Πώς δουλεύουν οι επαγγελματίες Trader
Ο Οl. Wissmann εξηγεί, ποια στοιχεία είναι απαραίτητα για τους τεχνικώς προσανατολισμένους επαγγελματίες Trader. Τα πιο σημαντικά εργαλεία για επιτυχία στo χρηματιστήριο.
Επιπλέον, ο συγγραφέας, ο οποίος είναι κάθε μέρα ενεργός στις χρηματοπιστωτικές αγορές, μας δείχνει τι πραγματικά μετρά στη χρηματιστηριακή αγορά, και τι κρύβεται στο παρασκήνιο.
» Για να μπορέσετε να απαντήσετε στην ερώτηση, ποια στοιχεία είναι απαραίτητα για έναν τεχνικώς προσανατολισμένο επαγγελματία Trader, είναι απαραίτητο να εξετάσετε την στρατηγική ενός Trader.
Πρώτα όμως, θα ρίξουμε μια ματιά στον Carl von Clausewitz, έναν Πρώσο Στρατηγό και Θεωρητικό του Στρατού, ο οποίος έγραψε τα εξής στο δοκίμιό του: «Η τακτική είναι η θεωρία της χρήσης των ενόπλων δυνάμεων στη μάχη, η στρατηγική είναι η θεωρία της χρήσης των επιμέρους μαχών για τους σκοπούς του πολέμου». Παρά το γεγονός ότι αυτό το απόσπασμα μπορεί να φαίνεται ‘πολεμοχαρές’, δεν μπορεί να απορριφθεί η αναλογία μεταξύ του Στρατού και του Αγώνα στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Παρομοίως, οι παράγοντες της αγοράς προσπαθούν μέρα με τη μέρα, ο ένας να νικήσει τον άλλον και να παρέχουν ένα οικονομικό πλεονέκτημα με τη μορφή εμπορικού κέρδους για τον εαυτό τους.
Βασικές αρχές
Προτού γίνετε ενεργοί στις χρηματοπιστωτικές αγορές, θα πρέπει, κατά προσέγγιση τουλάχιστον, να δημιουργήσετε μια «ισότητα όπλων» μεταξύ εσάς και των άλλων Trader. Χρειάζεστε κάποιες προϋποθέσεις, οι οποίες είναι δοσμένες στους Trader του θεσμικού τομέα. Οι βασικές αρχές περιλαμβάνουν κυρίως τα παρακάτω σημεία:
α) Υλικό και λογισμικό
Χρειάζεστε κατά προτίμηση έναν υπολογιστή, ο οποίος θα παρέχει ασφαλή διαδικτυακή σύνδεση. Είναι προτιμώμενο να έχετε δυο ανεξάρτητα συστήματα – για παράδειγμα έναν επιτραπέζιο και έναν φορητό υπολογιστή με την δική τους σύνδεση στο διαδίκτυο και εγκατεστημένο λογισμικό – στην περίπτωση που ένα σύστημα αποτυγχάνει. Εκτός από το υλικό χρειάζεστε και ένα λογισμικό σχετικό με διαγράμματα. Το λογισμικό είναι ο κύριος εξοπλισμός εργασίας, το οποίο θα σας βοηθήσει να ελέγχετε γρήγορα και εύκολα τις υποκείμενες αξίες που παρακολουθείτε.
β) Ρυθμίσεις διαγραμμάτων
Όσον αφορά τις ρυθμίσεις των διαγραμμάτων, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι υπάρχουν διαφορετικές μορφές αναπαράστασης των τιμών, όπως κηροπήγια, μπάρες και τα γραφήματα γραμμής. Τα διαγράμματα με κηροπήγια προσφέρουν ένα μεγαλύτερο εύρος πληροφοριών από ότι τα γραφήματα γραμμής. Στα γραφήματα με κηροπήγιο, δεν έχετε μόνο τις τιμές κλεισίματος, αλλά έχετε με μια ματιά τις τιμές ανοίγματος, τις υψηλές και χαμηλές τιμές, κατά την περίοδο που επιλέγετε. Τα διαγράμματα μπορεί να έχουν είτε κανονική είτε λογαριθμική κλίμακα. Βασικά μπορεί να επιλεχθεί, για τις βραχυπρόθεσμες περιόδους η κανονική κλίμακα και για τις μακροπρόθεσμες περιόδους η λογαριθμική κλίμακα. Σημαντικό είναι στο επιλεγμένο χρονικό διάστημα να διαλέγετε τη μια ή την άλλη μορφή παρουσίασης, για να αποφύγετε τυχόν σύγχυση.
γ) Παροχή δεδομένων
Εάν θέλετε να κάνετε συναλλαγές σε μικρά χρονικά πλαίσια λεπτού ή ώρας ή εάν θέλετε να βελτιστοποιήσετε την χρονική στιγμή της εισόδου στο ημερήσιο διάγραμμα, δεν θα μπορέσετε να αποφύγετε μια συνδρομητική παροχή δεδομένων. Δώστε προσοχή σε αξιόπιστη ροή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο – ιδανικό είναι ένας προμηθευτής, ο οποίος όχι μόνο προσφέρει την χρηματιστηριακή αγορά του XETRA, για παράδειγμα, αλλά θέτει σε διάθεση το βάθος της αγοράς (Επίπεδο 2). Έτσι θα αποκτήσετε μια ματιά στο Χρόνο & Λίστα Πωλήσεων (Time & Sales-list) και στο Βιβλίο Εντολών (Order book)
δ) Διάγραμμα Tick (Tick chart)
Με την βοήθεια των Time & Sales μπορεί να παραχθεί η «μητέρα όλων των διαγραμμάτων» : Το διάγραμμα Tick. Είναι ένα γράφημα γραμμής, η οποία απεικονίζει κάθε συναλλαγή, και καταγράφει κάθε τιμή ή κάθε Tick από την λίστα Time & Sales την αντίστοιχη χρονική στιγμή και σηματοδοτεί ένα σημείο δεδομένων στο διάγραμμα. Αυτό το διάγραμμα δεν μπορεί να αναπαρασταθεί ως ένα κηροπήγιο ή μια μπάρα, γιατί μπορεί να απεικονίσει μόνο τις συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στην βάση ενός σημείου δεδομένων και ως εκ τούτου δεν αποτελεί τιμή ανοίγματος, κλεισίματος, υψηλό ή χαμηλό σημείο. Έτσι το διάγραμμα επιτρέπει την αυθεντική εξέταση της προσφοράς και ζήτησης της αξίας. Ωστόσο η πρακτικότητα του διαγράμματος είναι ελλιπής όσον αφορά ετήσια διαγράμματα ενός υποκείμενου περιουσιακού στοιχείου. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιούνται ημερήσια, ωριαία ή διαγράμματα λεπτού.
ε) Βιβλίο εντολών (Order Book)
Το βιβλίο εντολών προσφέρει πληροφορίες για όλες τις διακοπείσες εντολές αγοράς και πώλησης, και μπορείτε έξυπνα να χρησιμοποιήσετε για την τοποθέτηση των δικών σας εντολών. Έτσι, μπορείτε να αποκτήσετε ένα καθοριστικό πλεονέκτημα, ιδίως όσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες συναλλαγές, από την στιγμή που η εντολή σας μπορεί να τεθεί στο βιβλίο σε σχέση με τις εντολές των άλλων συμμετεχόντων. Τέλος, η εικόνα του βιβλίου μπορεί να σας βοηθήσει στο πολύ βραχυπρόθεσμο χρονικό επίπεδο. Από το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί εάν μια τιμή είναι πιθανόν να αυξηθεί ή να μειωθεί, εάν η προσφορά ή η ζήτηση είναι υψηλότερη ή όχι. Έτσι μπορείτε να αποκτήσετε ένα χρονικό πλεονέκτημα και να επιτύχετε μια ελαφρώς καλύτερη τιμή για την εντολή σας.
ζ) Παροχή ειδήσεων (News feed)
Εκτός από τις τιμές και τα διαγράμματα, θα χρειαστείτε μια παροχή ειδήσεων, έτσι ώστε να έχετε μια εικόνα της γενικής κατάστασης της αγοράς και ιδίως σε περιπτώσεις ειδικών έκτακτων γεγονότων – τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμες συναλλαγές- να μπορέσετε να αντιδράσετε γρήγορα. Αλλά ακόμα και στο μακροπρόθεσμο trading είναι απαραίτητο κάποιος να έχει γνώση για τα προγραμματισμένα νέα, όπως τα δεδομένα για την αγορά εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, τις συνεδριάσεις των κεντρικών τραπεζών, τη γνωστοποίηση των αποφάσεων των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες και τα εταιρικά νέα. Ακόμα και σε μια μακροχρόνια έκθεση σε μια μετοχή, δεν είναι σκόπιμο να δώσετε την εντολή σας πριν την δημοσίευση των βασικών μεγεθών, καθώς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα σημαντικό χάσμα, και στην συνέχεια να αλλάξει την τιμή της εντολής.
η) Μεσάζοντας (μπρόκερ)
Τώρα που εξετάσαμε τις προϋποθέσεις, θα χρειαστείτε για τις συναλλαγές ένα σοβαρό και αξιόπιστο μεσάζοντα, ο οποίος θα προωθεί γρήγορα και ευσυνειδήτως τις συναλλαγές στο χρηματιστήριο. Βασικά κάθε εργαλείο έχει τον λόγο ύπαρξης του, εφόσον χρησιμοποιηθεί ουσιαστικά και εσείς είστε ενήμεροι για κινδύνους της μόχλευσης, της αύξησης περιθωρίου, της αβέβαιης εκτέλεσης και άλλων παρομοίων.
Εργαλειοθήκη της τεχνικής ανάλυσης
Αφού εξηγήθηκαν τα βασικά, μπορούμε να ρίξουμε τώρα μια πιο προσεκτική ματιά στα βοηθητικά μέσα των επαγγελματιών trader, η εργασία των οποίων είναι τεχνικώς προσανατολισμένη. Το βασικό εργαλείο αυτής της ομάδας trader είναι η τεχνική ανάλυση, η οποία χρονολογείται από τη Θεωρία του Dow.
Α) Θεωρία του Dow
O Charles Dow είχε δημιουργήσει από το 1880 ως το 1890 έναν ορισμό για την τάση, η οποία μπορεί να συνοψιστεί στην πιο βασική δήλωσή του, ότι «η τάση είναι άθικτη, μέχρι αυτή να σπάσει.» Εδώ, η ανοδική τάση χαρακτηρίζεται απο υψηλότερα υψηλά και υψηλότερα χαμηλά, και η κάθοδος από χαμηλότερα υψηλά και χαμηλότερα χαμηλά. Για να το καταλάβετε καλύτερα, μπορείτε να δείτε στην εικόνα 1 μια χαρακτηριστική τάση. Τα σχετικά χαμηλά των σημείων RT1 έως RT3 είναι αυξανόμενα χαμηλά, και τα δυο σημεία των σχετικά υψηλών RH1 και RH2 είναι αυξανόμενα υψηλά.
Β) Ορισμός της τάσης
Η παραπάνω περιγραφή του ορισμού της τάσης έχει εξευγενιστεί και επεκταθεί συνεχώς στην βιβλιογραφία. Έτσι βρίσκει κάποιος τις πρώτες καταγραφές στο πρότυπο έργο των Edwards και Magee «Τεχνική Ανάλυση των τάσεων του Χρηματιστηρίου» και αργότερα
στο μεγάλο έργο του John Murphy «Τεχνική Ανάλυση των χρηματοπιστωτικών αγορών» από το έτος 1999. Ήδη το 1940 οι Edwards και Magee είχαν λεπτομερώς περιγράψει και συνδέσει μεταξύ τους, τις κύριες πτυχές των τεχνικών Trading και ταυτόχρονα τις τάσεις, τους συμμετέχοντες στην αγορά, τον όγκο, τις συνθήκες στρες, τους σχηματισμούς, κ.λπ. Αυτό δείχνει ότι οι έννοιες του Trading δεν είναι ουσιαστικά κάτι καινούργιο ,αλλά μπορούν να αποδοθούν σε πολυάριθμους συγγραφείς και Traders των τελευταίων 120 χρόνων. Ωστόσο, αυτές οι βασικές θέσεις λειτουργούν ακόμη και σήμερα. Η βασική αποδοχή, η οποία είναι και η βάση ενός τεχνικά προσανατολισμένου Trader, είναι οτι:
• οι τιμές στις αγορές ακολουθούν την τάση
• είναι πιο πιθανό η τάση να συνεχιστεί παρά να «σπάσει»
• «η αγοραία τιμή προεξοφλεί τα πάντα»
Τα παραπάνω επιτρέπουν την απόκτηση ενός στατιστικού πλεονεκτήματος, εφόσον οι συναλλαγές γίνονται στην κατεύθυνση της κύριας τάσης. Στην εικόνα 2 απεικονίζεται, ότι οι αγορές κινούνται σε ισχυρές τάσεις. Στο ημερήσιο διάγραμμα βλέπουμε την μετοχή της εταιρείας Bayer για μια περίοδο περίπου 3,5 χρόνων. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η τιμή της μετοχής αυξάνεται με την πάροδο των ετών, και το μοτίβο της τάσης χαρακτηρίζεται από αυξανόμενα υψηλά και χαμηλά.
Η μεγάλη εικόνα
Καταρχήν πρέπει να δούμε την μεγάλη εικόνα, έτσι ώστε να μας γίνει σαφέστερη η τρέχουσα κατάσταση της αγοράς. Αυτό σημαίνει, ότι μπορείτε να δείτε την κύρια τάση μιας αξίας στο μακροπρόθεσμο ημερήσιο διάγραμμά της, και να καταλάβετε εάν βρίσκεται σε ανοδική ή καθοδική τάση ή ακόμα και σε πλάγια φάση. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της Bayer αναγνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια την κύρια ανοδική τάση, η οποία χαρακτηρίζεται επίσης από μικρότερες δευτερεύουσες τάσεις όπως η ανοδική τάση από τα μέσα Αυγούστου του 2014 έως τον Μάρτιο του 2015. Ο προσδιορισμός της μεγάλης εικόνας είναι απαραίτητη προϋπόθεση, προτού – κατά την προσέγγιση της τάσης – εξετάσετε ένα συγκεκριμένο επίπεδο εισόδου. Θα πρέπει πρώτα σύμφωνα με την παραπάνω περιγραφή του ορισμού της τάσης, να είναι εμφανής μια τάση.
Μόνο όταν μια κύρια τάση είναι υπαρκτή, είναι επιτρεπτό να αναζητήσει κάποιος για το συγκεκριμένο σήμα εισόδου. Έτσι προσδιορίστε πρώτα αυτό που πραγματικά βλέπετε στο διάγραμμα και όχι αυτό που επιθυμείτε να δείτε. Μην προσπαθείτε να προκαταλάβετε μια τάση, σίγουρα όχι την κύρια τάση. Η κύρια τάση θα πρέπει να είναι ξεκάθαρα ορατή.
Βρείτε το μικρό στο μεγάλο
Πλέον, είναι η ώρα να λάβουμε υπόψη το δεύτερο επίπεδο, το επίπεδο της εισόδου. Ο ορισμός της τάσης θα σας φανεί και πάλι χρήσιμος. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ψάξετε για μια δευτερεύουσα τάση εντός της πρωτεύουσας τάσης, η οποία θα έχει την ίδια κατεύθυνση με την κύρια τάση. Έτσι αποκτάτε μεγαλύτερη ασφάλεια, αφού θα ενεργείτε βάσει της μεγαλύτερης τάσης, την οποία ακολουθεί και το μεγάλο κεφάλαιο. Ως αποτέλεσμα αποκτάτε ένα στατιστικό πλεονέκτημα, και επομένως θα κάνετε συναλλαγές βάσει μια τάσης εντός μια άλλης τάσης. Με άλλα λόγια, αναζητήστε το «μικρό στο μεγάλο», όπως απεικονίζεται στην εικόνα 3.
Ρυθμίσεις/στησίματα (Setups)
Βάσει των δυο επιλεγμένων ρυθμίσεων είναι πλέον σαφές πως η έννοια της τάσης εντός της κύριας τάσης λειτουργεί, και πως εσείς, αποκτώντας από την πλευρά σας ένα στατιστικό πλεονέκτημα, θα πραγματοποιήσετε κερδοφόρες εισόδους. Προϋπόθεση και για τις δυο ρυθμίσεις είναι η ύπαρξη μιας γενικότερης τάσης η οποία δίνει τον ρυθμό και την κατεύθυνση μιας δευτερεύουσας τάσης, βάσει της οποίας θα κάνετε τις συναλλαγές σας.
Α) Trading της τάσης κατά την έναρξη μιας νέας τάσης
Το συγκεκριμένο σενάριο εισόδου απαιτεί την ύπαρξη μιας κύριας τάσης. Από την στιγμή που εκπληρούται αυτή η προϋπόθεση, αναζητούμε την υπό-τάση, και κάνουμε συναλλαγές στην κατεύθυνση της κύριας τάσης. Εδώ γίνεται μια προσπάθεια από την έναρξη της υπό-τάσης, να εισέλθουμε. Με άλλα λόγια, γίνεται προσπάθεια να εισέλθουμε στην αγορά με την διάσπαση του πρόσφατου σχετικού υψηλού (RH1) βάζοντας ένα stop κάτω από το τελευταίο επιβεβαιωμένο σχετικό χαμηλό (RT2). Στην εικόνα 3 μπορούμε να δούμε αυτό το σενάριο εισόδου. Στην κόκκινη υπό-τάση, κάτω από τον διαγραμματικό μεγεθυντικό φακό στο τετράγωνο, βλέπετε με την διακεκομμένη γραμμή στο ‘Ε’ την είσοδο και με την διακεκομμένη γραμμή στο ‘S’ το stop.
Β) Trading με βάση τη διόρθωση
Στις συναλλαγές με βάση τη διόρθωση είναι επίσης απαραίτητες οι παραπάνω προϋποθέσεις ( ύπαρξη κύριας τάσης, υπό-τάση στην κατεύθυνση της πρωτεύουσας τάσης). Ωστόσο, σε αυτό το setup δεν γίνεται η είσοδος με την διάσπαση του τελευταίου σχετικού υψηλού, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε μέχρις ότου λάβει χώρα η διόρθωση της υπό-τάσης εντός της ζώνης διόρθωσης (η ζώνη μεταξύ του τελευταίου επιβεβαιωμένου σχετικού υψηλού και του σχετικού χαμηλού), και τότε να προβούμε σε είσοδο (βλέπε εικόνα 4). Οι προϋποθέσεις είναι ακριβώς ίδιες με αυτές στο παράδειγμα της εικόνας 3. Ωστόσο, σε αντίθεση με την προηγούμενη περίπτωση, μπορείτε να δείτε ότι η είσοδος ‘Ε’ γίνεται εντός της διόρθωσης της κόκκινης μικρότερης τάσης, όπου το stop ‘S’ βρίσκεται στην ίδια θέση με το προηγούμενο setup. Αυτό σημαίνει, ότι σε αυτό το σενάριο η σχέση απόδοσης/ρίσκου είναι ευνοϊκότερη.
Διαχείριση, -κινδύνου, -χρημάτων και –μεγέθους θέσης
Με την παραπάνω λογική της εισόδου δεν αποκλείεται με κανέναν τρόπο η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής. Ένας παράγοντας για την συνολική στρατηγική ενός Trader είναι η διαχείριση του κινδύνου, του κεφαλαίου και του μεγέθους της θέσης. Αυτό απλοποιημένα σημαίνει, ότι από το συνολικό κεφάλαιό σας θα διαθέσετε μόνο ένα μικρό μέρος για κάθε σας συναλλαγή. Στο επαγγελματικό Trading επιτρέπεται, μόνο ένα ποσοστό της τάξεως από 0,25% έως περίπου 1% του συνολικού κεφαλαίου, να τεθεί σε κίνδυνο, καθώς με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται καλύτερα η διατήρηση του κεφαλαίου. Εκτός από την εξέταση του διακινδυνευμένου ποσού θα πρέπει να προσεχθεί και η συνολική επιβάρυνση του κεφαλαίου. Θα πρέπει να γνωρίζετε εκ των προτέρων πόσα χρήματα από το κεφάλαιό σας είναι επενδυμένα σε κάθε σας συναλλαγή. Για παράδειγμα, δέκα συναλλαγές οι οποίες δεσμεύουν το 100% του κεφαλαίου σας ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από 10 συναλλαγές με επενδυμένο μόνο το 30% του κεφαλαίου σας. Δεν πρέπει να ποτέ να ξεχνάτε ότι ένας μεγάλος αριθμός θέσεων ή/και όλες οι θέσεις από το χαρτοφυλάκιό σας μπορεί να διακοπούν εξαιτίας ενός εξωγενούς σοκ στις χρηματοπιστωτικές αγορές (Μαύρη Παρασκευή, τρομοκρατικές επιθέσεις κ.τ.λ.), αλλά και ένα stop εξαιτίας ενός μεγαλύτερου χάσματος της τιμής που προκάλεσε μια λανθασμένη εκτέλεση
Επιγενόμενη ετοιμασία
Η συνολική στρατηγική και η υλοποίησή της, ολοκληρώνεται με τη λογιστική επεξεργασία των πράξεων. Κατά την επαγγελματική προσέγγιση των χρηματοπιστωτικών αγορών οι χρηματιστηριακές συναλλαγές ομοιάζουν στην πραγματικότητα σε όλες τις εμπορικές συναλλαγές μιας επιχείρησης. Έτσι, ακολουθεί μια συνεχής αναθεώρηση (έλεγχος) του επιχειρηματικού μοντέλου. Στον κόσμο του Trading, αυτό σημαίνει ότι κάθε συναλλαγή καταγράφεται σε ένα ουσιαστικό έντυπο συναλλαγών. Όπως το λογιστήριο καταγράφει κάθε επιχειρηματική διαδικασία και επιτρέπει κάθε στιγμή τον έλεγχο και την εποπτεία της εταιρείας, έτσι θα πρέπει κάθε στρατηγική Trading να εξετάζεται στο πρώιμο στάδιό της. Για να ελέγξετε εάν η στρατηγική είναι ουσιαστική, προσφέρονται κάποιοι αντικειμενικά μετρήσιμοι δείκτες. Έτσι μπορεί να μετρηθεί, όχι μόνο η απλή επιστροφή κεφαλαίου, αλλά το ύψος και διάρκεια της ανάληψης πιστώσεων, η μέση απόδοση ανά συναλλαγή, ο συντελεστής κέρδους, η αναλογία Sharpe και ούτε καθ’ εξής. Σ’ ένα τέτοιο έντυπο καταχωρούνται όχι μόνο η είσοδος, η τιμή εισόδου, η ημερομηνία και το μέγεθος της θέσης, οι προμήθειες, το κλείσιμο θέσης και ο υπολογισμός των μεμονωμένων κερδών και ζημιών, αλλά και η τεκμηρίωση του κάθε εφαρμοσμένου setup, η μονάδα χρόνου, η περίοδος διακράτησης και εάν έχει γίνει επανάληψη της εισόδου ή όχι. Επιπλέον, προσφέρει μια αυτοπεποίθηση σε μια μεγαλύτερη φάση ανάληψης πιστώσεων, καθώς ο Trader δεν υποπίπτει σε τυφλή συναλλακτική δραστηριότητα (blind actionism) και έτσι δεν απορρίπτει το σύστημα συναλλαγών του.
Συμπέρασμα
Εν ολίγοις, έχει καταστεί σαφές ότι τα βασικά συστατικά της διαρκούς επιτυχίας στις χρηματο-πιστωτικές αγορές δε βρίσκεται σε μεμονωμένους παράγοντες –για παράδειγμα σε setups ή σε ένα πρόγραμμα διαγραμματικής ανάλυσης -, αλλά είναι η αλληλεπίδραση όλων των επιμέρους πτυχών. Υποδεέστεροι παράγοντες, όπως η είσοδος σε μια θέση, στην οποία αποδίδουν προτεραιότητα οι ιδιώτες επενδυτές, έχουν τελικά δευτερεύουσα σημασία. Από την άλλη πλευρά στο επαγγελματικό Trading δίδεται μεγαλύτερη βαρύτητα στην διαχείριση του –κινδύνου, –κεφαλαίου και -μεγέθους της θέσης, στον καθορισμό της κύριας τάσης, στην αναζήτηση του στατιστικού πλεονεκτήματος και στην διαφοροποίηση. Ο συνυπολογισμός, η ουσιαστική σύνδεση και η σωστή βαρύτητα όλων των στοιχείων είναι το μυστικό της συνολικής στρατηγικής, το οποίο διακρίνει τον επαγγελματία Trader από τον ιδιώτη επενδυτή. Κατά καιρούς, κάτι μαθαίνει ο ιδιώτης επενδυτής από τον επαγγελματία Trader, αλλά αυτός έχει διαρκώς το πάνω χέρι στις αγορές και αυτός κερδίζει καθημερινά τους αγώνες για την απόδοση κεφαλαίου. «