ένας από το 95% που πάντα χάνουν στο χρηματιστήριο - θύμα;
«Όχι,» απάντησε στον εαυτό του με σθένος. Υπάρχει τρόπος να προχωρήσει χωρίς να τον καταδιώκει το «τέρας». Είχε επενδύσει πάρα πολλά, είχε μεγάλη διάθεση για να κερδίσει αυτόν τον αγώνα. Ήταν ήδη μέρος του κόσμου των χρηματαγορών και θα παρέμενε για πάντα. Η γνώση είναι δύναμη, και ο Michael κατείχε ήδη τη γνώση.
Μεταβολή
Ο Michael έκανε ένα μεγάλο διάλειμμα. Συνήλθε και φόρτισε τον εαυτό του με ενέργεια. Χρησιμοποίησε το χρόνο του για τις σπουδές του και για τους φίλους και την οικογένεια. Ήξερε τώρα ότι υπήρχε ένας άλλος κόσμος έξω από τον κόσμο της χρηματαγοράς, ο οποίος είχε επίσης δικαίωμα στην αγάπη και την προσοχή του.
Παρ’ όλα αυτά, του ήταν απολύτως σαφές ότι πάντα θα επέστρεφε στον ισχυρό κόσμο των οικονομικών για να διεκδικήσει τη θέση του. Τώρα γνώριζε τους κινδύνους, γνώριζε τους κανόνες και το γεγονός ότι οι αντίπαλοί του θα ήταν πάντα πιο ισχυροί από εκείνον. Είχε πάρει τα μαθήματά του με το δύσκολο τρόπο, αποδέχτηκε τους όρους που ήταν πολύ μεγαλύτεροι και ισχυρότεροι από οτιδήποτε είχε γνωρίσει έως τότε. Συνέλεξε τις εμπειρίες του και σύγκρινε το ύφος των συναλλαγών που εφάρμοζε τότε με την νέα βιώσιμη έννοια (δείτε το πλαίσιο πληροφοριών επάνω).
Είχε αποκτήσει σθεναρή πνευματική δύναμη. Έγινε ένας πειθαρχημένος επενδυτής με σαφή στρατηγική και με ισορροπημένη διαχείριση χρημάτων, χαμηλού ρίσκου. Οι συναλλαγές του απέφεραν πλέον λίγα χρήματα κάθε μήνα – όχι όσα ονειρευόταν κάποτε - αλλά ήταν ήρεμος και ισορροπημένος. Δεν είχε πλέον φόβους και φρούδες ελπίδες. Ήταν και πάλι ευτυχισμένος. Στο τέλος, κέρδισε τον αγώνα για την αγάπη του - την αγάπη για την αγορά και τη ζωή.
Καμία νίκη χωρίς αγώνα
Η ιστορία του Michael δεν είναι σπάνια. Διερευνά την ψυχολογική παράμετρο κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης συναλλαγών. Πολλοί επενδυτές περνάνε από αρκετές φάσεις ψυχολογικών σκαμπανεβασμάτων. Εδώ, τα πάντα εξαρτώνται από την επιμονή και την πειθαρχία για την αποφυγή της καταστροφής τους από την αγορά. Μια στρατηγική είναι τόσο καλή όσο και ο επενδυτής που την εφαρμόζει. Η επιτυχία βασίζεται στον κάθε ένα επενδυτή κι όχι σε κάποια στρατηγική ή σύστημα. Είναι μια αυστηρά ελεγχόμενη ακολουθία, τόσο ψυχολογικά όσο και στρατηγικά. Όσοι δεν μπορούν να διαχειριστούν με εγκράτεια λογαριασμούς μεγέθους 20.000 ευρώ και άνω, πρέπει να λαμβάνουν πολύ μικρό ρίσκο σε έναν μικρό λογαριασμό για να καθορίσουν την ακολουθία των συναλλαγών τους ώστε να προωθήσουν το λογαριασμό τους βήμα βήμα.
Και να θυμάστε πάντα το εξής: δεν υπάρχει συνεχής επιτυχία χωρίς να έχει προηγηθεί σκληρή μάχη.