Οι σχηματισμοί Αντιστροφής Καθοδικής Τάσης
Η περιγραφή και τα μυστικά των σχηματισμών Αντιστροφής Καθοδικής Τάσης με τη βοήθεια... ιαπωνικών κηροπηγίων.
»Η αναγνώριση της τάσης, η αντιστροφή της και τα Ιαπωνικά Κηροπήγια
Ένας από τους πρωταρχικούς παράγοντες επιτυχίας στο Trading είναι η αναγνώριση της κατεύθυνσης της τάσης. Με δεδομένο ότι καμία τάση στις αγορές δε διαρκεί για πάντα, είναι σημαντικό ο συναλλασσόμενος να διακρίνει σημάδια «κόπωσης» της τάσης, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν την αντιστροφή της, δηλαδή την έναρξη της αντίθετης τάσης.
Οι σχηματισμοί αντιστροφής τάσης με χρήση ιαπωνικών κηροπηγίων που θα εξετάσουμε δημιουργούνται εντός προϋπάρχουσας πτωτικής τάσης και αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κηροπήγια. Η αξιοπιστία των σημάτων που δίνουν αυξάνεται όσο εστιάζουμε σε μεγαλύτερες χρονικές περιόδους, καθώς η τυχαιότητα των τιμών μεγαλώνει σε διαγράμματα μικρού χρονικού ορίζοντα.
Οι παρακάτω σχηματισμοί μπορούν να εμφανιστούν όχι μόνο σε πτωτικές αγορές που έχουν αυξημένες πιθανότητες αντιστροφής, αλλά και σε ανοδικές αγορές που σημειώνουν προσωρινή διόρθωση, πριν η ανοδική τάση ξεκινήσει και πάλι. Η ολοκλήρωση ενός από τους σχηματισμούς εν μέσω ανοδικής τάσης επιβεβαιώνει την ισχύ των αγοραστών, λειτουργώντας έτσι περισσότερο σα σχηματισμός συνέχισης.
Σε κάθε περίπτωση, η προσεκτική μελέτη των σχηματισμών ιαπωνικών κηροπηγίων βοηθά τον συναλλασσόμενο να κατανοήσει καλύτερα τη φάση στην οποία βρίσκεται η αγορά που τον ενδιαφέρει και να αναγνωρίζει ευκολότερα τα κρίσιμα επίπεδα τιμών της.
Επιβεβαίωση σχηματισμού
Οι σχηματισμοί αυτοτελώς δείχνουν ότι οι αγοραστές γίνονται ισχυρότεροι από τους πωλητές στην παρούσα φάση, αλλά μένει να αποδειχθεί στην πράξη αν η άνοδος θα έχει συνέχεια. Μία αναπήδηση εντός καθοδικής αγοράς συμβαίνει συχνά και δε συνεπάγεται υποχρεωτικά αλλαγή τάσης. Για να έχουν μεγαλύτερη αξιοπιστία οι σχηματισμοί ανοδικής αντιστροφής απαιτείται επιβεβαίωση, δηλαδή συνέχιση της ανοδικής κίνησης μετά την ολοκλήρωση του σχηματισμού π.χ. με ανοδικό χάσμα (Gap Up), μεγάλα ανοδικά κηροπήγια, αύξηση του όγκου συναλλαγών, διάσπαση αντιστάσεων, συμφωνία με τον κλαδικό και το γενικό δείκτη (για μετοχές) κλπ.
Χωρίς επιβεβαίωση από τις ίδιες τις τιμές, οι σχηματισμοί ιαπωνικών κηροπηγίων χάνουν σε σημασία και απλά δείχνουν μελλοντικά επίπεδα στήριξης και αντίστασης. Με δεδομένο ότι οι σχηματισμοί ανοδικής αντιστροφής έχουν συνήθως ισχύ για 1-2 εβδομάδες, η επιβεβαίωση της ανόδου πρέπει να γίνει εντός 1 έως 3 ημερών από την ολοκλήρωσή τους.
Περιορισμοί
Η εμφάνιση κάποιου από τους παρακάτω σχηματισμούς σε ένα διάγραμμα τιμών δεν εγγυάται ότι η καθοδική τάση θα αντιστραφεί, αλλά δείχνει αύξηση της πιθανότητας αυτού του ενδεχομένου. Στην πράξη, άλλοτε θα επακολουθήσει μία φυσιολογική διόρθωση τιμών που προσωρινά διακόπτει τη βασική τάση, άλλοτε θα μειωθεί η δυναμική (momentum) της πτώσης, άλλοτε θα υπάρξει συνέχιση της υφιστάμενης τάσης και άλλοτε θα υπάρξει ολοκληρωτική αντιστροφή της.
Όντας εργαλείο διαγραμματικής ανάλυσης, οι σχηματισμοί ιαπωνικών κηροπηγίων δεν ασχολούνται με τα θεμελιώδη αίτια ή τις ειδήσεις που προκαλούν την κίνηση της αγοράς.
Οι σχηματισμοί κηροπηγίων δεν πρέπει να εξετάζονται σε απομόνωση από εργαλεία τεχνικής ανάλυσης που κάνουν πιο ολοκληρωμένη την ανάλυση της αγοράς, όπως λ.χ. ταλαντωτές τιμών (Price Oscillators) και δείκτες όγκου συναλλαγών.
Με δεδομένο ότι κανένα εργαλείο ανάλυσης της αγοράς δεν είναι αλάνθαστο και ότι οι αγορές είναι απρόβλεπτες, οι συναλλασσόμενοι θα πρέπει να χρησιμοποιούν πάντοτε εντολές διακοπής ζημιάς (Stop-Loss Orders), ώστε να περιορίσουν τις απώλειές τους σε περίπτωση που η υπό εξέταση αγορά δεν συμπεριφερθεί όπως αυτοί ανέμεναν.
Επιπλέον, το μέγεθος των θέσεων (Position Size) θα πρέπει να αποτελεί μικρό μέρος του χαρτοφυλακίου τους, για αποτελεσματικότερο έλεγχο του ρίσκου (Risk Management).
Έχοντας ήδη εξετάσει στο προηγούμενο τεύχος τους σχηματισμούς αντιστροφής που περιλαμβάνουν κηροπήγια τύπου Doji και αυτούς που εμφανίζουν ενδείξεις αγοραστικής αντεπίθεσης την 1η ημέρα, ας ολοκληρώσουμε την ανάλυσή μας με τους υπόλοιπους σχηματισμούς αντιστροφής καθοδικής τάσης.
Αγοραστική αντεπίθεση την 2η ημέρα του σχηματισμού
Περιγραφή
- Εντός καθοδικής αγοράς, η 1η ημέρα του σχηματισμού είναι έντονα καθοδική.
- Η 2η ημέρα είναι έντονα ανοδική παρά το ότι ανοίγει με καθοδικό χάσμα (Gap Down).
- Η επιβεβαίωση αντιστροφής της τάσης γίνεται με διάσπαση αντιστάσεων την 3η ημέρα και μετά.
Ψυχολογία της αγοράς
Στο άνοιγμα της 2ης ημέρας οι πωλητές ωθούν επιθετικά την αγορά σε νέα χαμηλά με καθοδικό χάσμα. Εκεί κάνουν δυναμική επανεμφάνιση οι αγοραστές, και οι τιμές αντιδρούν ανοδικά.
Η έντονα ανοδική συνεδρίαση μίας αγοράς που βρίσκεται σε πτωτική τάση, μετά μάλιστα από άνοιγμα με καθοδικό χάσμα και καταγραφή νέων χαμηλών, υποδηλώνει ότι οι πωλητές έχουν αρχίσει να εξασθενούν και ότι η πρόσφατη «βύθιση» των τιμών είναι πιθανό να αντιστραφεί σύντομα.
Η αύξηση του όγκου συναλλαγών στην άνοδο ενισχύει το ανοδικό σενάριο. Όσο πιο μεγάλη είναι η απόσταση ανάμεσα στο πρωινό χαμηλό και στο ανοδικό κλείσιμο της 2ης ημέρας, τόσο πιο αξιόπιστος είναι ο σχηματισμός αντιστροφής. Επίσης, όσο μεγαλύτερο μέρος της πτώσης της 1ης ημέρας αντιστρέψει η 2η, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες περαιτέρω ανόδου. Τέλος, όταν στο επίπεδο όπου έφτασε το καθοδικό χάσμα προϋπήρχε σημαντική στήριξη τιμών την οποία η αγορά δε μπόρεσε να διασπάσει στο κλείσιμο, τόσο πιο πιθανό είναι να αντιστραφεί η πτωτική τάση.
Απαιτείται επιβεβαίωση της ανοδική ισχύος τις ημέρες που ακολουθούν την ολοκλήρωση του σχηματισμού, με διάσπαση κρίσιμων επιπέδων αντίστασης. Οι συναλλασσόμενοι που ανοίγουν νέες θέσεις Long μπορούν να χρησιμοποιούν το χαμηλό του καθοδικού ανοίγματος ως επίπεδο τοποθέτησης stop-loss.
Ονομασίες σχηματισμών
Οι σημαντικότεροι σχηματισμοί της κατηγορίας αυτής (με σειρά αξιοπιστίας) είναι:
Υψηλή Αξιοπιστία:
- Piercing Line (Bullish)
- Morning Star (Bullish)
- Three Inside Up (Bullish)
- Three Outside Up (Bullish)
Μέτρια Αξιοπιστία:
- Engulfing (Bullish)
- Hammer (Bullish)
- Harami Cross (Bullish)
- Μeeting Lines (Bullish)
- Tweezers Bottom (Bullish)
Χαμηλή Αξιοπιστία:
- Harami (Bullish)
- Inverted Hammer (Bullish)
Αγοραστική αντεπίθεση μετά
την 3η ημέρα του σχηματισμού
Περιγραφή
- Εντός προϋπάρχουσας καθοδικής τάσης, οι πρώτες 3 έως 4 ημέρες του σχηματισμού είναι καθοδικές και σημειώνουν χαμηλότερα χαμηλά, αλλά κάθε πτωτικό κηροπήγιο εμφανίζει μικρότερο πτωτικό momentum από το αμέσως προηγούμενο.
- Ο σχηματισμός ολοκληρώνεται με ένα έντονα ανοδικό κηροπήγιο που κλείνει εντός του εύρους της 1ης ή της 2ης ημέρας.
Ψυχολογία της αγοράς
Η καταγραφή 3 διαδοχικών πτωτικών συνεδριάσεων αποτελεί συνέχεια της προϋπάρχουσας καθοδικής τάσης, η ισχύς της οποίας όμως μειώνεται όσο περνούν οι ημέρες. Αυτό φαίνεται είτε από το ότι η ποσοστιαία πτώση βαίνει μειούμενη από μέρα σε μέρα, είτε από το ότι η αγορά δε μπορεί να διατηρηθεί κοντά στα χαμηλά της μέχρι το κλείσιμο της συνεδρίασης.
Αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της αγοράς δείχνουν περιορισμό του πωλητικών πιέσεων και στέλνουν προειδοποιητικά σήματα για «κόπωση» της πτωτικής τάσης. Ακόμη δεν έχει δοθεί επιβεβαιωμένο σήμα για άνοιγμα θέσεων Long, αλλά οι πωλητικοί (Short Sellers) είναι σε επιφυλακή κατεβάζοντας τα κυλιόμενα (Trailing) Stop τους.
Στη συνέχεια εμφανίζεται ένα μεγάλο ανοιχτόχρωμο κηροπήγιο που χαλάει την καθοδική τεχνική εικόνα της αγοράς, με διάσπαση αντιστάσεων, ανοδική διάσπαση κινητών μέσων όρων, αύξηση του όγκου συναλλαγών κλπ, δίνοντας επιβεβαίωση ότι υπάρχει αντιστροφή της πτωτικής τάσης.
Ονομασίες σχηματισμών
Σχηματισμοί που εμπίπτουν στην προηγούμενη περιγραφή είναι οι εξής:
Μέτρια Αξιοπιστία:
- Breakaway (Bullish)
- Ladder Bottom (Bullish)
- Three Stars in the South (Bullish)
Το παρόν ολοκληρώνει μία σειρά 5 άρθρων με θέμα σχηματισμούς ιαπωνικών κηροπηγίων (Japanese Candlesticks) που παραπέμπουν σε συνέχιση ή σε αντιστροφή τάσης. «
